İsim ve Sıfatlar Tevhidinde Ehl-i Sünnet’in Muhaliflere Cevabı

İlmi Etkinlikleri ve Eserleri:

İbn-i ‘Useymîn’in yukarıda sözü edilen dersleri ve ilim halkaları yanında, ‘Uneyze büyük câmiindeki cuma hutbeleri, doğusuyla batısıyla dünyanın her yerinde yaşayan müslümanlar için; hac mevsiminde, değişik gazete ve dergilerde, nûrun ale’d-darb adlı radyo programında, ilim talebesi ve okuyuculardan pek çok kişiyle yaptığı yazışmalarda ve değişik zamanlarda katıldığı konferans ve seminerlerde verdiği sağlam fetvâlar gibi daha nice ilmî etkinlikleri vardır. Şeyh’in ayrıca muhtelif konularda kaydedilmiş pek çok kaseti yanında, akîde, tefsîr, hadis, fıkıh, usûl, ahlak ve daha pek çok alanda derlediği irili ufaklı 55’i aşkın eseri vardır. Biz bunlardan sadece akîdeyle ilgili olanlarını vermekle yetiniyoruz:²

1- Fethu Rabbi’l-Beriyye bi Telhîsi’l-Hameviyye: Şeyhu’l-İslâm İbn-i Teymiyye’nin el-Fetvâ el-Hameviyye el-Kübrâ adlı eserinin bir özeti olup elinizdeki çevirisi sunulmuş eserdir. Bu eser, yazarın ilk kitabı olup yazımını 8 Zilka’de 1380 h. yılında tamamlamıştır. İlk olarak Mektebetü’l-Meârif tarafından Mecmûu Resâil fi’l-Akîde kitabının içinde Riyad’da basılmıştır.

2- Nübze fi’l-Akîdeti’l-İslâmiyye: İlk kez adı geçen yayın evi tarafından ilgili kitabın içinde basılmıştır.

3- el-Kavâidu’l-Müslâ fî Sıfâtillâhi ve Esmâihi’l-Hüsnâ: Eşref b. Abdülmaksûd b. Abdürrahîm tahkikiyle Mektebetü’s-Sünne tarafından Kâhire’de basılmıştır.

4- İbn-i Kudâme el-Makdisî’nin (öl.620 h.) Lüm’atü’l-İ’tikâdi’l-Hâdî ilâ Sebîli’r-Reşâd adlı kitabının Şerhi: Eşref b. Abdulmaksûd b. Abdürrahîm tahkikiyle Mektebetü’l-İmâmi’l-Buhârî tarafından İsmâiliyye’de basılmıştır.

5- Akîdetü Ehli-’s-Sünne ve’l-Cemâa: Medine İslam Üniversitesi tarafından muhtelif baskıları yapılmıştır.

6- İbn-i Teymiyye’nin el-Akîdeti’l-Vâsıtıyye adlı kitabının Şerhi: Sa’d b. Fevvâz es-Sumeyl tahkikiyle, Dâru İbn-i i’l-Cevzî tarafından Dammâm’da, Şerhu’l-Akîdeti’l-Vâsıtıyye li Şeyhi’l-İslâm İbn-i Teymiyye adıyla 2 cilt halinde basılmıştır.

7- Muhammed b. Abdülvehhâb’ın (öl.1206 h.) Kitâbu’t-Tevhîd adlı eserinin Şerhi: Dr. Süleymân b. Abdullah Eba’l-Hayl ve Dr. Hâlid b. Ali el-Muşeykıh tahkikiyle, Dâru İbn-i i’l-Cevzî tarafından Dammâm’da, el-Kavlu’l-Müfîd alâ Kitâbi’t-Tevhîd adıyla 3 cilt halinde basılmıştır.

8- Şerhu Selâseti’l-Usûl: Muhammed b. Abdülvehhâb’ın (öl.1206) el-Usûlü’s-Selâse ve Edilletuhâ adlı eserinin şerhi olup pek çok baskısı yapılmıştır. Guraba Yayınları tarafından 1999 yılında Üç Esas ve Açıklaması adıyla Türkçe çevirisi yayımlanmıştır.

9- Şerhu Usûli’l-Îmân: Dâru’l-Vatan tarafından Riyad’da basılmıştır.

10- el-İbdâ’ fî Kemâli’ş-Şer’ ve Hataru’l-İbtidâ’: Bir hayır sahibi tarafından Riyad’da basılmıştır.

11- Tefsîru Âyete’l-Kürsî: Birçok yayınevi tarafından muhtelif baskıları yapılmıştır.

12- Risâletün fi’l-Vusûli ile’l-Kamer: İlk olarak Mektebetü’l-Meârif tarafından Mecmûu Resâil fi’l-Akîde kitabının içinde, Riyad’da basılmıştır.

13- Bütün bunlara ek olarak Şeyh’e ait fetvâ kitaplarında ve muhtelif gazete ve dergilerde yayımlanan i’tikâdî konular hakkındaki fetvâları.

Çok kısa bir süre de olsa bazı derslerine katılma şerefine nâil olduğum büyük âlim İbn-i ‘Useymîn hakkında aslında diyecek daha çok söz var. Ancak biz sözü daha fazla uzatmamak için bu kadarıyla yetiniyoruz. Şeyh’in daha geniş biyografisi için isteyenler şu kaynaklara bakabilirler:

1- Abdullah b. Abdurrahmân el-Bessâm, Ulemâu Necd Hilâle Sitteti Kurûn. İbn-i ‘Useymîn maddesi.

2- Fehd el-Bedrânî ve Fehd el-Berrâk, Ulemâunâ, sh: 42 ve sonrası.

3- Fehd b. Nâsır es-Süleymân’ın cem’ ve tertîb ettiği el-Mecmûu’s-Semîn min Fetâva’ş-Şeyh Muhammed b. Sâlih el-‘Useymîn adlı eserin önsözü.

4- Velîd b. Ahmed el-Hüseyn Ebû Abdillah ez-Zübeyrî, “Nübze an Hayâti’ş-Şeyh Muhammed b. Sâlih el-‘Useymîn”, Mecelletü’l-Hikme, sy.2 (İngiltere/Leeds 16.2.1994), sh: 19-49.

5- Şâdî es-Seyyid Ahmed Abdullah, “Tezkîru’l-Müslimîn bi Tercemeti’ş-Şeyh İbn-i ‘Useymîn”, Mecelletü’t-Tevhîd, sy.11 (özel sayı) (Mısır / Kâhire Zilka’de 1421), sh: 44-50.

6- Şerhu’l-Akîdeti’l-Vâsıtıyye, sh: 9-15.

7- Şerhu Lüm’atü’l-İ’tikâdi’l-Hâdî ilâ Sebîli’r-Reşâd, sh: 13-15.