Özel Eğitim Nedir? vii Neyi öğretir? viii

Olumlu Örnekler:

Kırmızı araba

Kırmızı top

Kırmızı gömlek

Kırmızı küp

Kırmızı balon

Olumsuz Örnekler:

Sarı araba

Yeşil top

Mavi gömlek

Sarı küp

Yeşil balon

Kavramın olumlu ve olumsuz örneklerini olabildiğince somutlaştırmak öğrenmeyi kolaylaştıracaktır. Kavramın olumlu ve olumsuz örneklerinin karışık olarak sunulması öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır. Çünkü kavramın olumlu ve olumsuz örneklerinin karışık sunulması, kavramı tanımlayan niteliklerin açıkça ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Örneğin;

Elma bir meyvedir ama kitap bir meyve değildir.

Kiraz bir meyvedir ama anahtar bir meyve değildir.
Muz bir meyvedir ama şapka bir meyve değildir.

Önce olumlu örneğin gösterilmesi kavramın öğrenilmesini kolaylaştırır.

Kavram öğretilirken öğrencinin dil gelişim düzeyine göre yönerge ve ifadeler seçilmelidir.

3. Örneklerin Sırası:

Kavramın olumlu ve olumsuz örnekleri tek tek gösterilebileceği gibi tümü aynı anda, birlikte de gösterilebilir. Örneklerin tek tek gösterilmesinde olumlu ya da olumsuz örnek gösterilir, tepki alındıktan sonra geri çekilir. Sonra bir başkasına yer verilir.
Tüm örneklerin bir arada verilmesinde ise, öğrenci tüm olumlu ve olumsuz örneklere tepkide bulununcaya kadar örneklerden hiçbiri geri çekilmez. Öğrenciye önceki olumlu ve olumsuz örnekleri görme fırsatı verilerek öğrenmesi pekiştirilir.

4. Öğretmenin Yönergelerinin Kontrol Edilmesi:

Kavram öğretirken kullandığımız örnekleri seçmek kadar önemli olan bir başka nokta da kullandığımız ifadeleri ve yönergeleri kontrol etmektir. Öğretmenin kavram öğretimi sırasında kullandığı ifade ve yönergeler, öğrencinin dikkatini öğretimde kullanılan araçlara ve daha da önemlisi öğretilmek istenen kavrama çekmelidir.
Neden somut örnekler sözel ifadelere tercih edilmelidir?

Kavramlar genellikle kendine özgüdür ve kavramları belirli yaşantılara sahip olmadan tam olarak öğrenmek güçtür.

Her ne kadar bazı kavramları sözel olarak tanımlamak mümkün olsa da, somut örnekler kullanarak öğretmek her zaman için daha kolay, daha etkili ve daha anlamlı olmaktadır.

Bu nedenle, daha somut ve öğrencilerin yaşantısı olabilecek araçlar arasından olumlu ve olumsuz örnekler seçerek kavram öğretimi yapmak daha etkili ve işlevsel olabilecektir.

Ancak, yetersizlikten az derecede etkilenmiş öğrenciler için eğer sözel olarak açıklama yapmak uygunsa, sözel olarak anlatmak da tercih edilebilir.