İsmayılova Bahar Əlzaid qızı Xam pambığın anbarlarda saxlanması zamanı özü-özünə qızışma prosesinin proqnozlaşdırılması

Şəkil. 2.1 Pambıq kütləsinin temperatur artımının nəmlikdən asılılığı
Elmi tədqiqatlara əsasən nəmliyi 12-15% olan xam pambıqda qızışma prosesi başlayır. Pambıq kütləsində temperatur 45⁰C çatdıqda V növ mahlıcın möhkəmliyi 2,5-2,9 dan, 0,3cH. qədər azalır. Çiyidin zibilliyi isə yanan çiyidin hesabına 50%-ə qədər yüksəlir.

Aparılan eksperimentlər göstərir ki, pambıq kütləsində nəmlik 16,3%-24,5% olduqda temperatur kəskin artır. Bu proses xam pambıq bunta vurulduqdan 2-3 gün sonra başlayır və yeddinci gün maksimal qiymətə çatır.Bundan sonra 7-8 gün ərzində temperatur aşağı düşür.Temperaturun aşağı düşməsi

40-38⁰C-ə qədər davam edir.

Öz-özünə qızışma prosesi zamanı temperaturun gündəlik artımı 12-14⁰C təşkil edir.Maksimal temperatur 70-75⁰C-ə qədər yüksəlir.Gündəlik temperaturun yüksəlməsinə ətraf mühitin temperaturu da təsir edir.

Şəkil 2.1-də qızışma prosesi zamanı xam pambığın kütlə itkisinin nəmlikdən asılılıq qrafiki verilmişdir.

Nəmlik W, %