qonorarının dərəcələrindən istifadə və müəllifqonorarının
hesablanması və ödənilməsi qaydaları 1. Əsərlərin və proqramlarınkütləviifasına, kütləvinümayişinə və radio-televiziya verilişləri vasitəsi ilə efir ifasınagörə Azərbaycan dövlətinin ərazisində həmin fəaliyyət növü ilə məşğul olan tabeçiliyindən və mülkiyyətformasındanasılı olmayaraq bütünhüquqi və fiziki şəxslərmüəllifqonorarıödəyirlər.
Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyi müvəqqəti olaraq, əmlak hüquqlarını kollektiv əsasda idarə edən təşkilatlaryaradılana qədər, əsərlərdən istifadəyə görəmüəllifqonorarını bu qərarla müəyyənedilmiş minimum miqdarlara uyğunqaydada yığa bilər.
Əmlak hüquqlarını kollektiv əsasda idarə edən təşkilatlarınyaradılacağı halda müəlliflərin bu təşkilatlara verdikləri səlahiyyətlər həddində həmin təşkilatlarla istifadəçilər arasındabağlanmışmüqaviləəsasındamüəllifqonorarınınmiqdarı minimum tarif dərəcələrindən az olmamaq şərti ilə sərbəst qiymətlərlə müəyyən edilə bilər.
Müəllifqonorarının bu qərarla müəyyən edilmişmiqdarları minimum hədd sayılır və o zaman tətbiq edilir ki, istifadəsi və müəllif və ya onun hüquqi varisi, yaxud əmlak hüquqlarını kollektiv əsasda idarə edən təşkilatarasındabağlanmışmüqavilədəbaşqa qiymət müəyyən edilməyib və qonorarınmiqdarı tərəflərin mübahisəsinə səbəb olmur.
2. Müəlliflikhüququ ilə qorunan və qorunmayan əsərlərdən ibarət olan konsert, şou və s. proqramların (o cümlədən dram əsərlərini müşayiət edən musiqinin) kütləviifasınagörəmüəllifqonorarı 3 saylı Əlavədə nəzərdə tutulmuş tarif dərəcələrinə uyğun qaydada tam həcmdə hesablanır.
3. Dövlətvaridatı elan edilən əsərlərə görəmüəllifqonorarı 3 saylıƏlavədə göstərilən tarif dərəcələrinə uyğun qaydada tam miqdarda hesablanır. Hesablanmışməbləğ Azərbaycan RespublikasınınMüəllifHüquqları Agentliyi tərəfindən yığılır və bütövlükdə dövlət büdcəsinə köçürülür.
4. Müəlliflikhüququ ilə qorunmayan, habelə müəlliflikhüququdövlət tərəfindən alınan əsərlərə görəhesablanmış qonorar məbləğimövcud qanunvericiliyə müvafiq olaraq Azərbaycan Respublikasınındövlətbüdcəsinə köçürülür.
5. Əgər opera, balet və operettanın musiqisi müəlliflikhüquqi ilə qorunursa, libretto isə qorunmursa, yaxud əksinə, müəllifqonorarıyalnızmüəlliflikhüququ ilə qorunan əsərə (musiqi və ya libretto) hesablanır.
6. Müəllifqonorarı hesablanarkən müəlliflik hüquqi ilə qorunmayan əsərlərin siyahısınaaşağıdakılar daxil edilir:
6.1. Xalq yaradıcılığı əsərləri;
6.2. Vəfat etmişmüəlliflərin əsərləri:
a) vərəsələri olmadıqda;
b) qanunla müəyyənolunmuş qorunma müddəti keçdikdə.
6.3. Müəlliflikhüququnu qoruyan beynəlxalq müqavilə və razılaşmalardaiştirak etməyən ölkələrinvətəndaşlarının əsərləri.
7. Konsert, estrada və sirk proqramlarınagörə musiqili əsərlərin artistlərin ifasında və ya mexaniki yazma şəklində səsləndirilməsindən asılı olmayaraq müəllif qonorarıhesablanır.
