Her birinin yada ayrı ayrı müteahhitler veya taşeronlarca yapılması istisnanın uygulanmasına engel değildir.
01.08.1998 tarihinden itibaren sadece üyelerine yapmış oldukları konut teslimleri KDV’den istisnadır.(KDVK md.17/4-k)(5904 sayılı kanunun 16 maddesi ile KDVK na eklenen geçici 28. madde ile 03.07.2009 tarihinden itibaren vergiye tabi hale gelmiştir.
01.08.1998 tarihinden itibaren sadece üyelerine yapmış oldukları konut teslimleri KDV’den istisnadır.(KDVK md.17/4-k)(5904 sayılı kanunun 16 maddesi ile KDVK na eklenen geçici 28. madde ile 03.07.2009 tarihinden itibaren vergiye tabi hale gelmiştir.
Üyeler dışındaki üçüncü şahıslara yağılan konut teslimleri net alanı 150 m² kadar olanlar %1, 150 m² yi aşanlar genel vergi oranından KDV ne tabi tutulurlar.
İşyeri yapı kooperatiflerini üyelerine yapacakları işyeri teslimleri %18(KDVK md.1/1
Organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri 01.08.1998 tarihinden itibaren istisna kapsamındadır.(KDVK 17/4-k)
Yapı kooperatiflerince ortakları için sosyal kültürel, ekonomik ve turizm amaçlı yerler kurulup işletilmesinden elde edilen kazançlar KV tabidir.
Yapı kooperatiflerince ortakları için sosyal kültürel, ekonomik ve turizm amaçlı yerler kurulup işletilmesinden elde edilen kazançlar KV tabidir.
KV muafiyetinin ortadan kalkması için bu tesislerin fiilen kurulması ve işletilmeye başlatılması gerekmektedir.
Kooperatif arsasının kamulaştırılması bir satış hükmündedir. Satışın zorla olup olmadığına bakılmaksızın yalnızca ortaklarla iş görülmesi koşulu ihlal edilmiş olur.
Kooperatif arsasının kamulaştırılması bir satış hükmündedir. Satışın zorla olup olmadığına bakılmaksızın yalnızca ortaklarla iş görülmesi koşulu ihlal edilmiş olur.
Ancak kamulaştırmadan doğan kazancın, ayrı bir fonda tutulması, ortaklara dağıtılmaması ve kooperatif amaçlarının gerçekleştirilmesinde kullanılması halinde vergilendirilmesi söz konusu olmamaktadır.
Kiralama, yalnızca ortaklarla iş yapma koşulunun ihlalidir.
Kiralama, yalnızca ortaklarla iş yapma koşulunun ihlalidir.
KVK’nun 15/1. maddesine göre tevkifat yapmak zorunda olanlara kiralanmışsa, kooperatife yapılan ödemeler üzerinden vergi kesilecektir. Kooperatifin vergiye tabi başkaca geliri yoksa bu nihai vergileme olacak. Başka gelirlerinden dolayı KV beyannamesi verilmesi gerekiyorsa kira gelirleri de brüt tutarları üzerinden beyannameye dahil edilecek, kesilen vergiler hesaplanan vergiden mahsup edilecektir.
Vergi tevkifatı yapmak zorunda olmayanlara kiralanmışsa kira gelirleri beyan edilecektir.
Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri m² sınırlaması olmaksızın KDV den istisnadır. )(5904 sayılı kanunun 16 maddesi ile KDVK na eklenen geçici 28. madde ile 03.07.2009 tarihinden itibaren vergiye tabi hale gelmiştir.
Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut teslimleri m² sınırlaması olmaksızın KDV den istisnadır. )(5904 sayılı kanunun 16 maddesi ile KDVK na eklenen geçici 28. madde ile 03.07.2009 tarihinden itibaren vergiye tabi hale gelmiştir.
Bir iktisadi işletmeye dahil olan veya devamlı olarak konut alım satımı ile uğraşanların net alanı 150 m² kadar olan konut teslimleri %1 KDV tabidir.
Gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayan tarafından doğrudan doğruya veya iktisadi işletmeye dahil olmayan konut teslimleri KDV ye tabi değildir.
