Mov. T.: Yangi asr avlodi, 2015. 336 b
Yüklə 1,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
| O‘tkir Hoshimov
314 gan, shalaq arava allaqachon pastga tushib ket- gandi. Dilorning hokimona jilmayib turishi ham, o‘tday yoniq ko‘zlari, qirra burni ham birinchi marta xunuk ko‘rinib ketdi unga. – Turtmasdan gapir! – dedi u bo‘g‘ilib. G‘azab- dan yuzlari lovillab ketganini o‘zi ham sezib tu- rardi. – Bechora oshiq! – Dilor birdan qah-qah urib kulib yubordi. Sukunat cho‘kkan adirlar ustidan oqshom sharpasiday sirli, bo‘g‘iq aks sado keldi. Tirkash bir siltanib qizning xivichini tortib ol- dida, mayda-mayda qilib yerga otdi. Dilor hech nima bo‘lmaganday hamon jilmayib turardi. – Qishloqqa qaytamiz! – Tirkash juda muhim, aziz bir narsani tushuntirmoqchi bo‘lganday, qizning yelkalaridan ushlab o‘tinch bilan si- lay boshladi. – Iltimos, Dilor, yo‘q demagin! Ketishimizdan nima foyda, qayoqqa boramiz? Jon Dilor, xo‘p degin, – u birdan qizni bag‘riga bosib shivirlay boshladi: – Tentaksoyga qaytamiz. U yerda mening otam, o‘rtoqlarim, traktorim bor, bilasanmi, – u negadir bo‘g‘ilib ketdi. Tomog‘iga tiqilib qolgan iliq bir narsani yutib arang shivirla- di. – Bilasanmi, Dilor, u yerda mening... mening vatanim bor. – Qizning soch tolalari yana yuziga tegib ketdi. Yana o‘sha, kishini mast qilib yubo- ruvchi mayin is gurkiradi. – Dilor, xo‘p degin, bit- ta xo‘p degin... Qiz siltanib chekindi. Endi u jilmaymas, ko‘zlari o‘t bo‘lib yonardi. – Hech kim seni sudrab ketayotgani yo‘q. O‘zing kelyapsan, – u birdan chinqirib yubordi. – Sen lo‘li emassan, anqovsan! – keyin ko‘zlari qisi- Dunyoning ishlari 315 lib kinoya bilan ovozini pasaytirdi. – Kim qo‘yibdi senga duch kelgan qizga ergashib yurishni? Bor, qishlog‘ingga boraver! Sen bilan ishim yo‘q. Men bilan ham ishing bo‘lmasin! Dilor tuproq yo‘ldan pastga qarab chopib ket- di. Tirkash uning shamolda hilpirab uzoqlashib borayotgan ko‘ylagini ko‘rib turar, ammo nima bo‘layotganiga hali ham tushunolmasdi. U bir nafas ikkilanib turdi-da, qizning ketidan yugurdi. Tepaning yarmiga borganda, halloslab yetib olib, qo‘lidan tortdi. – Dilor! – Qoch! – qizning ko‘zlari nafrat bilan yonib tu- rardi. – Ketma, Dilor! – Qoch, laycha! Birdan Tirkashning vujudi muzlab qoldi. Bo- yagi qaynoq hislar o‘rnini allaqanday yovvoyi kuch egalladi-yu, tarsakilab yubordi uni. – Yo‘qol, – dedi xirillab, – yo‘qol! U Dilorning kafti bilan yuzini ushlab qolgani- ni ko‘rdi. Keyin keskin burildi-da, qishloq yo‘lini mo‘ljallab chopib ketdi. Bir marta ham orqasiga qaramadi. Arslonbobo cho‘qqisidan qip-qizarib oy chiqib kelar, tuproq yo‘l oqarib ko‘rinar, Tirkashning soyasigacha qaltirardi. IV Qish erta tushdi. Hali g‘o‘zapoyalar yig‘ishtirib olinmasdan qor yog‘di. Ertasiga havo charaqlab ochilib ketdi. Tirkash qor ko‘rpasiga burkanib endigina uy- quga ketgan yerni cho‘chitib traktor haydar, qor O‘tkir Hoshimov 316 bosgan dalalar oftob nurida ko‘zni qamashtirib yarqirar, yakkam-dukkam g‘o‘zapoyalar taqdiri- dan noliganday shumshayib turardi. Traktor hali yaxlamagan dalada yengilgina suzib, muzyorar kemaday orqasidan qop-qora iz qoldirib borardi. U tushlikka chiqish uchun motorni o‘chirib, kabinadan sakrab tushdi-yu, paykal boshida- gi tutzor yonida turgan qizni ko‘rib qoldi. Boya, motorga suv quyayotganida ham ko‘rganday bo‘lgandi. Qiz sariq paxtalik kiyib, boshiga ko‘k ro‘mol o‘rab olgandi. Uning bir qo‘lini biqiniga ti- rab turishi tanishday ko‘rindi yigitga. «O‘tkinchilardan bo‘lsa kerak». Tirkash shiy- pon tomonga burilib ketayotgan edi, qiz qo‘l sil- tab imo qildi. Tirkash kirza etiklari bilan qor kechib, besh-o‘n qadam yurdi-yu, qizni tanib qolib, yugurib ketdi. Yuragi yana o‘sha sog‘inch hislar bilan jo‘sh urar, etikning sirg‘anishiga ham, g‘o‘zapoyalarga qoqi- lishiga ham parvo qilmasdi. «Dilor, Dilor!» – derdi u pichirlab. Negadir quvonchdan entikar, nimaga quvonayotganini o‘zi ham bilmasdi. U nafasi tiqilib yugurib keldi-yu, Dilorning nozik, ammo chayir qo‘llarini kaftiga oldi. «Qo‘li muzlab ketibdi», – deb o‘yladi qizning yuziga tikilarkan. Dilorning rangi so‘lg‘inlash- gan, ko‘zlari cho‘kkan, ammo hamon jozibali ta- bassum bilan jilmayib turardi. U isib ketganday paxmoq ro‘molining tugunini yecharkan, tirsagi bilan Tirkashning ko‘kragiga turtdi. – Haydab yubormaysanmi? – Qachon kelding? – Ertalab. Dunyoning ishlari 317 – Butunlaymi? – Butunlay! – dedi Dilor beparvo. Tirkash qiz- ning ko‘zlariga bir qaradi-yu, shu bir og‘iz so‘zga ishonish mumkinligini tushundi. – Jinni! – dedi u kulib. Qizning yelkasiga ohista qo‘l tashladi-da, qor bosgan dala yo‘lidan qishloqqa – o‘z hayotiga boshlab ketdi. 1964 |