Metologiyanın əsasları

Etalondan və ya nümunəvi ölçmə vasitəsindən işçi ölçmə vasitəsinə vahid ölçünün ötürülmə üsullarını,vasitələrini və dəqiqliyini müəyyənləşdirən və qoyulmuş qayda üzrə təsdiq olunmuş sənəd necə adlanır?

1. 
   texniki pasport
   
2. 
   standart
   
3. 
   normativ-texniki sənəd
   
4. 
   texniki şərt
   
5. 
   yoxlama sxemi
   

93. 
    Ayrı-ayrı ölçmə nəticələrinin ehtimalın normal paylanma qanununauyğun paylanma sıxlığı hansı düsturla təyin edilir?
    

1. 
   
   

2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

109. 
     Ölçmə vasitələrinin xətaları nə zaman qiymətləndirilir?
     

1. 
   yoxlanılmasında
   
2. 
   metroloji xarakteristikaların normalaşdırılmasında
   
3. 
   metroloji xidmət zamanı
   
4. 
   nəzarət zamanı
   
5. 
   təmir zamanı
   

110. 
     Ayrı-ayrı öıçmə nəticələrinin ehtimal paylanma funksiyası hansı düsturla təyin edilir?
     

1. 
   
   
2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

111. 
     Ölçmə vasitələrinin xətaları onların yaranma səbəbinə və şəraitinə gorə neçə növ olur?
     

1. 
   2
   
2. 
   3
   
3. 
   5
   
4. 
   6
   
5. 
   8
   

111. 
     Normal şəraitdə istifadə edilən ölçmə vasitələrinin xətası necə adlanır?
     

1. 
   əlavə
   
2. 
   normal
   
3. 
   Additiv
   
4. 
   multiplikativ
   
5. 
   əsas
   

111. 
     Qeyri normal şəraitdə istifadə edilən ölçmə vasitələrinin xətası necə adlanır?
     

1. 
   əsas
   
1. 
   normal
   
2. 
   additiv
   
3. 
   multiplikativ
   
4. 
   əlavə
   

111. 
     Ölçmə vasitələrinin xətaları onların ölçülən kəmiyyətdən asılılığına görə neçə növ olur?
     

1. 
   2
   
2. 
   3
   
3. 
   5
   
4. 
   6
   
5. 
   8
   

111. 
     Ölçmə vasitələrinin xətaları onların ölçülən kəmiyyətin zaman ərzində dəyişməsindən asılılığına görə neçə növ olur?
     

1. 
   4
   
2. 
   3
   
3. 
   5
   
4. 
   2
   
5. 
   6
   

111. 
     Ölçmə vasitələrinin xətaları onların dəyişmə xarakterinə ğörə neçə növ olur?
     

1. 
   4
   
2. 
   2
   
3. 
   5
   
4. 
   3
   
5. 
   6
   

111. 
     Ölçülən kəmiyyətdən asılı olmayan xətalar necə adlanır?
     

1. 
   additiv
   
2. 
   əlavə
   
3. 
   əsas
   
4. 
   multiplikativ
   
5. 
   gətirilmiş
   

111. 
     Ölçülən kəmiyyətdən asılı olan xətalar necə adlanır?
     

1. 
   multiplikativ
   
2. 
   əlavə
   
3. 
   əsas
   
4. 
   gətirilmiş
   
5. 
   additiv
   

111. 
     Zaman ərzində sabit qalan kəmiyyəti ölçdükdə yaranan xəta necə adlanır?
     

1. 
   statik
   
2. 
   mütləq
   
3. 
   dinamik
   
4. 
   nisbi
   
5. 
   gətirilmiş
   

111. 
     Dinamik rejimdəki xəta ilə baxılan zaman anında ölçülən kəmiyyətin qiymətinə uyğun olan statik xəta arasındakı fərq necə adlanır?
     

1. 
   nisbət xəta
   
2. 
   statik xəta
   
3. 
   mütləq xəta
   
4. 
   dinamik xəta
   
5. 
   gətirilmiş xəta.
   

