O`zbek tili morfologiyea so`z tarkibi


Ergashtiruvchi bog`lovchi



Yüklə 0,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə36/39
tarix10.12.2023
ölçüsü0,69 Mb.
#139586
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39
O`zbek tili morfologiyea so`z tarkibi

Ergashtiruvchi bog`lovchi 
O‘zaro tobe munosabatida bo‘lgan gap bo‘laklari va gaplarni bog‘lash uchun
ishlatiladigan bog‘lovchilar 
ergashtiruvchi bog‘lovchi
sanaladi. 
Chunki, ya’ni, agar, garchi singari so‘zlar ergashtiruvchi bog‘lovchilardir.
Chunki, negaki bog‘lovchilari 
sabab bog‘lovchilari
hisoblanadi.Yozuvda bu 
bog‘lovchilardan oldin 
vergul qo‘yiladi. Ya’ni bog‘lovchisi 
aniqlov
bog‘lovchisi
sanaladi. Yozuvda ya’ni bog‘lovchisidan 
oldin 
vergul 
qo‘yiladi.
Agar, agarda, basharti, garchi singari bog‘lovchilar 
shart bog‘lovc
hilari
hisoblanadi. 
Bog’lovchilar vazifasiga ko’ra 2 xil:
1) Teng bog’lovchi
2) Ergashtiruvchi bog’lovchi
Bog’lovchilar qo’llanilishiga ko’ra 2 xil:
1) Yakka bog’lovchilar
2) Takror bog’lovchilar
Bog’lovchilar mazmuniy munosabatiga ko’ra:
Teng bog’lovchilar 4 xil:
Biriktiruv, zidlov, ayiruv, inkor 
Ergashtiruvchi bog’lovchilar 5 xil:
Aniqlov, sabab, maqsad, qiyoslash, shart 
TENG BOG’LOVCHILAR:
BIRIKTIRUV BOG’LOVCHILARI:
va, hamda, bilan, ham, -u/yu 

da 


O`ZBEK TILI MORFOLOGIYEA 
ZIDLOV BOG’LOVCHILARI:
ammo, lekin, biroq, balki 
AYIRUV BOG’LOVCHILARI:
Yo, yoki, dam…dam, goh…goh
INKOR 
BOG’LOVCHILARI:
na…na (kesimi tasdiq(bo’lishli) bo’lishi kerak)
ERGASHTIRUVCHI BOG’LOVCHILAR:
ANIQLOV BOG

LOVCHISI: ya

ni (ham bo

lakni, ham gapni bog

laydi) 
SABAB BOG’LOVCHILARI: chunki, negaki (faqat gaplarni bog’laydi)
MAQSAD BOG’LOVCHISI: toki (faqat gaplarni bog’laydi)
QIYOSLASH BOG’LOVCHILARI: go'yo, go’yoki (ham bo’lak, ham gapni bog’laydi)
SHART BOG’LOVCHILARI: agar, agarda, basharti, 
garchi, mabodo, gar (ham
bo’lakni,ham gapni bog’laydi)
Vazifadosh bog’lovchilar
Yuklama bog’lovchi:
ham, na…na, 
-u/yu 
–da (va yoki lekin ni o’rnida kelganda)
Ko’makchi bog’lovchi:
bilan (va ni o’rnida kelganda)
Modal so’zlardan kelga

bog’lovchi: 
balki (aksincha ni o’rnida kelganda)

Yüklə 0,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   39




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin