Azərbaycan ədəbiyyatında realizmin təşəkkülü. Molla Pənah Vaqif
ilkin realizmin banisi kimi.
XVIII əsr Azərbaycan poeziyasında tam bir mərhələ olaraq Vaqifin bədii irsinin şeirimizin inkişafına güclü təsiri. Klassik Şərq, eləcə də Azərbaycan klassik şeir ənənələrindən bəhrələnərək aşıq şeirinin forma və məzmun formalarından bəhrələnərək yeni üslubun yaradılması. Ədəbi dilin yeniləşdirilməsi və zənginləşdirilməsində şairin rolu və xidmətləri. vaqif lirik sənətkar kimi, şairin lirik qəhrəmanı xalis dünyəvi gözəllik vurğunu kimi. Məhəbbət məfhumunun ədəbiyyatda real həyati-müstəqim məzmununa qaytarılması məsələsi. Ədəbiyyata xas ülvi, romantik gözəllərin konkret Azərbaycan qadını simasına “sığışdırılması”, qadına, gözəlliyə realist münasibət. Vaqifin əsərləri yüksək estetik meyarlarda. Yerli, xəlqi koloritin qabarıqlığı, müxtəlif etnoqrafik təfərrüatlar. “Bax” və “Görmədim” rədifli şeirləri qəlbinin dərinliklərində gizlənmiş həyat təzadlarından doğan dərin hikmətlər məcmuəsi kimi. İnsan və insani keyfiyyətlər Vaqif şeirinin əsas qayəsi kimi. Şairin əsərlərinin vəzn, dil, üslub, forma imkanları ilə də novatorluq qazanması, qoşma və təcnislərdə forma axtarışları. Klassik şeirə folklor ünsürlərinin daxil edilməsi. Bədii ifadə və təsvir vasitələrindən novator bəhrələnmə. Şairin əsərlərinin Azərbaycanda və xarici ölkələrdə nəşri və tərcüməsi.
Dostları ilə paylaş: |