111. 
     Metrologiyanın tərifi hansı variantda düzgün verilib?
     

1. 
   Metrologiya-ölçmə vasitələri və ölçmələr haqqında elmdir.
   
2. 
   Metrologiya-fiziki kəmiyyətlərin ölçülməsi haqqında elmdir.
   
3. 
   Metrologiya-keyfiyyətin ölçülməsi haqqında elmdir.
   
4. 
   Metrologiya-ölçmələr, onların vəhdətinin təmin edilməsi üsulları və vasitələri və tələb olunan dəqiqliyə nail olma üsulları haqqında elmdir.
   
5. 
   Metrologiya-maddə və materialların tərkib və xassələrini ölçən elmdir.
   

111. 
     “Fiziki kəmiyyət” anlayışının tərifi hansı variantda düzgün verilib?
     

1. 
   Fiziki kəmiyyət- əksər fiziki obyektlər üçün keyfiyyətcə eyni kəmiyyətcə müxtəlif olan xassədir.
   
2. 
   Fiziki kəmiyyət-keyfiyyətcə və kəmiyyətcə hər bir obyekt üçün ayrıca qiymətə malik olan xassədir.
   
3. 
   Fiziki kəmiyyət-keyfiyyətcə bütün obyektlər üçün ümumi olan xassədir.
   
4. 
   Fiziki kəmiyyət-kəmiyyətcə hər bir obyekt üçün ayrıca qiymətə malik olan xassədir.
   
5. 
   Fiziki kəmiyyət-keyfiyyətcə əksər fiziki obyektlər üçün ümumi qiymətə malik olan xassədir.
   

111. 
     Beynəlxalq vahidlər sisteminin əsas və əlavə vahidləri aşağıdakı hansı variantların birində düzgün sadalanıb?
     

1. 
   Coul; kilovatt; tesla; kelvin; amper; kandela; mol.
   
2. 
   Metr; kiloqram; saniyə; amper; kelvin; kandela; mol; radian; steradian.
   
3. 
   Metr; amper; volt; millimetr; saat; kandela; Om.
   
4. 
   Metr; kiloqram; saniyyə; gərginlik; kelvin; mol.
   
5. 
   Saniyə; qram; metr; kandela; mol; nyuton.
   

111. 
     Beynəlxalq sistemin törəmə vahidləri əsas və əlavə vahidlərlə hansı tənliklə bağlıdır?
     

1. 
   
   
2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

111. 
     Ayrı-ayrı öıçmə nəticələrinin ehtimal paylanma funksiyası hansı düsturla təyin edilir?
     

1. 
   
   

2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

126. 
     Ölçmə nədir?
     

1. 
   Normal xətanın təyinidir
   
2. 
   Obyektin keyfiyyətinin təyinidir.
   
3. 
   Cihazın xətasının təyinidir.
   
4. 
   Fiziki kəmiyyətin texniki üsulla təyinidir.
   
5. 
   Ölçmə vasitəsinin yoxlanmasıdır.
   

126. 
     Bilavasitə ölçmə nə deməkdir?
     

1. 
   Ölçülən kəmiyyətin həqiqi qiymətinin tapılmasıdır.
   
2. 
   Ölçülən kəmiyyətin qiymətinin bilavasitə qiymətləndirilməsidir.
   
3. 
   Ölçmənin xətasız icra edilməsidir.
   
4. 
   Ölçmənin normallaşdırılmasıdır.
   
5. 
   Ölçülən kəmiyyətin düstur ilə təyinidir.
   

126. 
     Ölçmənin tərifi hansı variantda düzgün verilmişdir?
     

1. 
   Ölçülən kəmiyyətin düstur ilə təyinidir
   
2. 
   Ölçülən kəmiyyətin qiymətinin bilavasitə qiymətləndirilməsidir.
   
3. 
   Ölçülən kəmiyyətin həqiqi qiymətinin tapılmasıdır.
   
4. 
   Xüsusi texniki vasitələrin köməyi ilə təcrübə yolu ilə fiziki kəmiyyətin qiymətinin təyin edilməsidir.
   
5. 
   Ölçmə cihazının yoxlanmasıdır.
   

126. 
     Dolayı ölçmə nə deməkdir?
     

1. 
   Ölçülən kəmiyyətin xətasının təyinidir.
   
2. 
   Ölçmə cihazının yoxlanmasıdır.
   
3. 
   Ölçülən kəmiyyətin qiymətinin həqiqi qiymətlə müqayisəsidir.
   
