Mülki müdafiə 189
• Yeraltı suların səviyyəsi. RƏD su basmaması üçün elə yer
seçmək lazımdır ki, yeraltı suların axma səviyyəsi 20 sm-dən
çox olmasın.
RƏD-da minimal yol verilən hündürlük olmalıdır. Bir
mərtəbəli RƏD hündürlük 1,9 m-dən az olmamalıdır; iki
mərtəbəli RƏD 2,2 m, 3 mərtəbəli isə 2,8 m hündürlüyündə
olmalıdır. Daldalanan hər insana düşən sahə 0,5 m
2
düşür.
Daldalanacağa giriş daldalanacağın üfiq oxuna 90
0
bucaq
altında olmalıdır. Girişin sayı daldalanan insanların sayından
asılı olur. Qalan hallarda isə ən azı 2 girişi olmalıdır. Girişin eni
0,8 m-dən çox olmamalıdır. 50 nəfərlik RƏD-də bir giriş olur,
Hər bir RƏD üçün vacib təşkili hissələrindən biri ventilyasiya
sistemidir. Ventilyasiya ya təbii, ya da məcburi qaydada
aparılır. Mühafizə xüsusiyyətlərinə görə RƏD növləri:
• Sülh dövründə sənaye konstruksiyalarından inşa edilmiş
RƏD;
• Hücum təhlükəsi zamanı əlaltı vasitələrdən inşa edilmiş
RƏD;
• Təsərrüfat tikililərində quraşdırılmış RƏD;
• Yaşayış binalarında quraşdırılmış RƏD.
Su təchizatı ya ərazidəki su kəmərindən, ya da binanın
ümumi kəmərindən çəkilir, adambaşına su sərfi bir gündə 25
litr hesablanır. Su kəməri olmadıqda RƏD-də adambaşına
gündə 2 litr hesabı ilə içməli su bakları yerləşdirilir.
Kanalizasiya sistemi olan binalardakı RƏD-də kanalizasiya
tullantılarının ümumi sistemə axıdılması ilə normal ayaqyolu
şəraiti yaradılır. 20 nəfərə qədər tutumu olan daladalanacaqda
belə imkan yoxdursa, xüsusi səyyar qablardan istifadə edilir.
Sadə sığınacaqlar. Müasir silahlardan ən etibarlı mühafizə
vasitəsi sadə sığınacaqlardır. Onlar zərbə dalğasının və
radioaktiv şüalanmanın təsirini zəiflədir, işıq şüalanmasından
və dağılan binaların qırıntılarından mühafizə edir, bilavasitə
Mülki müdafiə 190
paltara və dəriyə radioaktiv, zəhərləyici və yandırıcı maddələrin
düşməsinin qarşısını alır. Sadə sığınacaqların iki növü olur:
• Üstü açıq sığınacaqlar;
• Üstü örtülü sığınacaqlar.
