Karima Qosimova, Safo Matchonov, Xolida G’ulomova, sharofat Yo’ldosheva, sharofjon Sariev ona tili o’qitish metodikasi darslik



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə59/122
tarix04.03.2023
ölçüsü0,6 Mb.
#123830
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   122
Savol va topshiriqlar:
1. Grammatik tushuncha nima? Uning o’ziga xos xususiyatini ayting.
2. Kichik yoshdagi o’quvchilar lingvistik tushunchalarni o’rganishda qanday qiyinchiliklarga duch keladilar? Buning sababi nimada?
3. O’quvchilarda lingvistik tushunchalarni shakllantirish jarayonini izohlang. Har qaysi bosqichdagi ishning mazmuni va maqsadini ayting.
4. O’quvchilarga yangi grammatik tushunchani o’rgatish darsining lavhasini ishlab chiqing.
5. Grammatik tushunchani qulayroq shakllantirishga qanday shartlar yordam beradi?
6. Grammatik tushunchani o’rgatish jarayonida o’qituvchi qanday qilib o’quvchilarning aqliy faoliyatini faollashtiradi?
7. Grammatik materialni o’rganishning har xil bosqichida darslik bilan qanday ishlanadi? Aniq misollar keltiring.
8. Grammatik, leksik va so’z yasalishiga oid mashqlarni ta’riflang.


BOSHLANG’ICH SINFLARDA SO’ZNING MORFEMIK TARKIBINI O’RGANISH METODIKASI


So’zning morfemik tarkibi va so’z yasalishi ustida
ishlashning ahamiyati va bu jarayondagi vazifalar

So’zning leksik ma’nosini aniqlash maqsadida uni morfemalarga ajratish til haqidagi fanda o’zining nazariy asosiga ega.


Morfema – so’zning eng kichik, bo’linmaydigan ma’noli qismi. Morfema ikki turga bo’linadi:
1. O’zak morfema – so’zda albatta qatnashadigan va leksik ma’no anglatadigan morfema.
2. Affiksal morfema – mustaqil holda leksik ma’no anglatmay, so’zning leksik va grammatik ma’nolari shakllanishi uchun xizmat qiladigan morfema. Masalan, gullarni, gulla so’zlaridagi gul – o’zak morfema, -lar, -ni, -la affiksal morfema­dir.
Affikslar (qo’shimchalar) ikki turga bo’linadi:
1. So’z yasovchi qo’shimchalar. Ular so’zning leksik ma’nosini shakllantirish uchun xizmat qiladi. Masalan, bog’bon, paxtakor, gulzor, ishchi so’zlaridagi -bon, -kor, -zor, -chi so’z yasovchi affikslardir.

Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   122




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin