O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi f. I. Xaydarov n. I. Xalilova

 
17.
G’oziev E.G’ Umumiy psixologiya 1-2 kitob T-2002 y 
HOZIRGI ZAMON PSIXOLOGIYASINING TUZILISHI VA TADQIQOT 
METODLARI
 
 
Psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o’rni 
Psixologiya ko’plab fanlar bilan uzviy bog’liq holda rivojlanib bormoqda. 
Fanlar orasidagi bog’liqliklar psixologiyaning fanlar tizimidagi o’rnini belgilab 
beradi. Bizga ma'lumki, mavjud fanlar gumanitar, tabiiy va falsafiy turlarga 
bo’linadi. Bir qator bir-biri bilan yondosh bo’lgan fanlar mazkur tasniflashga 
kiritiladi, lekin psixologiya mustaqil fan sifatida namoyon bo’ladi. U inson ruhiy 
faoliyatining tabiiy, tarixiy va ijtimoiy tomonini o’rganadi. Psixologiya barcha 
turdagi fanlar orasida muhim o’rinni egallaydi. Psixologiya falsafa, tarix, 
san'atshunoslik, texnika, pedagogika fanlari bilan uzviy bog’liq. Shunga muvofiq 
psixologiyani fanlar orasidagi bog’liqligini tahlil qilsak. Ayniqsa psixologiya 
fanining fanlar tizimida tutgan o’rni xususida quyidagi jadvalda ma'lumotlar 
keltiriladi: 

---

40 
Psixologiya 
falsafa
fani bilan chambarchas bog’langan. Bu bog’liqlik ikkala 
fanning inson va uning hayoti mohiyatini to’la anglash va rivojlantirish an'analarini 
belgilashdagi o’rni va ahamiyatidan kelib chiqadi.
Tabiat, jamiyat va inson tafakkurini rivojlanishiga oid bo’lgan umumiy 
qonuniyatlar va tamoyillarni psixologiya falsafaning bazasidan oladi va shu bilan 
birga o’zi ham inson ongi va tafakkuri qonuniyatlari sohasidagi yutuqlar bilan 
falsafani boy ma'lumotlarga ega bo’lishiga yordam beradi. Shuni alohida ta'kidlash 
joizki, mustaqillik mafkurasi va milliy ongni shakllanishiga taalluqli, umumiy, 
ilmiy qonuniyatlarni tizimlashda bu ikkala fan - falsafa va psixologiyaning 
hamkorligi bevosita sezilmoqda. Bu bog’liqlik avvalo yangicha tafakkur va 
dunyoqarashni shakllantirish muammosi ko’ndalang turgan tarixiy davrda milliy 
Inson shaxsini o'z-o'zini 
boshqarish jarayonlarini 
o'rganadi.