4- Türk Firmalarının Faaliyetleri
a) Türk Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Firmalarınca Ülkede Takip Edilen Projeler
Makedonya’da Türk firmalarınca gerçekleştirilen projelere ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda bulunmaktadır.
Makedonya’da Türk Müteahhitlik Firmaları Tarafından Üstlenilen Taahhüt İşleri:
FİRMA ADI
|
PROJE ADI
|
PROJE
BEDELİ ($)
|
SÖZLEŞME
TARİHİ
|
Gama Endüstri Tesisleri İmalat ve Montaj A. Ş.
|
220 Mw Kombine Enerji Santrali İnşası
|
118.720.719
|
2007
|
CESAŞ İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.
|
NATO İhaleleri Kapsamında Köprü Onarımları
|
30.000.000
|
2007-2008
|
Rena İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
|
Mustafa Paşa Camii Restorasyonu
|
1.207.684
|
2007
|
Rena İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
|
Büyükelçilik Konutu İnşaatı
|
2.853.000
|
2007
|
Novatek Elektrik Mühendislik
|
Üsküp ABD Büyükelçiliği Elektrik Tesisat İşleri
|
1.500.000
|
2007
|
Tokar Yapı ve Endüstri
|
Üsküp ABD Büyükelçiliği Mekanik Tesisat İşleri
|
1.812.651
|
2007
|
Prodar Mühendislik İnşaat San. Tic. Ltd. Şti.
|
Üsküp'teki ABD Büyükelçiliğinin Çeşitli İnşaat İşleri
|
1.979.809
|
2007-2008
|
Pera Construction
|
City Plaza Ofis ve Kat Otoparkı
|
20.000.000
|
2008
|
Pera Construction
|
Johnson Matthey firmasının fabrika inşaatı
|
20.000.000
|
2008
|
Yapı Market Sanayi ve Ticaret
|
City Plaza Ofis ve Kat Otoparkı Alüminyum Dış Cephe Montaj İşleri
|
496.838
|
2008
|
TAV
|
Üsküp ve Ohri Havalimanlarının Yenilenmesi ve İştip Kargo Havalimanı İnşa Edilmesi
|
280.000.000
|
2010
|
Mastır Enerji Tesisleri
|
Subcontract Agreement For Gas Turbine And Steam Turbine Erection Works
|
2.157.385
|
2008
|
Tuber Endüstriyel Tesisler İnşaat
|
Subcontract Agreement For Gas Turbine And Steam Turbine Erection Works
|
4.779.019
|
2009
|
Olcajlı Mühendislik Podruznica
|
Subcontract Agreement For Turn Key Erection For Cooling Towers
|
253.753
|
2009
|
Handar Çelik Konstrüksiyon İml.
|
Subcontract Agreement For Mechanical Erection and Bop Works
|
5.000.000
|
2009
|
Elif İnşaat
|
International Balkan University
|
35.000.000
|
2012
|
Cevahir
|
Sky City project
|
155.000.000
|
2011
|
Cevahir
|
Sun City project
|
344.000.000
|
2012
|
Limak Holding
|
Eski Gar Projesi
|
300.000.000
|
2012
|
Novatek
|
Marquart Factory
|
8.000.000
|
2014
|
Aselsan
|
Otoyol Otomatik Ödeme İstasyonları
|
23.000.000
|
2015
|
Novatek
|
Kromberg & Schubert Fabrikası 2. Faz Elektrik-Mekanik İşleri
|
2.299.440
|
2016
|
Pera Construction and Engineering Dooel
|
Kostal Fabrikası renovasyonu
|
3.200.000
|
2016
|
Pera Construction and Engineering Dooel
|
Kromberg & Schubert Fabrikası Tasarım ve inşaat işleri
|
9.350.000
|
2016
|
Komaş
|
Üsküp Camii
|
20.000.000
|
2016
|
Serka Taahhüt İnş. A.Ş.
|
Gevgeliya / Konsko Barajı İnşaatı
|
44.000.000
|
2016
|
Temelsu Uluslararası Mühendislik Hizm. A.Ş.
|
Küçük Ölçekli Sulama Projeleri Yer Seçimi ve İhale Dosyası Hazırlanması
|
670.000
|
2017
|
Diğer taraftan, önemli bazı projelere ilişkin detay bilgiler aşağıdadır.
