►Bevosita qondiriladigan ehtiyojlar — kishilar tomonidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri iste'mol qilinadigan tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan ehtiyojlar.
Qondirish usuliga qarab:
►Bevosita qondiriladigan ehtiyojlar — kishilar tomonidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri iste'mol qilinadigan tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan ehtiyojlar.
►Bilvosita qondiriladigan ehtiyojlar — bu ishlab chiqarish maqsadlari uchun iqtisodiy resurslarga bo‘lgan ehtiyojlar.
Iqtisodiy adabiyotlarda mutloq va nisbiy, minimal va maksimal, qondirilishi muqarrar zarur bo‘lgan va keyinchalik qondirsa bo‘ladigan, joriy davrda va istiqbolda qondiriladigan, birlamchi va ikkilamchi ehtiyojlar ham ajratib ko‘rsatiladi.
Ehtiyojlarni qondirilish darajasi (EQD) har bir davrda haqiqiy iste'mol (HI)ni ehtiyojlarning umumiy darajasi (EUD)ga taqqoslash orqali aniqlanadi, ya'ni
EQD = HI / EUD * 100
EQD tovar (xizmat)larning alohida turlari va guruhlari bo‘yicha aniqlanadi.
3. Iqtisodiy resurslar, ularning turlari, tarkibi va cheklanganligi.
IQTISODIY RESURS TUSHUNCHASI VA UNING TURLARI Resurslar – bu iqtisodiy faoliyat (ishlab chiqarish)ning umumiy shart-sharoitlari, moddiy asosi va iqtisodiy omillaridir. Ularni umumlashtirilib ishlab chiqarish resurslari va iqtisodiy resurslarga ajratiladi.
Ishlab chiqarish resurslari Jamiyat ixtiyorida mavjud bo‘lgan tovarlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatishda foydalaniladigan qimmatliklar. Ishlab chiqarish resurslari funksional vazifasiga ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi: ● tabiiy resurslar –
bu tabiat inomlari;
● moddiy resurslar – inson tomonidan yaratilgan ishlab chiqarish vositalari;
● mehnat resurslari – mehnatga layoqatli yoshdagi aholi;
● moliyaviy resurslar – ishlab chiqarishni tashkil qilishga ajratilgan pul mablag‘lari;
Tabiiy resurslar o‘z navbatida quyidagi turlarga bo‘linadi. : qayta hosil qilinadigan va qayta hosil qilinmaydigan;