4. 
   Ölçülən kəmiyyətin qiymətinin hesablama yolu ilə axtarılan kəmiyyətlə birbaşa ölçmədən alınan kəmiyyət arasındakı məlum asılılıqdan alınmasıdır.
   
5. 
   Ölçmənin düzgünlüyünün təyinidir.
   

126. 
     Yoxlama sxemlərinin növləri hansılardır?
     

1. 
   Dövlət, sahə və lokal
   
2. 
   Sahə və lokal
   
3. 
   Dövlət və lokal
   
4. 
   Dövlət və sahə
   
5. 
   Lokal yoxlama sxemləri.
   

126. 
     Məlum fiziki kəmiyyəti özündə təcəssüm etdirən ölçmə vasitəsi necə adlanır?
     

1. 
   ölçmə çeviricisi
   
2. 
   ölçmə qurğusu
   
3. 
   ölçmə cihazı
   
4. 
   ölçmə sistemləri
   
5. 
   ölçü
   

126. 
     Ölçmə çeviricisinin ölçmə cihazından fərqi nədir?
     

1. 
   giriş siqnalının müxtəlifliyi
   
2. 
   struktur sxem
   
3. 
   çıxış siqnalının müşahidəçi tərəfindən qəbul edilə bilməməsi
   
4. 
   çıxış siqnalının müşahidəçi tərəfindən düzgün qiymətləndirilməməsi
   
5. 
   ölçmə dəqiqliyinin aşağı olması
   

126. 
     Ölçülən kəmiyyətin növündən asılı olaraq ölçmə çeviriciləri neçə qrupa bölünür?
     

1. 
   2
   
2. 
   3
   
3. 
   1
   
4. 
   4
   
5. 
   5
   

126. 
     İnformasiya ölçmə sistemlərinin neçə növü var?
     

1. 
   5
   
2. 
   1
   
3. 
   3
   
4. 
   2
   
5. 
   4
   

126. 
     Obyektin tam ifadə olunan xassəsi necə adlanır?
     

1. 
   ölçülən kəmiyyət
   
2. 
   fiziki kəmiyyət
   
3. 
   keyfiyyət göstəricisi
   
4. 
   iqtisadi göstərici
   
5. 
   erqonomika
   

126. 
     Kəmiyyətlər nə ilə qiymətləndirilir?
     

1. 
   çəki daşları ilə
   
2. 
   BÖlçmə ilə
   
3. 
   müqayisə etmə ilə
   
4. 
   Şkalaların köməyi ilə
   
5. 
   çəki daşları və tərəzi ilə
   

126. 
     Törəmə kəmiyyətlərin ölçüsünü hansı ifadəyə əsasən əsas fiziki kəmiyyətlərin ölçüləri ilə ifadə etmək olar?
     

1. 
   
   
2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

126. 
     Obyektlərin bütün xassələrini ifadə etməyə hansı fiziki kəmiyyətlər imkan verir?
     

1. 
   əsas
   
2. 
   əsas,əlavə və törəmə
   
3. 
   törəmə
   
4. 
   əsas və törəmə
   
5. 
   törəmə və əlavə
   

126. 
     Metrik sistemə keçmə konvensiyası neçənci ildə hazırlanmışdır?
     

1. 
   1791
   
2. 
   1718
   
3. 
   1736
   
4. 
   1641
   
5. 
   1875
   

126. 
     Metrin və kiloqramın prototipi neçənci ildə hazırlanmışdır?
     

1. 
   1695
   
2. 
   1736
   
3. 
   1754
   
4. 
   1660
   
5. 
   1889
   

126. 
     Uzunluq və çəki vahidlərinə həsr olunmuş I Ali konfransda Rusiyanın püşk qaydası ilə hansı nömrəli “metr” etalonu düşmüşdür?
     

1. 
   28
   
2. 
   18
   
3. 
   7
   
4. 
   3
   
5. 
   9
   

126. 
     Uzunluq və çəki vahidlərinə həsr olunmuş I Ali konfransda Rusiyanın püşk qaydası ilə hansı nömrəli “kiloqram” etalonu düşmüşdür?
     