Türmak İnşaat (Cevahir Holding): Cevahir Holding tarafından başkent Üsküp’te inşa edilen ‘Sky City’ projesi toplamda dört kule şeklinde 1376 adet daire ve bir AVM’yi içermektedir. Tüm blokların kaba inşaatı bitmiş durumdadır. A ve B blokları satışa çıkarılmış olup A blok oturuma açılmıştır. AVM inşaatına 2018 yılında başlanmış olup Projenin 2020 yılında tümüyle tamamlanması hedeflenmektedir.
Cevahir Holding tarafından gerçekleştirilecek diğer bir konut projesi olan “Sun City”nin yer düzeltme, yol vb. altyapı çalışmaları devam etmekte olup henüz üst yapı inşaatına başlanılmamıştır.
Limak İnşaat: Makedonya’nın başkenti Üsküp’te 330 bin metrekare brüt alana sahip karma kullanımlı proje, kent merkezinde Ulica Mito Haxivasilev Jasmin ve Ulica Zeleznicka caddeleri arasında yer almaktadır. Proje kapsamında Makedonya Bulvarı alt geçit olarak düzenlenmiş, geçit üzerinde AVM, otel, ofis ve rezidans blokları tasarlanmıştır. Yaklaşık 300 milyon Avro yatırım bedeli olan Pojenin en az 1 milyar Avroluk pozitif dışsal ekonomi oluşturması beklenmektedir. Projenin ilk etabı olarak otel inşaatı 2017 yılında başlamıştır.
TAV Havalimanları: TAV Havalimanları Holding A.Ş., 2008 yılında Makedon Hükümeti ile yap-işlet-devret (YİD) finansman modeli çerçevesinde bir sözleşme imzalayarak, Makedonya'nın "Üsküp Uluslararası Havaalanı" ile "Ohri Aziz Pavlus Havaalanı"nın 20 ay içinde modernizasyonu ve 20 yıl süreyle isletmesini devralmıştır. Bu çerçevede başlatılan Üsküp ve Ohri Havalimanlarının genişletme ve yenileştirme çalışmaları TAV tarafından hızla yürütülerek Ohrid Havaalanı 2011 yaz sezonuna, Üsküp Havaalanı da 8 Eylül 2011 tarihinde Makedonya’nın 20. Bağımsızlık Gününe yetiştirilmiştir. Üsküp Havaalanı, son bir kaç yıldır hem Avrupa’nın kendi kategorisinde en başarılı havalimanı ödülünü almış hem de yolcu kapasitesini hızla artırarak 2017 yılında 2 milyon yolcu kapasitesine ulaştırmıştır. Bu projenin yatırım değeri 200 milyon Avro olup, havalimanları 2028 yılında devlete geri teslim edilmelidir.
Aselsan: Aselsan, 2015 yılında Dostluk Otoyolu Kumanovo-Demirkapı bölümünde otomatik geçiş sistemleri yapılması ihalesini kazanmıştır. 18 ayda tamamlanması gereken Proje, bürokratik süreçlerin gecikmeli ilerlemesi nedeniyle halen devam etmektedir.
b) Firmaların Genel Olarak Yaşadığı Sorunlar
Girişimcilerimiz Makedonya’da çeşitli sorunlarla karşılaşabilmektedir. Bu sorunlar arasında en önemlileri şunlardır:
-
Bürokrasinin gelişen mevzuatı uygulama bilgisinin yetersizliği,
-
Faaliyet izni, inşaat ruhsatı vb. süreçlerin çok uzun zaman alması,
-
Önemli ihalelerin sonuçlandırılamaması ve son aşamalarda yapılan iptaller şirketlerimizin Makedonya’ya ilgisini olumsuz etkilemektedir.
-
Vergi hukuku ve diğer mevzuatlardaki sık değişiklikler,
-
Sık yapılan ve uzun süren teftişler ve ağır ceza uygulamaları,
-
Adalet sisteminin etkin çalışmaması,
-
Gelişmiş/karmaşık inşaat faaliyetleri için yetişmiş yeterli profesyonel kadro olmaması,
-
Yerli firmaların piyasaya hakim konumu nedeniyle yabancı firmaların nitelikli iş gücü bulmakta zorlanmaları.
