MersiN İLİ potansiyel yatirim konulari araştirmasi

Tablo 52: Hayvansal Ürünler Üretim Değeri (Milyon TL)

Yıllar	Türkiye (1)		TR62 Bölgesi (2)		Mersin (3)		Pay (Üretim Değeri %)
	Üretim Değeri	Kişi Başı Değer (TL)	Üretim Değeri	Kişi Başı Değer (TL)	Üretim Değeri	Kişi Başı Değer (TL)	(3)/(1)		(3)/(2)
2002	9,400	137	336	95	163	100	1.7		48.5
2003	13,443	195	341	96	184	113	1.4		54.0
2004	15,574	224	393	111	226	139	1.5		57.5
2005	16,506	237	475	133	260	161	1.6		54.7
2006	18,898	269	534	149	271	169	1.4		50.7
2007	22,922	325	607	168	285	178	1.2		47.0
2008	23,817	333	683	188	315	197	1.3		46.1
2009	26,611	367	787	212	336	205	1.3		42.7
2010	38,128	517	1,475	395	506	307	1.3		34.3
2011	42,572	570	616	163	288	173	0.7		46.8
2012	49,322	652	740	194	338	201	0.7		45.7
2013	40,459	528	689	179	289	170	0.7		42.0

Not 1: 2002-2006 dönemine ilişkin kişi başına hayvansal ürünler üretim değerleri hesaplanırken, 2000-2007 yılları arası nüfus artış oranlarına göre hesap edilen nüfus projeksiyonları dikkate alınmıştır.

Not 2: Hayvansal ürünlerden kırmızı et, beyaz et, yumurta ve deri üretim miktarları il ve bölge bazında olmadığı için

bu ürünlerin il ve bölge üretim değeri hesaplanamamıştır. Bu nedenle 2011 yılı ve sonrası il ve bölge üretim değerleri,

önceki yıllarla karşılaştırılmamalıdır.

Kaynak: TÜİK

Mersin ili hayvansal ürünler üretiminde kişi başına düşen değerler incelendiğinde, kişi başına düşen hayvansal ürünler üretim değerinin TR62 Bölgesi ortalamasına yakın, Türkiye ortalamasının ise altında olduğu görülmektedir. 2013 yılı itibarıyla Mersin’de gerçekleşen kişi başına düşen hayvansal ürünler üretim değeri 170 TL iken, bu değer TR62 Bölgesi’nde 179 TL, Türkiye genelinde ise 528 TL’dir. Kişi başına hayvansal ürünler üretim değeri 2011-2013 döneminde Mersin’de %1.7 oranında azalış gösterirken, Türkiye genelinde %7.4 oranında azalmıştır. Aynı dönemde TR62 Bölgesi’nde kişi başına düşen hayvansal üretim değeri ise %10 oranında artış göstermiştir.

Hayvansal ürünler üretim değeri açısından iller arası sıralamada 31. sırada yer alan Mersin, kişi başına düşen hayvansal ürünler üretim değeri açısından arka sıralarda bulunmaktadır. 2013 yılı itibarıyla Mersin, kişi başına düşen hayvansal ürünler üretiminde iller arası sıralamada 73. sırada yer almaktadır.

2.3.1.8.1. Hayvan Varlığı

Mersin ili hayvan varlığı içerisinde ağırlıklı olarak küçükbaş hayvanlardan başta keçi olmak üzere koyun bulunmaktadır. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği de hayvancılık faaliyetleri açısından önem taşımaktadır. İlde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde melez ve kültür ırkı sığır yetiştiriciliği ön plandadır. Mersin’de genel olarak bitkisel üretimle birlikte yapılan hayvancılık ve özellikle keçi, koyun ve sığır yetiştiriciliği çiftçi aileleri için önemli bir ekonomik uğraştır.

2013 yılı itibarıyla Mersin’de canlı hayvan değeri 929 Milyon TL düzeyinde olup, Mersin, Türkiye canlı hayvan değerinin %1.6’lık bölümünü, TR62 Bölgesi canlı hayvan değerinin de %50.4’ünü oluşturmaktadır. Mersin canlı hayvan değerinin büyüklüğü açısından iller arası sıralamada 22. sırada yer almaktadır.

