8- Ali er-Rızâ b. Mûsâ el-Kâzım İmâmiyye’nin sekizinci imamı olan Ali Rızâ, 148/765 veya 153/770 yılında
Medine’de doğdu. Hayatının büyük kısmını siyasetten uzak geçirmesine
rağmen, 201/817 yılında Halife Memun tarafından Abbâsî tahtına veliaht
tayin edildi ve Horasan’a getirildi. Ali Rızâ fazlaca yediği üzümün etkisiyle
yahut Şiî kaynaklarda geçtiği üzere, yediği zehirli bir nar veya halifenin
sunduğu nar suyunu içmesiyle hastalanır ve 29 Safer 203/5 Eylül 818
tarihinde vefat eder. Cenaze namazını bizzat Memun kıldırmış ve onu Tus
şehrinin Senabâd köyüne, babası Harun Reşîd’in yanına defnetmiştir. Daha
sonra bu yöre, Ali Rızâ’nın hatırasını yaşatmak için “şehâdet yeri” anlamında
Meşheddiye isimlendirildi. Zamanla türbenin etrafında teşekkül eden külliye,
tarihte ve günümüzde bir ziyaretgâh ve kültür merkezi olarak hizmet
vermektedir. Meşhed, İran’ın büyük şehirlerinden birisidir.
İmam Kâzım ve İmam Rızâ dönemi Şia ve Abbasî devletinin ilişkileri hakkında
bkz. Mehmet Ali Büyükkara Ehl-i Beyt ve Ehl-i Devlet, (İstanbul, 2010).
