Qarabağ: folklor da bir tariXDİR

ALLAH AĞLIMIZA DƏYMƏSİN
Biri varıymış, hə bir kişi varıymış. Bı kişi dünyada heç yeti­mə, yesirə, qonağa heş bir hörmət eləməmişimiş, ya bir çörəh ver­mə­mişimiş. Bıın da bircə oğlu varımış. Bı gedir, deməli, bir halal süd əmmiş kişinin qızın elçiliyir, alır bı oğluna. Elə bilginən şıx kimi olur ha, bax bı zənən. Elə bir gəlin olur ki, ayrı cür. Nəysə, aradan bir ay, üç ay keçəndə bı gəlin görür ki, bı kişi toydakı kişi döyül, kişi ölür. O dünyeynən əlləşir. İrəli vaxdı gəlinə gərdəh qururdular. Bir günnəri durur gərdəyi siyirir, deyir, fılankəs əmi, hey. Deyir, mən gedejem. Niyə sən bı abıra düşüfsan? Gərəh maa deyəsən. Deyir, məəm ayrı dərdim var, odum var. Deyir, yox, gərəh deyəsən. Çox sözdən sora deyir, qızım, bəs Allahdan gizdin ol­muyan iş sənnən niyə gizdin olsun? Allah-taaladan sada gəlif ki, sənin varyatını alajam. Deyir, a kişi, elə bınnan ötrü? Deyir, hə. Deyir, bı hasat bir məsələdi, bını sən niyə ozünə dərd eləmisan? Bı gəlin də elə bir dərrəkəli, ağıllı bir gəlinimiş. Gözdüyür, peyğəmbər gəlif toya gedirmiş o vaxd. Yüyürür, gedir peyqəmbərin əlinə-ayağına döşənif ziyarət eliyir. Deyir, ay qızım, nə mətləbin var, maa de. Niyə əlimə-ayağıma döşənirsən? Bəs nə mətləbin varsa, maa de. Deyir, ya peyqəmbər, canım saa qurban olsun. Mən ha belə bir kişinin bir oğlu var, onun yoldaşıyam, çox da variyətdi olub. Nəysə, Allahdan sada gəlif ki, onun varyətin alajam. Get Allah-taalıya denən ki, bizim varyətimizi alsa da, ağlımızı almasın. Gedir peyqəmbər, deyir. Deyir, ya peyqəmbər. Deyir, hey. Deyir, get o zənənə denən kin, afərin onun ağlına-kamalına. Mən qavaxcan adamın ağlın alıram, sora variyətin alıram. O varı bağışdadım ona, yesin də, yedirtsin də. Dolansın. Onnan sora kişi gəlir, başdıyır yol çəhdirir, körpü tihdirir, nə bilim. İndi helə o hər cürə adamlar var, hər cürə. Hər cürə nağıl da var.