Yukarıdaki konutların icra mahallerinde satılması durumunda %1 KDV söz konusudur.
Müzayede mahallerinde yapılan satışlarda oran %1 dir
Net alanı 150 m² üzerinde olan konutların ticari faaliyet kapsamındaki teslimleri ile müzayede mahallerinde satışları %18 oranında KDV ne tabidir.
İnşaat halindeki konutların satışında KDV oranı, inşaat ruhsatı ve kat irtifakı tesisine bakılarak belirlenecektir.150 m² altında gösterilmiş ise %1, üstünde ise %18 oranı söz konusudur.
İnşaat halindeki konutların satışında KDV oranı, inşaat ruhsatı ve kat irtifakı tesisine bakılarak belirlenecektir.150 m² altında gösterilmiş ise %1, üstünde ise %18 oranı söz konusudur.
Net alanı 150 m² geçmeyen konutlar üzerinde devre mülk hakkı satışları %1, üstünde olanların ki %18 dır.Satışın müzayede mahallinde yapılması durumu değiştirmez.
İşyeri olarak kullanılmak üzere yapılmış olan depo, dükkan, büro vb binaların indirimli oran uygulamasından faydalanması söz konusu değildir.
Arsa karşılığında arsa sahibine konut tesliminde 150 m² kadar olanlarda %1, aşanlarda %18 dir.
Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri %1 oranında KDV ne tabidir.
Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri %1 oranında KDV ne tabidir.
29.07.1998 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri KDV den istisna edilmiştir.
%1 oranının uygulanabilmesi için kooperatifin konut yapı kooperatifi nitelinde olması, istisnanın uygulanabilmesi için de 29.07.1998 tarihinden önce bina inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılmış olması gerekmektedir.
Kanunda ve indirimli oranın dayanağını oluşturan Kararname’de olmayan “bina inşaat ruhsatının konut yapı kooperatifi adına olması” ve “arsanın tapu sicilinde kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olması” koşullarının, istisna yönünden kanun değişikliği, indirimli oran açısından ise kararnamede değişiklik yapılmadan bir sirküler veya genel tebliğ ile getirilmesi olanaklı değildir.( Kanun değişikliği yapılmıştır.)
Kanunda ve indirimli oranın dayanağını oluşturan Kararname’de olmayan “bina inşaat ruhsatının konut yapı kooperatifi adına olması” ve “arsanın tapu sicilinde kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olması” koşullarının, istisna yönünden kanun değişikliği, indirimli oran açısından ise kararnamede değişiklik yapılmadan bir sirküler veya genel tebliğ ile getirilmesi olanaklı değildir.( Kanun değişikliği yapılmıştır.)
İnşaat yapı ruhsatının süresinin yenilenmesi durumunda sürenin dolduğu tarih ile yenilendiği tarih arasında kalan sürede kooperatife yapılan mal ve taahhüt işlerinde KDV konusunda iki görüş vardır.
İnşaat yapı ruhsatının süresinin yenilenmesi durumunda sürenin dolduğu tarih ile yenilendiği tarih arasında kalan sürede kooperatife yapılan mal ve taahhüt işlerinde KDV konusunda iki görüş vardır.
Birincisi, ruhsat süresinin dolduğu tarih ile yenilendiği tarih arasında kalan sürede yapılan inşaat işlerine genel oran olan %18 KDV’nin uygulanması
İkincisi ise, yenilenen ruhsatın eski ruhsatın devamı niteliğinde olması nedeniyle istisna yada indirimli oranın uygulanmaya devam olunmasıdır.
MB da ikinci görüşü benimsemektedir.
“Mal teslimi veya hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olay meydana gelmektedir. Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutat olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olay meydana gelmektedir.” (KDVK md.10-a, c)
“Mal teslimi veya hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olay meydana gelmektedir. Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutat olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması ile vergiyi doğuran olay meydana gelmektedir.” (KDVK md.10-a, c)
VDO hakediş belgelerinin düzenlenip, ihale makamınca onaylanması ile meydana gelmektedir.
Verginin hesaplanması için kesin kabulün yapılması şart değildir.