1. 
   26
   
2. 
   5
   
3. 
   14
   
4. 
   11
   
5. 
   17
   

126. 
     SQS vahidlər sistemi neçənci ildə yaradılıb?
     

1. 
   1561
   
2. 
   1881
   
3. 
   1671
   
4. 
   1775
   
5. 
   1719
   

126. 
     İtaliya alimi Corc tərəfindən hansı vahidlər sistemi yaradılıb?
     

1. 
   MKSA
   
2. 
   SQS
   
3. 
   MKQQS
   
4. 
   MTS
   
5. 
   Sİ
   

126. 
     MKSA vahidlər sistemi neçənci ildə yaradılıb?
     

1. 
   1901
   
2. 
   1875
   
3. 
   1881
   
4. 
   1819
   
5. 
   1760
   

126. 
     MTS vahidlər sistemi neçənci ildə yaradılıb?
     

1. 
   1919
   
2. 
   1875
   
3. 
   1836
   
4. 
   1881
   
5. 
   1860
   

126. 
     Uzunluq və çəki üzrə XI Ali konfransda hansı vahidlər sistemi qəbul edilib?
     

1. 
   Sİ
   
2. 
   SQS
   
3. 
   MKQQS
   
4. 
   MTS
   
5. 
   MKSA
   

126. 
     Hazırda ən çox istifadə olunan vahidlər sistemi hansıdır?
     

1. 
   Sİ və SQS
   
2. 
   MTS və SQS
   
3. 
   Sİ
   
4. 
   MKQQS
   
5. 
   Sİ və MKQQS
   

126. 
     İnsanın hissiyat orqanlarından istifadəyə əsaslanan ölçmələr necə adlanır?
     

1. 
   orqanoleptik
   
2. 
   evristik
   
3. 
   akustik
   
4. 
   statistik
   
5. 
   statik
   

126. 
     İntuisiyaya əsaslanan ölçmələr necə adlanır?
     

1. 
   evristik
   
2. 
   akustik
   
3. 
   orqanoleptik
   
4. 
   statistik
   
5. 
   statik
   

126. 
     Orqanoleptik ölçmələri aparanlar necə adlanır?
     

1. 
   dequstatorlar
   
2. 
   dizaynerlər
   
3. 
   konsiliumlar
   
4. 
   referendiumlar
   
5. 
   jurilər
   

126. 
     Aparılan məsələlər üzrə peşəkar mütəxəssizlər necə adlanır?
     

1. 
   Ekspertlər
   
2. 
   dizaynerlər
   
3. 
   konsiliumlar
   
4. 
   referendiumlar
   
5. 
   jurilər
   

126. 
     Ölçülən kəmiyyətin zamandan asılı olaraq dəyişən qiymətini təyin edən ölçmələr necə adlanır?
     

1. 
   dinamik
   
2. 
   statistik
   
3. 
   çoxsaylı
   
4. 
   birsaylı
   
5. 
   sabit
   

126. 
     Bütün ölçmə prosesində zamandan asılı olaraq dəyişməyib sabit qalan kəmiyyəti ölçdükdə aparılan ölçmə necə adlanır?
     

1. 
   Astatistik
   
2. 
   statik
   
3. 
   çoxsaylı
   
4. 
   birsaylı
   
5. 
   Esabit
   

126. 
     Dəfələrlə müşahidə ilə ölçmə necə adlanır?
     

1. 
   birsaylı
   
2. 
   statik
   
3. 
   adi
   
4. 
   statistik
   
5. 
   sabit
   

126. 
     Xətanın qiymətləndirilmə dəqiqliyinə görə ölçmələr neçə qrupa bölünür?
     

1. 
   6
   
2. 
   1
   
3. 
   2
   
4. 
   3
   
5. 
   5
   

126. 
     Ölçmə nəticələrinin alınma üsuluna görə ölçmələr neçə qrupa bölünür?
     

1. 
   3
   
2. 
   1
   
3. 
   2
   
4. 
   8
   
5. 
   5
   

126. 
     İdeal şəkildə fiziki kəmiyyəti kəmiyyətcə və keyfiyyətcə xarakterizə edən qiyməti necə adlanır?
     