8. İki pərdədən az olmayan dram və musiqili-dram əsərləri çoxpərdəli sayılır. Pərdələrə bölünmə əlaməti olmayan əsərlərin çoxpərdəli hesab edilməsi müvafiq ekspert rəyi əsasındamüəyyən edilir.
9. Səhnədə səsləndirilən mətnin yarıdan çoxu nəzmlə (heca, əruz və ya sərbəst şerlə) yazılmışdırsa, əsər nəzmlə yazılmışsayılır.
10. Pərdələrin sayı, və nəzmlə mətnin həcmi əsərin ifasına icazə verilmişxüsusinüsxəəsasındamüəyyən olunur.
11. Əgər tamaşanınproqramına bir neçə birpərdəli və ya birpərdəli və çoxpərdəli əsər daxil edilirsə, müəllifqonorarı hər bir əsər üçün ayrı-ayrılıqdamüəyyənolunmuş tarif dərəcələrinə uyğunhesablanır.
Əgər tamaşanınproqramına bir neçə çoxpərdəli əsərdən birpərdədən az olmayaraq müstəqilşöbələr daxil edilirsə bütün proqrama görəmüəllifqonorarımüvafiq çoxpərdəli əsərlər üçün müəyyənolunmuş həcmdə hesablanır.
12. Konsert proqramında ifa olunan bütövşöbədən ibarət birpərdəli dram əsərinə görəmüəllifqonorarımüvafiq əsərlər müəyyənolunmuş miqdarda ayrıcahesablanır, konsertə görə isə müvafiq konsert proqramı üçün nəzərdə tutulan miqdarınyarısı həcmində müəllifqonorarıhesablanır.
Konsert proqramında ifa olunan çoxpərdəli əsərə görəmüəllifqonorarımüvafiq əsərlər üçün müəyyənolunmuş miqdarda hesablanır, bundan başqa konsertə görəmüvafiq konsert proqramı üçün nəzərdə tutulan miqdarın üçdə biri həcmində müəllifqonorarıhesablanır.
13. Uşaqlar üçün pyeslərə görəmüəyyənedilmişmüəllifqonorarının tarif dərəcələri həm uşaqteatrlarında, həm də başqa teatrlarda ifa olunmuş pyeslərə münasibətdə eyni qaydada tətbiq edilir.
14. Bu qərara 2 nömrəli Əlavənin 1.13-cü bəndləri ilə nəzərdə tutulan müəllifqonorarının tarif dərəcələri əsərin konsert kimi ifa olunduğu hallarda da tətbiq edilir.
15. Dekorasiyaların və geyimlərin müəllifləriayrı-ayrı adamlar olduğu hallarda quruluşçu rəssam üçün hesablanmışməbləğinüçdə bir hissəsi geyimlərin müəllifinə, üçdə iki hissəsi dekorasiyalarınmüəllifinəödənilir. Bununla birlikdə həmin məbləğinonlarınrazılığı ilə başqaşəkildəbölünməsi istisna edilmir.
16. Dram əsərlərində musiqidən istifadəyə görəmüəllifqonorarı musiqinin artistlərin ifasında, yaxud elektron və mexaniki yazılmaşəklində səsləndirilməsindən asılı olmayaraq hər pərdəyə görəayrıcahesablanır. Əgər tamaşanınayrı-ayrı pərdələri musiqisiz göstərilirsə, yaxud müəlliflikhüquqi ilə qorunmayan musiqi ilə müşayiət olunursa, həmin pərdələrə görəmüəlliflikqonorarıhesablanmır.
17. Əgər opera, balet və operettanın librettosu müəlliflikhüququ ilə qorunan başqa bir ədəbi əsərin əsasındayazılmışdırsa, libretto üçün hesablanmışmüəllifqonorarının 40 faizi həmin əsərin müəllifinəödənilir.