Onay tarihinde geçerli vergi ile verginin hesaplanması ve beyanı gerekmektedir.
Kısım kısım teslim edilen proje işlerinde VDO, her bir kısmın idarece onaylandığı tarihte meydana gelecektir.
Birinci görüşe göre, VDO hakedişin onaylandığı tarihte meydana gelir.Çünkü hakediş raporu işi yapan açısından işin teslimini, ihale makamı açısından da teslim alındığını gösteren ve içeriği taraflarca onaylanan bir belgedir. İhale makamının hakediş bedelini ve KDV yi ödememesi, müteahhidin bu KDV’yi beyan ederek ödemesini engellemez.
Birinci görüşe göre, VDO hakedişin onaylandığı tarihte meydana gelir.Çünkü hakediş raporu işi yapan açısından işin teslimini, ihale makamı açısından da teslim alındığını gösteren ve içeriği taraflarca onaylanan bir belgedir. İhale makamının hakediş bedelini ve KDV yi ödememesi, müteahhidin bu KDV’yi beyan ederek ödemesini engellemez.
İkinci görüşe göre, VDO hakedişin onay tarihinde değil, tahakkuk müzekkeresi ve verile emrinin düzenlendiği tarihte meydana gelir.(Dn.VDDGK)
Uygulamada, VDDGK kararında da olduğu üzere, hakediş raporunun işi yapan açısından işin teslimi, ihale makamı açısından ise işin teslim alındığını gösteren bir belge olarak kabulü mümkün değildir. Hakediş raporunun müteahhitler tarafından düzenlenerek idareye verilmesi ve işveren idare tarafından geçici hakediş raporunun imzalanması ile işlem sonuçlanmamakta, bedel ve ödeme kesinlik kazanmamaktadır.Geçici hakediş raporuna tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar yetkili makamlar tarafından düzeltme yapılabileceğinden kesin bedelin belirlendiği ve tahakkuk ettirildiği tarihin KDV yönünde VDO meydana geldiği tarih olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Uygulamada, VDDGK kararında da olduğu üzere, hakediş raporunun işi yapan açısından işin teslimi, ihale makamı açısından ise işin teslim alındığını gösteren bir belge olarak kabulü mümkün değildir. Hakediş raporunun müteahhitler tarafından düzenlenerek idareye verilmesi ve işveren idare tarafından geçici hakediş raporunun imzalanması ile işlem sonuçlanmamakta, bedel ve ödeme kesinlik kazanmamaktadır.Geçici hakediş raporuna tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar yetkili makamlar tarafından düzeltme yapılabileceğinden kesin bedelin belirlendiği ve tahakkuk ettirildiği tarihin KDV yönünde VDO meydana geldiği tarih olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Ortada bir mal satışı bulunmadığından VDO meydana gelmemektedir.
Ortada bir mal satışı bulunmadığından VDO meydana gelmemektedir.
Düzenlenen belgelerde KDV gösterilmez.
Avans ödenmesi karşılığını oluşturmadığı için VDO meydana gelmez. Avans ödenirken KDV hesaplanmayacaktır.
Avans ödenmesi karşılığını oluşturmadığı için VDO meydana gelmez. Avans ödenirken KDV hesaplanmayacaktır.
Avans ödemesi nedeniyle fatura düzenlenmesi halinde, KDV Kanunu’nun 10/b maddesi gereğince, faturada gösterilen bedelle sınırlı olmak üzere VDO meydana gelmekte ve avans bedeli üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.
Hakediş belgelerinde KDV matrahından verilen avanslar düşülmeyecektir.
Avans alınması durumunda KDV doğmaması için fatura ve benzeri belge düzenlenmemesi gerekmektedir.
Avans makbuzu, fatura ve benzeri belge değildir.
KDVK’nun 26. maddesine göre bedelin döviz ile hesaplanması halinde, dövizin VDO meydana geldiği tarihteki cari kur üzerinden Türk Parasına çevrileceği hükme bağlanmıştır.
KDVK’nun 26. maddesine göre bedelin döviz ile hesaplanması halinde, dövizin VDO meydana geldiği tarihteki cari kur üzerinden Türk Parasına çevrileceği hükme bağlanmıştır.
