Dərs vəsaiti kimi tövsiyyə edilib. 3-cü nəşr Moskva: Akademik Layihə

Ailə münasibətlərinin icraçı tipi — uşağın fərdi bacarıqlarına etinasızlıqla səciyyələnir, uşağın nailiyyət("birinci Olmaq!", "ən yaxşı Olmaq!") arzusunu ehtiyacla əvəz edilir. Kliniki təzahür — yorğunluq, passivlik, həvəssizlik, yuxuculluq, nəzərəçarpan dərəcədə ağlağanlıq və qorxaqlıqla birgə somatik zəiflik; çox ağır yüklənmə ilə əlaqədar əsəb sisteminin tükənməsi.

Daxili deprivasiya tipi — arzu və təkliflər arasında münaqişədir, uşağın hissləri və emosiyalarına qarşı etinasızlıq, "Güclü ol!" təlimatı ilə müşayiət olunur. Kliniki şəkil — qorxuların mövcudluğu, gecə qarabasmaları, nevrotik xəstəliklər, yaşıdlarla əlaqələrin pozulması.

DEPRİVASİYA (latın Deprivativo — məhrum etmə) —fərd və ya qrupların əsas həyati ehtiyaclarının təmin olunması imkanlarından məhrum edilmələri və ya ixtisarı sosial prosesidir.

Direktiv - icazə verən münasibətlər tipi — uşağın öz-özünə nəzarətinin realizəsilə bağlıdır. Məhdudiyyət və tam icazə və hər iki halda öz "Mən"-ini pozitiv qiymətləndirilməni qeyri-mümkünl edir. Kliniki şəkil — isterik ürəkkeçmələr, münaqişələr, incikliklər, fobiyalar: tənhalıq, qaranlıq, ölüm qorxusu.

Ailədaxili münasibətlərin simbiotik tipi — valideynlərin hiperhimayəsi, uşağın problemlərinin tam həll olunması, nə vaxt ki, xarici mühit pozitiv qiymətləndirilir, amma özünü reallaşdırma qabiliyyətsizliyi natamamlıq kimi qiymətləndirilir və bu daxili münaqişəyə gətirir. Kliniki şəkil — təkrarlanan hərəkətlər: dodaqları dişləmə və yalama, baş, çiyin hərəkətləri, yuxu pozulması, tiklər, qorxular və qarabasmalı yuxular.

Ailədaxili münasibətlərin gərgin tipi — ananın və uşaq arasında erkən münaqişə, valideyn qadağalar sahəsi — mövcud olmaq haqqından davranış azadlığına kimi uşağın istənilən hərəkətinin neqativ qiymətləndirilməsi. Kliniki şəkil — emosional pozuntular, şıltaqlıq, qorxaqlıq, passivlik,ləngliyin və tez qıcıqlanma ilə uzlaşması, sistem pozuntuların enurez şəklində təzahürü.