18. Konsert proqramında estrada əsərləri ilə yanaşı, heç olmasa bir böyük simfonik və ya vokal-simfonik əsər (simfoniya, oratoriya, kanata, simfonik poema, üvertura və ya böyükformalı kamera əsərləri: trio, kvartet, kvintet, sonata) və ya xalq çalğı alətləri üçün çoxhissəli əsərlər ifa olunursa, belə proqrama görəmüəllifqonorarı, bu 3 nömrəli Əlavənin 15-ci bəndinə uyğun qaydada hesablanır. Yığma konsert proqramı kiçik formalı simfonik, vokal-simfonik və kamera əsərlərindən, xalq çalğı alətləri üçün əsərlərdən və digər (ədəbi, estrada və b.) əsərlərdən təşkil edilirsə, belə proqrama görəmüəllifqonorarı 3 nömrəli Əlavənin 16-cı bəndinə uyğun qaydada hesablanır.
Bu bəndlə müəyyənedilmiş qaydalar xeyriyyə məqsədi ilə təşkiledilmiş konsert proqramına da tətbiq edilir.
19. Yeni ilə yolka və Novruz bayramışənliklərininproqramına dram və ya musiqili-dram əsəri daxil edilirsə, belə əsərə görəmüəllifqonorarı 4 nömrəli Əlavənin 11-ci bəndində qeyd edilən qaydalara əməl etməklə 3 nömrəli Əlavəli dram və musiqili-dram əsərləri üçün müəyyənolunmuş həcmdə hesablanır.
Əgər yeni il yolka və Novruz bayramışənliklərinəsatılan biletlərin qiymətinə hədiyyələrin dəyəri da daxil edilirsə, müəllifqonorarı hesablanarkən ümumi pul yığımından hədiyyələrin qiyməti çıxılır.
20. Sirk proqramı sirkdə ifa olunursa və ya ancaq sirk nömrələrindən tərtib edilirsə, belə proqrama görəmüəllif qonorarı 3 nömrəli Əlavənin 17-ci bəndinə uyğun qaydada hesablanır. Yığmaproqramın tərkibində sirk çıxışlarınınolduğu qalan bütün hallarda 3 nömrəli Əlavənin 18-ci bəndi tətbiq edilir.
21. Kukla-marionet tamaşalarının (ədəbi mətni olmayan) və orijinal janr, artistlərinin, (gözbağlayıcılar, psixoloq-eksperimentçilər və s.) çıxışlarınımüşayiət edən musiqiyə görəmüəllifqonorarıbütövtamaşayagörə və ya konsertə görəyığılanümumi pul məbləğinin 0,5 faizi həcmində hesablanır.
Orijinal janr ustalarının (gözbağlayıcılar, psixoloq-eksperimentçilər) ədəbi mətnlə müşayiət olunan çıxışlarınagörə ədəbi mətnin müəllifinəümumi pul yığımının 0,5 faizi həcmində müəllifqonorarıhesablanır.
22. Mahnı və rəqslərdən ibarət qarışıq konsertlər estrada konsertlərinə bərabər tutulur.
23. Azərbaycan Respublikası ərazisində fəaliyyət göstərən və konsert, şou, festival, müsabiqə, tamaşa və s. mədəni-kütləvi tədbirləri təşkil edən mülkiyyət formasından və tabeçiliyindən asılı olmayaraq bütün fiziki və hüquqişəxslər, həmçinin açıqlanmış ədəbiyyat və incəsənət əsərlərini radio və televiziya verilişləri vasitəsi ilə təkrarlayan, (surətini çıxaran) təşkilatlar əsərlərin kütləviifasınagörəmüəllifqonorarınınödəyicilərisayılırlar.