1. 
   həqiqi
   
2. 
   giriş
   
3. 
   çıxış
   
4. 
   maksimal
   
5. 
   doğru
   

126. 
     Xətanın texniki qiymətləndirilməsi üçün fiziki kəmiyyətin hansı qiymətindən istifadə olunur?
     

1. 
   orta hesabi
   
2. 
   doğru
   
3. 
   ortakvadratik
   
4. 
   ortahəndəsi
   
5. 
   həqiqi
   

126. 
     Birbaşa ölçmələrin riyazi tənliyi necədir?
     

1. 
   
   
2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

126. 
     Dolayı ölçmələrin riyazi tənliyi necədir?
     

1. 
   
   
2. 
   
   
3. 
   
   
4. 
   
   
5. 
   
   

126. 
     Ölçülən kəmiyyətin vahidi ilə ifadə olunan xəta necə adlanır?
     

1. 
   mütləq
   
2. 
   nisbi
   
3. 
   gətirilmiş
   
4. 
   sistematik
   
5. 
   təsadüfi
   

126. 
     Eyni bir kəmiyyətin təkrar ölçülməsində sabit qalan və ya müəyyən qanunla dəyişən xəta necə adlanır?
     

1. 
   nisbi
   
2. 
   mütləq
   
3. 
   təsadüfi
   
4. 
   gətirilmiş
   
5. 
   sistematik
   

126. 
     Sistematik xətalar özlərini göstərmə formasına görə neçə növə bölünür?
     

1. 
   1
   
2. 
   2
   
3. 
   4
   
4. 
   3
   
5. 
   5
   

126. 
     Dəyişən qiymətli sistematik xətaları necə aşkar etmək olar?
     

A) nəticəni işləməklə

B)ölçmə aparmaqla

C)müqayisə etməklə

D) qrafik qurmaqla

E)ehtimal nəzəriyəsi ilə

126. 
     Sistematik xətalar neçə üsulla aradan qaldırıla və ya azaldıla bilər?
     

1. 
   2
   
2. 
   4
   
3. 
   5
   
4. 
   3
   
5. 
   1
   

126. 
     Ölçmə prosesində sistematik xətaları hansı üsullarla aradan qaldırıla və ya azaldıla bilər?
     

1. 
   əvəzetmə,qarşı qoyma,işarəyə görə kompensasiya etmə, simmetrik müşahi dələr.
   
2. 
   əvəz etmə və işarəyə görə kompensasiya etmə, simmetrik müşahidələr
   
3. 
   simmetrik müşahidələr və əvəz etmə
   
4. 
   işarəyə görə kompensasiya etmə və əvəz etmə
   
5. 
   simmetrik müşahidələr
   

126. 
     Ədədi ifadə olunmasına görə xətalar neçə növə ayrılır?
     

1. 
   2
   
2. 
   4
   
3. 
   1
   
4. 
   3
   
5. 
   5
   

126. 
     Təsadüfi kəmiyyət kimi təcrübədə nə hesab edilir?
     

1. 
   mümkün olmayan hadisə
   
2. 
   cihazın dərəcələnməsi
   
3. 
   Dölçü şkalaları
   
4. 
   mümkün olan hadisə və mümkün olmayan hadisə
   
5. 
   mümkün olan hadisə
   

126. 
     Təsadüfi kəmiyyət neçə növə ayrılır?
     

1. 
   2
   
2. 
   4
   
3. 
   1
   
4. 
   3
   
5. 
   5
   

126. 
     Ayrı-ayrı sonlu qiymətlər alan təsadüfi kəmiyyət necə adlanır?
     

1. 
   diskret
   
2. 
   fasiləsiz
   
3. 
   sabit
   
4. 
   dəyişkən
   
5. 
   təkrar olunan
   

126. 
     Müəyyən intervalda bütün qiymətlər alan təsadüfi kəmiyyət necə adlanır?
     

1. 
   sabit
   
2. 
   diskret
   
3. 
   fasiləsiz
   
4. 
   dəyişkən
   
5. 
   təkrar olunan
   

126. 
     - funksiyası necə funksiyadır?
     

1. 
   proqressiv
   
2. 
   azalan
   
3. 
   fasiləsiz
   
4. 
   diskret
   
5. 
   artan
   

126. 
     - funksiyası təsadüfi kəmiyyətlər üçün necə funksiyadır?
     

1. 
   adi
   
2. 
   xüsusi
   
3. 
   periodik
   
4. 
   mürəkkəb
   
5. 
   universal
   

126.