İşgüzar danışıqlar. Danışıqlar daha rəsmi, spesifikdir və bir qayda olaraq tərəflərin
qarşılıqlı öhdəliklərini (kontraktlar, müqavilələr və s.) müəyyən edən sənədlərin
imzalanmasını təmin edir.
Danışıqlara hazırlığın əsas elementləri bunlardır:
ü
danışıqların
mövzusunu
(vəzifələrini,
problemlərini)
müəyyənləşdirmək;
ü
problemlərin həlli üçün tərəfdaşlar axtarmaq;
ü
tərəfdaşların maraqlarının aydınlaşdırılması;
ü
danışıqlar planı və proqramının işlənib hazırlanması;
AzTU
“Humanitar fənlər” kafedrası
Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya
35
ü
nümayəndə heyəti üçün mütəxəssislərin seçilməsi;
ü
təşkilati məsələlərin həlli və lazımi materialların (sənədlər, rəsmlər,
cədvəllər, diaqramlar, təklif olunan digər nümunələri və s.)
hazırlanması.
Danışıqların gedişi aşağıdakı sxemə uyğundur:
ü
söhbətin başlanğıcı
ü
məlumat mübadiləsi
ü
mübahisə və əks sənəd
ü
qərarların hazırlanması və qəbul edilməsi
ü
danışıqların başa çatması
Danışıqların müvəffəqiyyəti əsasən sual vermək və onlara hərtərəfli cavab almaq
bacarığı ilə müəyyən edilir. Suallar danışıqların gedişatını idarə etmək və rəqibin
fikirlərini aydınlaşdırmaq üçün istifadə olunur. Sualların düzgün qoyulması sizə
lazım olan qərarı verməyə kömək edir. Sual növlərinin bir neçə təsnifatı var.
Tərəfdaşınızın sizi başa düşdüyünü bilmək üçün hər hansı bir söhbət zamanı
təhlükəsizlik suallarından istifadə etmək vacibdir. Təhlükəsizlik suallarına misal:
Þ Bu barədə nə düşünürsünüz ?
Þ Siz də eyni şəkildə etdiyimi düşünürsünüz? və s.
Həmsöhbətin sizə danışıqları arzuolunmaz istiqamətə yönəltməsini istəmədiyiniz
zaman rəhbər suallar vacibdir. Bu kimi sualların köməyi ilə danışıqları nəzarətə
götürə və lazım olan istiqamətə yönəldə bilərsiniz. Təxribatçı suallar ortağınızın
həqiqətən istədiyini və işin vəziyyətini düzgün başa düşdüyünü müəyyənləşdirməyə
imkan verir. Bu sualları belə başlaya bilərsiniz:
Əmin olduğunuza inanırsınız?
Həqiqət olduğunu düşünürsən?
Alternativ suallar həmsöhbətə seçim imkanı verir. Variantların sayı üçdən çox
olmamalıdır.
Məsələn: Hansı müzakirə günü sizin üçün ən uyğundur – Bazar ertəsi, Çərşənbə və
ya Cümə axşamı?
Ümumiyyətlə, işgüzar söhbətlərin və danışıqların uğurla aparılması bir çox
tərəfdaşların düzgünlük, dürüstlük, nəzakət, dinləmə bacarığı (başqalarının
fikirlərinə diqqət) və konkretlik kimi etik standartlara və prinsiplərə uyğun
olmağından asılıdır.
AzTU
“Humanitar fənlər” kafedrası
Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya
36
Dostları ilə paylaş: |