Bedelin geç ödenmesi sonucu satıcı lehine ortaya çıkan kur farkları için satıcı tarafından fatura düzenlemek ve teslim ve hizmetin yapıldığı tarihte bu işlemler için geçerli olan KDV oranı ile KDV hesaplanmalıdır.
Alıcı lehine kur farkı oluşması durumunda alıcının satıcıya fatura düzenlemesi gerekmektedir.
Dövizin Türk parasına çevrileceği tarih VDO meydana geldiği tarihtir.
Ancak MB daha önce verdiği özelgelerde bedelin döviz olarak hesaplanmasının mükellefin tercihine bırakılmadığı ihaleler nedeniyle ortaya çıkan kur farklarının KDV matrahına dahil edilmeyeceğini bildirmiştir. (uluslar arası ihaleler, kamu ihaleleri)
Döviz cinsinden ve dövize endeksli olarak belirlenen KDV dahil mal ve hizmet bedellerinin, malın teslimi veya hizmetin ifasından sonraki bir tarihte ortaya çıkan kur farklarına ait KDV, kur farkı bedeline iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanarak beyan edilecektir.
Döviz cinsinden ve dövize endeksli olarak belirlenen KDV dahil mal ve hizmet bedellerinin, malın teslimi veya hizmetin ifasından sonraki bir tarihte ortaya çıkan kur farklarına ait KDV, kur farkı bedeline iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanarak beyan edilecektir.
KDV hariç olarak belirlenmesi durumunda kur farkı üzerinden KDV hesaplanacaktır.
Satıcı aleyhine oluşan kur farkları, KDVK’nun 35. maddesindeki matrahta değişiklik olarak değerlendirilecek ve satış sırasında tespit edilen matrahın ve dolayısıyla KDV tutarının buna uygun olarak düzeltilmesi gerekecektir.
Satıcı aleyhine oluşan kur farkları, KDVK’nun 35. maddesindeki matrahta değişiklik olarak değerlendirilecek ve satış sırasında tespit edilen matrahın ve dolayısıyla KDV tutarının buna uygun olarak düzeltilmesi gerekecektir.
İşlem gerçek usulde KDV mükellefi olmayanlar lehine oluşan kur farkları için gider pusulası düzenlenerek gerçekleştirilebilir.
İşveren tarafından sağlanan malzeme ve hizmet bedelleri KDV matrahından indirilemez.
İşveren tarafından sağlanan malzeme ve hizmet bedelleri KDV matrahından indirilemez.
İstihkaklardan yapılan gelir vergisi stopajının KDV matrahından indirilemeyeceği ve KDV’nin damga vergisi matrahına dahil olup olmadığı konusunda idare önceleri dahil olduğu düşüncesinde iken Danıştay’ın karşıt kararları sonrası hariç olduğunu kabul etmiştir.
İhale tenzilatı KDV matrahına dahil değildir. Fiyat farkı KDV matrahına dahildir. İstihkakların ödenmesi sırasında kesilen teminatlar yada gecikme zamları KDV matrahından düşülmeyecektir.
01.08.1998 tarihinden itibaren KDV den istisna edilmiştir.
01.08.1998 tarihinden itibaren KDV den istisna edilmiştir.
Yalnızca arsa ve işyeri teslimleri istisna kapsamındadır.
Her türlü hizmetler ile bölge ve site dışı arsa ve işyeri teslimleri KDV ye tabi olacaktır.
Malzeme alımları sırasında KDV ödeyeceklerdir.
Malzeme alımları sırasında KDV ödeyeceklerdir.
Daire, kat ve dükkanları devamlılık arz edecek biçimde ayrı ayrı satmadıkları zaman KDV mükellefiyetleri de söz konusu değildir.
KDV mükellefiyeti bulunun kişi yada şirketler satma amacı olmaksızın yaptıkları inşa işlemlerinde KDV yoktur.İnşa edilen daire ve işyerlerinin aktifleştirilmesi de KDV ye tabi bulunmamaktadır.
İşletmede kullanılmak üzere inşa edilen bu daire ve işyerlerinin inşası nedeniyle yapılan alımlara ilişkin yüklenilen KDV’ler, ilgili dönemlerde indirim konusu yapılabilir.
