O bobojonov k. Jumaniyozov
___ yil 31 dekabridagi olinadigan schyotlarning
Yüklə 1,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- "Ozod" kompaniyasi tomonidan 200... 31 dekabrga ko’tilayotgan shubhali qarzlar, so’m Miqdori Shubhali Shubhali
- Jami: 4440000 245900
| 20___ yil 31 dekabridagi olinadigan schyotlarning
taxlili, so’m Xaridor To’lanadi gan schyotlar bo’yicha jami To’lov muddati kelmagan 1 kundan 30 kungacha muddati o’tgan 31 kundan 60 kungacha muddati o’tgan 61 kundan 90 kungacha muddati o’tgan 90 kundan ortiq muddati o’tgan "Maxmud va К" 15000 15000 "Anvar va К" 40000 40000 "Ravshanbek va К" 100000 90000 10000 "Islom va К" 25000 25000 Boshqalar 4260000 2100000 1400000 380000 220000 160000 Jami 4440000 219000 1425000 420000 245000 160000 Shubhali qarz- larning foizi 1,0 2,0 10,0 30,0 50,0 Yuqoridagi keltirilgan misolda, to’lov muddatiga mos to’lanishi kerak bo’lgan kompaniyaning schyotlari aks ettirilgan. har bir olinadigan schyot guruhi bo’yicha turkumlangan: to’lov muddatidan oldin, 1 kundan 30 kungacha muddati o’tgan, 31 kundan 60 kungacha, 61 kundan 90 kungacha yoki 90 kundan ortiq muddati o’tgan. har bir guruh uchun oldindan kutiladigan shubhali qarzlarning foizi ko’rsatiladi. "Ozod" kompaniyasi tomonidan 200... 31 dekabrga ko’tilayotgan shubhali qarzlar, so’m Miqdori Shubhali Shubhali 157 sanalgan qarzlarning foizi qarzlarning zahirasi To’lov muddati etib kelmagan 2190000 1 21900 01-30 kun 1425000 2 28500 31-60 kun 420000 10 42000 61-90 kun 245000 30 73500 90 kundan ortiq 160000 50 80000 Jami: 4440000 245900 Bu jadvaldagi hisoblar, faqat 1% to’lov muddati kelmagan olinadigan schyotlar va 2% 1 kundan 30 kungacha muddati o’tgan schyotlarning to’lanmasligini ko’rsatib turibdi. Oldingi tajriba 31-60 kun, 61-90 kun va 90 kundan ortiq muddati o’tgan olinadigan schyotlarining 10%, 30% va 50% to’lanmasligi mumkin bo’lganligini faraz qilishga yo’l qo’yadi. Natijada 4440000 summaga teng olinadigan schyotlardan 245900 so’m kelib tushmaydi. Faraz qilaylik, «Sherzod» kompaniyasining 4910-«Shubhali qarzlarning zahirasi» schyotida joriy kredit qoldig’i 80000 so’mni tashkil etadi. Shunday qilib, shubhali qarzlar bo’yicha taxmin qilingan xarajatlarning miqdori bir yilda 165900 so’mni tashkil etadi. hisoblar quyidagicha amalga oshiriladi: Taxmin qilingan shubhali qarzlar................................245900 Minus:"Shubhali qarzlarning zahirasi" schyotining kredit qoldig’i........................80000. Shubhali qarzlar bo’yicha xarajatlar.............................165900. Agar 4910-"Shubhali qarzlarning zahirasi" schyoti debet qoldig’iga ega bo’lsa, uning miqdori taxmin qilingan shubhali qarzlarga qo’shilishi kerak. Shubhali qarzlar bo’yicha xarajatlar hisobda quyidagicha aks ettiriladi: 31 dekabr: Shubhali qarzlar bo’yicha xarajatlar............................165900. Shubhali qarzlarning zahirasi....................................165900. Ikki usul xam kreditga sof sotishdan foiz usuli va to’lov muddati bo’yicha olinadigan schyot usuli birga qo’llanilishi mumkin. Ularning har biri boshqasini tasdiqlash uchun qo’llaniladi. Oraliq hisobot uchun ko’p kompaniyalar o’zlarining schyotlarida oylik tuzatish yozuvlarining tejamkor bo’lgani uchun kreditga sotish usuliga asoslanadilar. Lekin, yilning oxirida ular shubhali qarzlar zahirasining qoldig’i summasini 158 aniqlash uchun olinadigan schyotlarning to’lov muddatini tekshiradilar. Agar zahiraning qoldig’i (yilning oxiridagi tuzatishdan keyin), olinadigan schyotning to’lov muddati grafigida nazarda tutilgan qoldig’idan jiddiy ravishda farq qilsa, u vaqtda kreditga sotish bo’yicha foizni tuzatish kerak. hisobdan chiqarilgan har yilgi olinadigan schyot miqdori kamdan-kam hollarda 4910-«Shubhali qarzlarning zahirasi» schyotining kreditida aks ettirilgan taxmin qilingan miqdorga teng bo’ladi. Agar hisobdan chiqarilgan schyotlar bo’yicha summa shubhali qarzlarning zahirasidagi oldindan belgilangan miqdordan kamroq bulsa, 4910-«Shubhali qarzlarning zahirasi» schyoti kredit qoldig’iga ega bo’ladi. Agar hisobdan chiqarilgan schyotlar bo’yicha summa shubhali qarzlarning zahirasidagi oldindan belgilangan summasidan yuqoriroq bo’lsa, 4910-«Shubhali qarzlar zahiralari» schyoti debet qoldig’iga ega bo’ladi. Joriy yildagi shubhali qarzning dastlabki miqdorini aniqlash uchun qilingan tuzatish yozuvi hisobot davrining oxirida debet qoldig’ini bekor qiladi. Ba’zan mijozlar oldindan bo’ladigan xaridning qiymatini xato aniqlashlari mumkin. Natijada schyot-fakturalar bo’yicha ma’lum summalarni ortiqcha to’laydilar. Agarda mijozlardan olinadigan schyotlarni qayd qilish jurnalida yuritilgan analitik schyotlarda kredit qoldig’i aniqlansa u «Olinadigan schyotlar»ning qoldig’iga ta’sir etmasligi kerak. Chunki kompaniya xaridorlarning ortiqcha to’lagan summalariga javob berganligi uchun ularning kredit qoldig’iga ega bo’lgan balansdagi summalari qisqa muddatli majburiyatlar moddasida aks ettirilishi lozim. 4910 -«Dargumon qarzlar bo’yicha rezervni hisobga oluvchi» schyoti bo’yicha analitik hisob har bir shubhali qarz va zahiraning paydo bo’lgan muddati bo’yicha ayrim olgan holda yuritiladi. Yüklə 1,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|