Maxmudov n. M., Hakimov h. A. Makroiqtisodiy tahlil


-rasm. Avtonom xarajatlar multiplikatori



Yüklə 2,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə40/105
tarix26.11.2023
ölçüsü2,65 Mb.
#136255
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   105
Makroiqtisodiy Tahlil

 
6.7.2-rasm. Avtonom xarajatlar multiplikatori
16
 
Iste’molga chekli moyillik (MPC) qanchalik katta bo‘lsa, avtonom 
xarajatlar multiplikatorining kattaligi shunchalik yuqori bo‘ladi. Agar 
masalan, MPC = 0, 9 ga teng bo‘lsa, u holda multiplikator = 10 (1 / (1 – 
0, 9) = 10)ga teng, MPC = 0, 75ga teng bo‘lganda, multiplikator = 4 (1 / 
(1 – 0, 75) = 4)ga teng bo‘ladi. MPC rejalashtirilgan xarajatlar egrisining 
qiyaligini belgilaganligi uchun, MPC
 
qanchalik katta bo‘lsa, egri chiziq 
shunchalik tik bo‘ladi. Rejalashtirilgan xarajatlar egrisi qanchalik tik
ya’ni MPC va multiplikator qanchalik katta bo‘lsa, bir xil hajmdagi 
xarajatlarning ortishi daromadlarning shunchalik ko‘proq hajmda 
ortishiga olib keladi.
 
 
16
N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O‘quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018 

E=







1
I
С

0
I
С

Y

Y

Y
E



45







54 
6. 8. Tejamkorlik paradoksi 
Oddiy keynscha modeldan ma’lum bo‘ldiki, iqtisodiyotning o‘sishini 
ta’minlash uchun yalpi xarajatlarni oshirish kerak, ular esa in’eksiyalar 
hisoblanib, yalpi daromadlarni multiplikator samarasi orqali oshishini 
ta’minlab beradi. Xarajatlardan chiqib ketgan oqimlar esa yalpi 
daromadni multiplikativ qisqartirib, iqtisodiyotni retsessiya yoki 
depressiya holatiga olib kelishi mumkin.
Bunday paradoksdan shunday xulosa kelib chiqadi: iqtisodiyot 
qanchalik jamg‘arsa, u shunchalik kambag‘allashadi. (Paradoks shundaki, 
agarda kishi o‘z jamg‘armalarini oshirsa, u boyib boradi, iqtisodiyot esa 
jamg‘armalar 
ortgan 
sayin 
kambag‘allashadi). 
Tejamkorlik 
paradoksining grafik ko‘rinishi 6.8.1-rasmda ikki xil usulda ko‘rsatilgan: 
1) investitsiyalar va jamg‘armalar grafigida (a); 2) oqimlar va 
in’eksiyalar grafigida (b). 

Yüklə 2,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   105




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin