O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti maktabgacha ta’lim fakulteti

Tarbiyaning ob`oektiv qonunlari - o’quv-tarbiyaviy jarayonni tashkil etish va ijtimoiy hayotning shaxsni, uni o’ziga xosligi hamda sifatlarini shakllantirish talabalardagi turg’un bo’lgan anoanalardir.
Tarbiya jarayoni yoshlarning kattalar bilan, kattalarning yoshlar bilan qonuniy munosabati natijasida amalga oshirilishini[ taominlashi
Tarbiya jarayonining qonun, qoida, tamoyil va metodlarini pedagogikaning tarbiya nazariyasi qismi chuqur, atroflicha o’rganadi.


Ta`limga umumiy tarzda quyidagicha ta`rif berish mumkin: ma`lum maqsadga yo’naltirilgan, rejali ravishda amalga oshiriladigan o’qituvchi-o’quvchilarning o’zaro muloqot-munosabati bo’lib, o’quv fanlariga oid tushinchalarni va etakchi g’oyalarni o’quvchilar ongiga singdirib borishga asoslanadi. Buning natijasida o’quvchida maolumot, tarbiya va umumiy shakllanish, rivojlanish amalga oshadi.
Ta`lim berish o’quvchilarga bilimni tartibli bayon qilish jarayonidir. Ta`lim va tarbiya uzviy bog’langan jarayon bo’lganligi sababli tarbiyalangan komil inson aqliy kamolotiga tartibli taosir ko’rsatish orqali ilmli, barkamol inson bo’lib etishadi. Ta`lim jarayoni insonlarga nimalarni berishi haqida Yusuf Xos Hojib o’zining «Qutadg’u bilik» asarida shunday yozgan edi:

3-ilova.

Mehnat tarbiyasi. Mehnat tarbiyasi shaxsga mehnatning mohiyatini chuqur anglatish, ularda mehnatga ongli munosabat, shuningdek, muayyan ijtimoiy-foydali harakat yoki kasbiy ko’nikma va malakalarni shakllantirishga yo’naltirilgan pedagogik jarayondir. asosi, hayot manbai, umr mazmuni hisoblanadi. Mehnat tarbiyasidan ko’zlangan maqsad, avvalo, o’quvchilarga mehnatning mohiyati, mazmunini chuqur anglatishdan iboratdir. Mehnat ijtimoiy hayotning muhim asosi, shaxsda ma`naviy-axloqiy va irodaviy sifatlarni shakllantirishning kafolatidir. Mehnat qilayotgan kishi o’zi bajarayotgan ishning natijalarini ko’rsa, his qilsa, o’sha natijalardan qoniqsa, rohatlansagina mehnat tarbiyaviy ahamiyat kasb etadi. halol mehnat – kishi hayotining mazmunini tashkil qiladi. Xalqimizning «Mehnat – mehnatning tagi rohat», «Bugungi ishni ertaga qoldirma», «Daryo suvini bahor toshirar, inson qadrini mehnat oshirar», «Ishlagan tishlaydi, ishlamagan kishnaydi», «Mehnatdan qo’rqma, minnatdan qo’rq», «Odamning husni mehnat» kabi maqollar bejiz yaratilmagan. Buyuk alloma Bahouddin Nahshbandning «Dil ba yoru, dast ba kor» degan ungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotmagan. Allomaning fikricha, «Agar kishi hunarli bo’lsa, u bilimini haqiqatga bag’ishlaydi, o’z mehnati bilan kun kechiradi, bordi-yu kasbi bo’lmasa, bilimini kun kechirishga sarflaydi, halollikni unutadi».

4-ilova.