O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi

Profilaktikasi:  odamlar  orasida  quturishga  qarshi  chora-tadbirlar  va 
profilaktika avvalo bu infeksiyaning hayvonlar o’rtasidagi profilaktikasidan iborat. 
Profilaktika  maqsadida  o’txo’r  yovvoyi  hayvonlar  populyatsiyasini  zichligini 
ularni  yo’qotish  yo’li  bilan  boshqariladi.  Antropurgik  tabiatli  quturishning 
profilaktikasi va uni yo’qotish dasturi quyidagilardan iborat: 
1) itlar va mushuklarni saqlash qoidalarini ishlab chiqish va unga amal qilish; 
2)  egasi  bor  itlarni  ro’yxatdan  o’tkazish  va  markirovka  qilish  (guvohnoma, 
birka, bog’ich); 
3) barcha daydi va ro’yxatga olinmagan itlar, mushuklarni yo’qotish; 
4)  quturish  bo’yicha  noqulay  hududlardagi  mushuklar  va  qishloq  xo’jalik 
hayvonlari o’rtasida profilaktik emlash o’tkazish; 
5) 3 oylikdan yuqori barcha xizmatchi va uy itlarini har yili quturishga qarshi 
emlash; 
6)  uy  hayvonlarini  xalqaro  miqyosida,  Shuningdek,  mamlakat  ichkarisida 
tashilishi, olib o’tilishi ustidan nazorat o’tkazish; 
7)  hayvonlarda  quturishning  tez  va  samarali  diagnozini  ta’minlovchi 
laboratoriya xizmatining mavjudligi; 
8) quturish ustidan epizootologo-epidemiologik nazoratni tashkil etish; 
9) samarali antirabik vaksinaning yetarli zahirasi bo’lishi; 
10) sanitariya maorif ishlarini faol olib borilishi. 
Odamlar  o’rtasida  quturishga  nisbatan  o’tkaziladigan  asosiy  chora  - 
jarohatlanishning  yoki  so’lak  tekkandan  keyin  emlashning  davo  kursini 
o’tkazishdan  iborat.  Emlash  kursi  jarohatlantiruvchi  hayvon  toifasiga  qarab 
belgilanadi: 
A — laboratoriyada quturish diagnozi tasdiqlangan hayvonlar; 
V - quturish diagnozi klinik belgilar asosida veterinar tomonidan tasdiqlangan 
hayvonlar: 
S - noma’lum hayvonlar (qochib ketgan, o’ldirilgan, o’lgan va boshqalar); 
D - kuzatuv ostidagi ma’lum uy hayvonlari. 
A,  V,  S  toifalarga  mansub  hayvonlardan  jarohatlanganda  emlashning  to’liq 
kursi buyuriladi, Bunda kursning davomiyligi, miqdori, preparatlarning turi (KAV, 
KAV+AGG) tishlangan joyga, uning o’lchamiga, ko’pligiga, zararlangan kishining 
vazni, yoshiga bog’liq bo’ladi. 
D  toifali  hayvonlar  jarohatlanganida  shartli  kurs  buyuriladi  va  Shu  hayvon 
ustidan 10 kunlik veterinar kuzatuvi amalga oshiriladi. Shartli kurs odatda kulturali 
antirabik vaksina bilan 2-4 martalik emlashdan iborat.