Ticari bir organizasyon çerçevesinde aynı yılda veya izleyen yıllarda satılması halinde KDV söz konusudur. Özel şahısların vergi mükellefiyetini tesis ettirmeleri gerekir.
Ticari bir organizasyon çerçevesinde aynı yılda veya izleyen yıllarda satılması halinde KDV söz konusudur. Özel şahısların vergi mükellefiyetini tesis ettirmeleri gerekir.
Kendi arsası üzerine satmak amacıyla inşaat yapan şirket yada müteahhitlerin satışları KDV ye tabidir.
İnşaat devam ederken avans alınmışsa KDV doğmaz.
Kat karşılığı inşaat olarak bilinmektedir.
Kat karşılığı inşaat olarak bilinmektedir.
En yaygın uygulama, arsanın inşaat sırasında daire ve dükkan alıcılarına, kat irtifakı kurularak arsa payı üzerinden satılması, inşaat tamamlandığında da, bu bağımsız bölümlerin sahiplerince cins tashihi yaptırılmasıdır.
Başka sık görülen bir durum da, arsa üzerinde müteahhit tarafından yapılan daire, kat ve dükkanların satışının tapuda arsa sahibi tarafından yapılmasıdır. Arsa sahibin faaliyeti ticari faaliyet kapsamına girdiğinden GV ve KDV mükellefiyeti doğmaktadır.İnşaatçı ise müteahhit niteliği kazanmaktadır.
Mükellefiyete ve vergi sorumluluğuna ilişkin özel mukaveleler vergi dairesini bağlamaz (VUK Md. 8)
Bir iktisadi iletmenin aktifine kayıtlı arsanın daire ve işyeri karşılığında müteahhide teslimi KDV tabidir.
Bir iktisadi iletmenin aktifine kayıtlı arsanın daire ve işyeri karşılığında müteahhide teslimi KDV tabidir.
Arsa sahibi arsa alım satımını mutat ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürüyorsa konut yada işyeri karşılığı müteahhide yapılan teslimler KDV tabidir. Faaliyet arızi ise KDV uygulanmayacaktır.
Müteahhit tarafından arsa sahibine işyeri ve konut tesliminde net alanı 150 m² yi aşan konutlar ve işyerlerinin tesliminde KDV uygulanacaktır. 150 m² olan konutların tesliminde %1 KDV uygulanacaktır.
Müteahhitlerin arsa alımlarını, istisna kapsamına girsin yada girmesin konut ve işyeri satışlarını VUK’da sayılan belgelerle belgelemeleri, arsa sahibine arsanın karşılığı olarak verecekleri işyerlerinin emsal bedellerini VUK 127. maddesinin üçüncü sırasında yer lan takdir esasına göre takdir ederek KDV hesaplamaları gerekir.(Özelge)
Danıştay, arsa karşılığı inşaat işlerinin arsa sahibinin gerçek kişi olması halinde, olayın arsanın değerlendirilmesine yönelik bir iş olduğu, trampa olarak değerlendirilemeyeceği ve KDV’ye tabi tutulamayacağı doğrultusunda ve idarenin tam aksi yönde kararlar vermiştir.
Danıştay, arsa karşılığı inşaat işlerinin arsa sahibinin gerçek kişi olması halinde, olayın arsanın değerlendirilmesine yönelik bir iş olduğu, trampa olarak değerlendirilemeyeceği ve KDV’ye tabi tutulamayacağı doğrultusunda ve idarenin tam aksi yönde kararlar vermiştir.
Arsanın ticari bir işletmeye dahil olduğu durumlarda ise, arsa karşılığında müteahhitçe yapılan teslimlerin KDV ye tabi olduğu yönündedir.
Üçüncü görüş, arsa karşılığı inşaat işleri müteahhitler için özel hukuk açısından istisna akdidir. Bu nedenle teslim değil hizmet söz konusudur. Hizmetin bedeli ise arsa sahibine verilen daire veya işyerlerinin rayiç bedelidir. Hizmet genel oranda KDV tabi olmalıdır.