Kişi başına düşen canlı hayvan değerleri incelendiğinde, Mersin’in TR62 Bölgesi’nin üstünde, Türkiye kişi başına düşen canlı hayvan değerinin ise altında bir değere sahip olduğu görülmektedir. 2013 yılı itibarıyla Mersin’de kişi başına düşen canlı hayvan değeri 545 TL iken, bu değer TR62 Bölgesi’nde 478 TL, Türkiye genelinde ise 752 TL’dir. Kişi başına canlı hayvan değeri 2002-2013 döneminde Mersin’de %292 oranında artış gösterirken, artış oranı TR62 Bölgesi’nde %364, Türkiye genelinde ise %392 olarak gerçekleşmiştir.

Canlı hayvan değeri açısından iller arası sıralamada 22. sırada yer alan Mersin, kişi başına düşen canlı hayvan değeri açısından arka sıralarda bulunmaktadır. 2013 yılı itibarıyla Mersin, kişi başına düşen canlı hayvan değeri açısından iller arası sıralamada 65. sırada yer almaktadır.

Değeri_(Milyon_TL)'>Tablo 53: Canlı Hayvan Değeri (Milyon TL)

Yıllar	Türkiye (1)		TR62 Bölgesi (2)		Mersin (3)		Pay (Canlı Hayvan Değeri %)
	Değer	Kişi Başı Değer (TL)	Değeri	Kişi Başı Değer (TL)	Değer	Kişi Başı Değer (TL)	(3)/(1)		(3)/(2)
2002	10,471	153	364	103	227	139	2.2		62.4
2003	14,381	208	514	145	324	199	2.3		63.0
2004	18,395	265	648	182	412	255	2.2		63.6
2005	20,919	300	532	149	255	158	1.2		47.9
2006	22,943	327	584	163	268	167	1.2		45.9
2007	24,666	349	664	184	323	202	1.3		48.6
2008	25,521	357	749	207	351	219	1.4		46.9
2009	28,146	388	887	240	406	248	1.4		45.8
2010	46,873	636	1,549	415	757	459	1.6		48.9
2011	60,077	804	1,943	515	912	547	1.5		46.9
2012	63,547	840	2,346	616	1,118	664	1.8		47.7
2013	57,656	752	1,842	478	929	545	1.6		50.4

Not: 2002-2006 dönemine ilişkin kişi başına canlı hayvan değerleri hesaplanırken, 2000-2007 yılları arası nüfus artış oranlarına göre hesap edilen nüfus projeksiyonları dikkate alınmıştır.

Kaynak: TÜİK

Büyükbaş Hayvan Varlığı

Mersin ili büyükbaş hayvan varlığı içinde sığır ağırlıklı bir yer tutmakta olup manda yok denecek kadar azdır. TÜİK 2013 yılı verilerine göre ilde toplam 127,740 baş sığır bulunmaktadır. İl sığır varlığının yapısı incelendiğinde ağırlığın melez ve kültür ırkı sığırlarda olduğu dikkat çekmektedir. İl sığır mevcudunun yaklaşık olarak %61’i kültür melezi, %35’i kültür, %4’ü de yerli ırk sığırdan oluşmaktadır. Sığır varlığının yapısı Türkiye geneli ile karşılaştırıldığında, 2013 yılı itibarıyla il kültür ırkı sığır varlığı oranının Türkiye genelinin (%41) altında olduğu dikkati çekerken, melez ırk sığırlarda Türkiye ortalamasının (%42) üstünde bir sığır varlığına sahip olduğu görülmektedir. Mersin ili sığır varlığının ilçeler itibarıyla dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 54: Mersin İli Sığır Varlığı (2013)

İlçe Adı	Kültür		Melez		Yerli		Toplam
	Baş	%	Baş	%	Baş	%	Baş		%
Anamur	0	0.0	3,079	4.0	0	0.0	3,079		2.4
Aydıncık	622	1.4	155	0.2	0	0.0	777		0.6
Bozyazı	476	1.1	1,634	2.1	80	1.5	2,190		1.7
Çamlıyayla	0	0.0	1,765	2.3	390	7.1	2,155		1.7
Erdemli	355	0.8	9,410	12.2	0	0.0	9,765		7.6
Gülnar	6,839	15.2	4,344	5.6	142	2.6	11,325		8.9
Mut	21,373	47.5	0	0.0	0	0.0	21,373		16.7
Silifke	3,545	7.9	10,407	13.5	0	0.0	13,952		10.9
Tarsus	8,400	18.7	29,821	38.6	3,782	69.1	42,003		32.9
Akdeniz	0	0.0	11,876	15.4	0	0.0	11,876		9.3
Mezitli	1,127	2.5	1,667	2.2	1,080	19.7	3,874		3.0
Toroslar	1,545	3.4	3,069	4.0	0	0.0	4,614		3.6
Yenişehir	757	1.7	0	0.0	0	0.0	757		0.6