Microsoft Word al azkor ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
293
1059/11. Ibn Mas’uddan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: 
«Kimki 
«Astag‘firullohallaziy la ilaha illa huval hayyul qayyum va atuvbu ilayhi», deb aytsa, 
(Alloh) urushdan qochgandagi gunohini ham kechirib yuboradi», dedilar. (Ma’nosi: 
Barhayot, tirik Allohdan avf etishini so‘rayman va Unga tavba qilaman.) Abu Dovud va 
Termiziy rivoyatlari. Imom Hokim bu hadis Buxoriy va Muslimning shartlariga binoan 
sahihdir, deganlar. 
Imom Navaviy: «Bu bob juda kengdir. Lekin biz mana shu mikdordagisi bilan 
kifoyalanmiz», dedilar. 
Fasl:
Istig‘forga taalluqli narsalardan Rabiy’ ibn Xusaymdan (r.a.) keltirilgan quyidagi 
so‘zlarni aytib o‘tamiz: «Astag‘firulloha va atuvbu ilayhi», ya’ni «Allohning avf etishini 
so‘rab, Unga tavba qilaman», deb aytsa-yu, uni qilmasa, yolg‘onchi, gunohkor bo‘ladi. 
Balki uning o‘rniga «Allohumma ig‘fir liy tub ‘alayya», ya’ni «Allohim, meni kechir va avf 
qil», deb aytadi». Endi bu zotning «Allohumma ig‘fir liy va tub ‘alayya», degan so‘zlari 
yaxshi. Ammo «Astag‘firulloha va atubu ilayh», deb aytish yolg‘on bo‘lib qoladi, degan 
so‘zlariga qo‘shilmaymiz. Chunki «Astag‘firulloha»ning ma’nosi «Uning mag‘firatini talab 
qilaman», deganidir. Bunda hech qanaqa yolg‘on yo‘qdir. Ibn Mas’uddan qilingan 
hadisning o‘zi bu so‘zlarni rad etishga kifoya qiladi. 
Fuzayl (r.a.): «Gunohni tark qilmasdan istig‘for aytaverish yolg‘onchilarning tavbasidir», 
dedilar. 
Bu so‘zga yaqinroq qilib, Robi’atul Adaviyyaning: «Istig‘forimiz ko‘p istig‘forlarga 
muhtojdir», degan so‘zlarini keltiramiz. 
Ba’zi badaviy arablar Ka’ba pardasiga quyidagi jumlalarni osib qo‘yishgan edi: «Allohim, 
gunohni davom ettirish bilan birga istig‘for aytish tubanlikdir. Avfing kengligini bilish 
bilan birga istig‘forni tark qilish ojizlikdir. Mendan behojat bo‘lish bilan birga menga 
qanchadan-qancha ne’matlar berib yaxshi ko‘rinasan. Senga ehtiyojim bo‘la turib, Senga 
gunoh qilish bilan g‘azabingni keltiraman. Ey va’da berib, vafo qiladigan, agar tahdid 
qilsa ham, gunohdan o‘tib, avf qiladigan, rahm qiluvchilarning rahmlisi bo‘lgan Zot! 
Buyuk gunohlarimni buyuk avfingga kirgizgin».