| 2.Mütənasiblik sisteminin seçilməsi
Əcəmi türbələrinin memarlıq formalarının quruluşunu aça bilsək orta əsr intibah dövrü memarları, onların yaratdıqları memarlıq formalarında məharətli həndəsi əməliyyatlar, ümumiyyətlə intibah mərhələsində memarlıq məktəbi haqqında fikir yürüdə bilərik. Həlli o qədər də asan olmayan bu fundamental məsələ, türbələrin özlərinin təşəkkül tapdığı vahid harmoniya ideya təlimi ilə açıla bilər.Türbələrin xarici forması, onların harmonik quruluşunun açılması üçün hansı mütənasiblik prinsipinin tətbiqini aydınlaşdırır. Yusif Küseyir oğlu türbəsinin planda səkkizbucaqlı və Möminə xatun türbəsinin planda düzgün onbucaqlı formaya malik forması araşdırma yolunu- abidələrin ən kiçik elementindən başlayaraq özünə kimi memarlıq formalarının təşəkkül qanununu müəyyən edir ki, bu da Yusif Küseyir oğlu türbəsinin quruluşunun kvadrat və bu mənbədən yaranan mütənsiblik sistemi ilə, Möminə xatun türbəsinin quruluşunun isə ilahi mütənasiblik qanunu olan Qızıl bölgü mütənasiblik prinsipi ilə müəyyən olunmasını göstərir. Dövrün məlum texniki əməliyyatları: - «Əlverişli həndəsi əməliyyatlar nəzəriyyəsi» isə həndəsi qurma üsulunu göstərir (Türbələrin kəsikləri, yeraltı və yerüstü hissələrin planları).
Dostları ilə paylaş: |
