Паша Ибиш оьлу Сяфяров

Elnur 
İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
 
 
8 
Respublikanın ali tədris ocaqlarında, elmi-tədqiqat institutlarında, 
istehsalat mü
əssisələrində  Fanerozoyun bütün bölmələri üzrə 
yüks
ək hazırlıqlı paleontoloqlar, stratiqraflar fəaliyyət göstərirlər: 
ak. A. 
Əlizadə, T. A. Həsənov, R. Q. Babayev, M. Ə. Bağmanov, 
A. B. M
əmmədov, Ş. Ə. Babayev, Q. A. Əliyev, A. D. Babazadə 
v
ə b.  
 
Geomorfologiya. 
Qafqazarxasının  şərq hissəsində  yerləşən 
Az
ərbaycanın  relyefi  28  m.-dən (Xəzəryanı  düzənlik), 4480 m. 
yüks
əklik (Böyük Qafqaz sıra dağları) arasında kəsgin dəyişir. Bu 
da öz növb
əsində  iqlim və  landşaft  qurşaqlarının  müxtəlifliyinə 
g
ətirib  çıxarır.  Oroqrafik  baxımdan  dağlıq  (Böyük  və  Kiçik 
Qafqaz,  Talış)  və  düzənlik (Gəncə-Qazax,  Qarabağ-Mil) 
relyefl
ərə malikdir. Böyük Qafqazın ən yüksək zirvəsi Məlkamud 
v
ə  Tfan  dağları  arasında  yerləşən Bazardüzüdür  ki, hündürlüyü 
4466  m.-dir.   
Böyük  Qafqaz  dağları  cənub-şərqə  doğru  tədricən 
alçalaraq,  Beşbarmaq  dağında  hündürlüyü  500  m.-ə  enir.    Kiçik 
Qafqazın  relyefində  üstün yüksəkliklərə  Şahdağ,  Murovdağ, 
Qarabağ və Daralagöz sıra dağları malikdirlər. Yüksək dağlardan 
Qaraarxaç (3062 m.
),  Nialdağ  (3337  m.), Gəmiş  (3724  m.), 
Murov (3341 m.), K
əpəz (3065 m.) və b. göstərmək olar. Kiçik 
Qafqazda  Qarabağ  sıra  dağları  mürəkkəb oroqrafik vahid təşkil 
edir. 
Ən yüksək zirvəsi Böyük Kirs dağıdır (2725 m.). Zəngəzur 
sıra  dağları  Naxçıvandan  şimal-şərq istiqamətində  uzanır. 
Z
əngəzur və  Daralagöz  sıra  dağlarının  Biçənək  aşırımında 
birl
əşdiyi  rayonda  yüksək zirvə  Gəlinqaya  dağıdır  (2773  m.). 
Az
ərbaycanın  düzənlik  relyefi  Kür  çayı  boyunca  şimal-qərbdən 
c
ənub-şərq istiqamətində  uzanaraq, Gəncə-Qazax,  Qarabağ  və 
Mil sah
ələrini  əhatə  edir.  Samur-Dəvəçi çökəkliyi Cənub-Şərqi 
Qafqazdan X
əzər dənizi istiqamətində  uzanır.  Azərbaycanın 
ərazisi müxtəlif  iqlim  şəraiti ilə  səciyyələnir.  Kür-Araz və 
X
əzəryanı  düzənlik, Ceyrançöl və  Şərqi Qobustan  yarımsəhra, 
mülayim  isti,  qışda  quru  iqlimə  malikdir.  Soyuq  yarımsəhra və 
quru s
əhra iqlimi Naxçıvanın düzəngah-alçaqdağlıq qurşağında və 

---

Elnur