5- Görüş ve Değerlendirmeler
Makedonya’daki faaliyet gösterecek müteahhitlik ve teknik müşavirlik firmalarımızın, ilk iş olarak Müşavirliğimizle iletişime geçmesinde yarar görülmektedir:
Makedonya’ya gelindiğinde çalışılacak veya hizmet desteği alınacak kişiler çok iyi seçilmeli ve Müşavirliğimizle danışma içinde olunmalıdır.
Makedonya’da yatırım gerçekleştiren ya da müteahhitlik iş alan firmalarımızın Makedonya’da çalışacak yönetici ve elemanları için, şirket kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra en kısa zamanda çalışma izin başvurusu yapılmalıdır. Çalışma izni olmadan ülkede çalışır durumda yakalanılması halinde ilgili kişi sınır dışı edilir ve 2-5 yıl ülkeye giriş yasağı cezası verilir.
Müteahhitlik ve teknik müşavirlik faaliyetleri kapsamında ilişkiye girilecek firmalar ve/veya kamu kurum ve kuruluşlarıyla mutlaka uluslararası geçerliliği bulunan sözleşmeler yapılmalı, konuyla ilgili bütün hususlar söz konusu sözleşmelerde ayrıntılı olarak belirtilmelidir.
Makedonya adalet ve yargı sistemindeki problemler nedeniyle, yapılacak sözleşmelerde, oluşması muhtemel anlaşmazlıklar için uluslararası mahkemeler yetkili kılınmalıdır.
Arazi ya da mülk alma durumlarında, satın alınacak yerin tapu ve kadastro kayıtları kontrol edilmeli, özel ya da kamu (bazen de hem özel sektöre hem de kamuya ait olabilmektedir) malı olup olmadığı iyi araştırılmalıdır.
6. İlgili Kurum, Kuruluş, Birlik ve Yayınlar
Bakanlıklar ve Kamu Kurumları:
-
Government of the Republic of Macedonia: http://www.vlada.mk
-
Ministry of Transport and Communications: www.mtc.gov.mk
-
Ministry of Finance: www.finance.gov.mk
-
Ministry of Economy: www.economy.gov.mk
-
Ministry of Agriculture, Forestry and Water Resources Management: http://mzsv.gov.mk
-
Ministry of Environment and Spatial Planning: http://www.moepp.gov.mk
-
Ministry of Defense: http://morm.gov.mk/?lang=en
-
Ministry of the Interior: http://www.mvr.gov.mk
-
Ministry of Justice: http://www.pravda.gov.mk
-
Ministry of Health: http://www.moh.gov.mk
-
Ministry of Foreign Affairs: http://www.mfa.gov.mk/index.php/en
-
Ministry of Information Society and Administration: http://www.mio.gov.mk
-
Ministry of Education and Science: http://www.mon.gov.mk
-
Ministry of Local Self-government: http://www.mls.gov.mk
-
Ministry of Culture: http://www.kultura.gov.mk
-
Ministry of Labor and Social Policy: http://www.mtsp.gov.mk
-
Public Enterprise for State Roads: http://www.roads.org.mk/
-
Kamu İhale Bürosu (Биро за јавни набавки): http://bjn.gov.mk/bjn-portal/wordpress/?lang=en
-
Makedonya Demiryolları: http://www.mzi.mk
Birlikler:
-
Chamber of Certified Architects and Certified Engineers: www.komoraoai.mk
-
Association of Consulting Engineers of Macedonia: http://acem.org.mk/content/about-us
-
Institute of Earthquake Engineering and Engineering Seismology: http://www.iziis.edu.mk/
-
As. of Civil Construction, Building Materials, Non-metal Industries: www.mchamber.mk
Dergiler:
-
Gradbi (http://gradbi.mk/)
-
Porta3 (http://www.porta3.mk)
-
Build (http://www.build.mk/)
-
Portal Energetika (www.portalenergetika.mk)
Dostları ilə paylaş: |