73
Cə
dvə
l 3.8
Bir manatlıq ə
mtəə
lik mə
hsula mə
srə
flə
rin də
yiş
mə
sinə
tə
sir edə
n amillə
rin
tə
sir də
rə
cə
sinin hesablanması
GÖSTƏ
Rİ
Cİ
LƏ
R
Ə
mtəəlik
mə
hsuiun
tam maya
də
yə
ri, mln
manatla
Topdansa
tış
qiymə
ti
ilə
tam
maya
də
yə
ri, min
manatla
Bir manatlıq
ə
mtəəlik
mə
hsula
mə
srə
flə
r,
qə
piklə
(I
qrafa: II
qrafa)
1.Təsdiq edilmiş plana görə
16950
21350
79,4
2. Faktiki buraxılmış əmtəəlik məhsul:
a) plan maya dəyərinə və planda qəbul
edilmiş
topdansatış qiymətinə görə
17509
21760
80,5
b)materialların plan qiymətinə və
planda nəzərdə tutulmuş topdansatış
qiymətində məhsulun
korrektiv edilmiş topdansatış qiymətinə
görə
17124
21760
78,7
v.) faktiki maya dəyərinə və məhsulun
planda qəbul edilmiş topdansatış
qiymətinə görə
17385
21760
79,9
q) faktiki maya dəyərinə və hesabat
dövründə qüvvədə olan topdansatış
qiyməti ilə istehsal
olunmuş məhsula görə
17385
21703
80,1
Əmtəəlik məhsulun həcminin artmasının təsiri: 1 manatlıq əmtəəlik məhsula
məsrəflərin dəyişməsinə əmtəəlik məhsulun həcminin artmasının təsiri planda
qəbul edilmiş qiymətlə faktiki istehsal edilmiş məhsulun həcmi ilə planda nəzərdə
tutulmuş məsrəflərin səviyyəsinə vurub əldə edilən nəticəni yüzə bölməklə
müəyyən edilir.
Bizim misalımızda bu amilin təsiri təsiri nəticəsində ümumilikdə əmtəəlik
məhsula məsrəflər 325,5 min man. (21760-21350) x79,4:100 artmışdır. Buraxılan
məhsulun quruluşu və çeşidlərinin plana nisbətən dəyişməsinin təsiri. Bu amil bir
manatlıqəmtəəlik məhsula məsrəflərə və bütövlükdə məhsulun maya dəyərinə
əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir. Bir qayda olaraq yüksək səviyyəli məsrəflərə
74
malik olan məmulatlar üzrə planın yerinə yetirilməsi hesabına aşağı səviyyədə
məsrəflərə malik olan məmulatlar üzrə olan tapşırıqlarına artıqlaması ilə əməl
edilməsi eyni bərabər şəraitdə qənaət əldə olunmasına gətirib çıxarır. Aşağı
səviyyədə məsrəf əldə edən məlumatlar hesabına yüksək məsrəfli məmulatların
buraxılmasına göstərilən cəhd isə əks nəticələrə səbəb olur.
Təsərrüfat fəaliyyətini təhlil etdiyimiz müəssisədə məhsulun quruluşu və
çeşidlərinin dəyişməsinin maya dəyərinə təsirini aşağıdakı şərti rəqəmlərlə
nəzərdən keçirək (cədvəl 3.9):
Dostları ilə paylaş: