Мцндярижат

Müasir Azərbaycan cəmiyyətində ailənin

reproduktiv funksiyasının sosioloji təhlili



Əbülfəz Süleymanov^*



Giriş

Cəmiyyətdə baş verən müxtəlif proseslər sosial strukturun fəaliyyətinə təsir göstərir və insan həyatının bütün sahələrində öz əksini tapır. Heç şüb­hə­siz bu proseslərdən cəmiyyətin özəyi olan ailə institutu da təsirlənir. Mən­fi biodemoqrafik meyillər, mənəvi sahədə baş verən dəyişmələr, uşaqların və qo­caların həyat və sosial müdafiə səviyyəsinin aşağı düşməsi müasir dün­ya­da ailənin rolunu səciyyələndirən yeni tədqiqat istiqamətlərinin meydana gəl­məsini aktuallaşdırır.

Urbanizasiya və sənayeləşmə prosesində təkamülün təzahürü və ailə həyatının təbəqələşməsi, ailə quruluşunun və ailə düşüncəsinin trans­for­ma­si­yası dünyada, o cümlədən, Azərbaycanda ailə formasının dəyişməsinə, nuk­lear ailələrin üstünlük təşkil etməsinə, böyük ailə quruluşunun və qo­hum­luq əlaqələrinin qırılmasına gətirib cıxarır. Bütün bu proseslər ailədə baş verən dəyişikliklərin ciddi təhlil olunmasını zəruri edir. Bu baxımdan mü­a­sir dövrün ailə-nikah problemlərindən özünü büruzə verən dəyişik­lik­lər­dən biri də ailənin reproduktiv funksiyasının zəifləməsi və ailədə uşaq sa­yı­nın getdikcə azalmasıdır.

Bu məqalədə müasir dövrdə ailə institunun reproduktiv funksiyasında mey­dana gələn dəyişikliklər nəzərdən keçiriləcək, konkret rəqəmlər əsasın­da bu dəyişikliklərin Azərbaycan ailəsinə təsirləri təhlil olunacaqdır.