Mühazirə konspekti Bakı 2020 I mövzu

Mövzu 3.3 Optik verliş sistemlərində optik rabitənin

təşkili sxeminin öyrənilməsi

Təcrübə işi

Sxemdən göründüyü kimi, ötürücü vasitəsi ilə abonentin verdiyi məlumat elektrooptik çevirici (EOÇ) rolunu oynayan lazer (1) və ya işıqdioduna (İD) daxil olur. Burada elektrik siqnalı optik siqnala çevrilərək və OK-ya yönəlir. Qəbulda optik siqnal optik siqnalı elektrik siqnalına çevirən (OEÇ) optik elektrik çeviricisi rolunu oynayan fotodioda (FD) daxil olur. Beləliklə ötürücü tərəfdən ötürücüdən EOÇ-yə qədər eyni zamanda OEÇ-nin qəbulu tərəfındən qəbulediciyə qədər elektrik siqnalı, EOÇ-dən OEÇ qədər optik kabellə optik siqnal ötürülür.

Tezlik və zaman metodu ilə emal olunmuş elektrik siqnalım, optik apacı-modulyator-modullanmış halda işıq siqnalmı OK-lə ötürülür. Əsas optik aparıcı modulyasiya kimi intensivliyə görə modulyasiyadan istifadə olunur, beləki, elektrik siqnalmın amplitudasından OK-ya ötürülən şüalanmanm gücü asılı olur. Optik ötürücü sistemlər əsasən rəqəm (impuls) şəkildə olurlar. Bu onunla izah olunur ki, analoq siqnallarımn ötürülməsi optik sistemdə təmin olunması çətin olan aralıq gücləndiricilərinin xəttliyinin yüksək dərəcəsini tələb edir.

Müəyyən olunmuş məsafələrdə (5. 10. 50 km) aparatın şərtlənmiş energetik potensialı və OK-də enerjinin itki həddi yüksək olduğu üçün optik xətt boyunca xətt regenratorları XR yerləşir, burada siqnal bərpa olunur və tələb olunan həddə qədər gücləndirilir. Bundan başqa kodun dəyişdirilməsi və sxemin elementlərinin razılaşdırılması üçün kodlaşdırılmış qurğu KQ və razılaşdırıcı qurğu RQ-da vardır. OVS-də giriş və çıxış şüalanma qurğusu, optik lif və kabellərin birləşdirilməsi, istiqamətləndirilmiş ayrıcılar, süzgəclər və digər optik trakt elementləri tətbiq olunur.

Müasir optik elektron və mövcud olan iki lifli ötürücü sistem eyni zamanda yüz və minlərlə abenentə informasiyanm ötürülməsini təmin edir. OK-in xüsusiyyətləri əsasən iki ötürücü xarakterlə:

Sönmə və dispersiya ilə təyin olunur. Sönmə reqeneratorlar arası sahənin uzunluğunu və kabellə ötürmənin uzunluğunu məhdudlaşdırır. Dispersiya -ötürülmüş siqnalların tərifınə səbəb olur və kabelin ötürmə qabiliyyətinin və traktın tezlik enini təyin edir.

Mövcud OLÖ-sistemlər və OK-lər təyinatına görə beş növə bölünürlər Ma^istiraq, zonadaxili, şəhər, obentdaxili və sualtı Montaj olunmuş OK-lər ayrı qrupa bölünür. Aşağıda müxtəlif təyinatlı, şüalandırıcı, qəbuledici, ötürücü passiv elementlər və trakt qurğuları OLRX-ni təyin edən bütün elementlər araşdırılır.



Şəkil 1. OVS – də optik rabitənin təşkili sxemi