24. Əsərlərin kütləvi ifasınagörəmüəllifqonorarıaşağıdakılar istisna olmaqla, tamaşaçılar (dinləyicilər) üçün giriş istər pulla, istərsə də pulsuz olan bütün hallarda hesablanır:
a) tamaşaçılar (dinləyicilər) üçün pulsuz girişzamanı əsərlərin kütləviifası muzeylərdə, lektoriyalarda, kitabxanalarda və təhsil ocaqlarında həyata keçirilirsə;
b) əsərin kütləviifasıtamaşaçılar (dinləyicilər) üçün pulsuz həyata keçirilirsə və ifaçı, yaxud ifaçılar kollektivi üçün hər hansı bir pul ödənişi nəzərdə tutulmursa.
25. Əsərlərin kütləviifasınagörəmüəllifqonorarı Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 may 1997-ci il tarixli 38 nömrəliqərarına 3 nömrəli Əlavədə təsdiq edilmiş qaydada hesablanır:
a) ümumi pul yığımınınmiqdarından biletlərin satışından əldə olunan gəlirin ödəyicininkassasına daxil olduğu hallarda;
b) təminatlıödənişinmiqdarından-artistlərin çıxışınagörətəminatlıödənişhaqqındaödəyici ilə sifarişçiarasındamüqaviləbağlandığı hallarda müqaviləyəgörətəminatlıödənişməbləğiümumi pul yığımınınməbləğinə bərabər tutulur;
v) ifaçılarüçün hesablanmışödənişin (əmək haqqının) miqdarındanödəyicinintamaşaçılardan girişhaqqıgötürmədiyi və müqaviləüzrətəminatlıödəniş verilməyən hallarda. QEYD.Sifarişçi (səhnənin sahibi) ilə müqaviləyə əsasən tamaşa və ya konsert üçün
təminatlıödənişhaqı hesablayarkən təşkilatlar (onlarınadından kollektiv çıxış edir)
çıxışın bilavasitə dəyəri və onunla əlaqədar digər xərclərdən başqa, müəllif
qonorarını də nəzərdə tutmalıdırlar. 26. Konsert təşkilatları sisteminə daxil olmayan bütün professional teatrlar, müstəqilözəl teatr və ifaçı kollektivlər, habelə daimi sirklər, özrepertuarlarına daxil olan tamaşa və konsertlərin həm öz daimi, həm də başqatəşkilatlara məxsus səhnələrdə kütləviifasınagörəmüəllif qonorarınımərkəzləşdirilmiş qaydada, özbazalarınınməskunlaşdığı yerdə ödəyirlər. Səyyar və kukla teatrlar, ifaçı kollektivlər yerli filarmoniyalar və konsert-estrada şöbələri ilə müqaviləyə əsasən çıxış etdikləri hallarda onlarınmüəllifqonorarını tədbiri təşkil edən filarmoniya və konsert-estrada şöbələriödəyirlər.
27. Filarmoniyalar və konsert-estrada şöbələriözünün solist, kollektiv və briqadaları, səyyar və kukla teatrları, səyyar sirkləri, həmçinin digər təşkilatlara aid olan, lakin filarmoniya və ya konsert-estrada şöbələri ilə müqaviləyə əsasən çıxış edən konsert və sirk qrupları, solistlər, briqada və ansambllar tərəfindən əsərlərin kütləviifasınagörəmüəllifqonorarınımərkəzləşdirilmiş qaydada yerləşdiyi yerdə ödəyirlər.
Əgər filarmoniyanın (konsert-estrada şöbəsinin) kollektivi və ya briqadası digər filarmoniya (konsert-estrada şöbəsi) ilə müqaviləyə əsasən çıxış edirsə, müəllifqonorarınınödəyici o konsert təşkilatı hesab olunur ki, bağlanmışmüqaviləyə əsasən həmin çıxışıntəşkilatçısı sayılır.
28. Klublar, mədəniyyət evləri və sarayları, zabitlər evləri, parklar, bağlar və s. onlara məxsus səhnədə özününprofessional ifaçı kollektivləri, hərbi hissələrin ifaçı kollektivləri və əmək sazişinə görə dəvət olunan ifaçı kollektivləri tərəfindən əsərlərin kütləviifasınagörəmüəllifqonorarıödəyirlər.
Əgər klubda, mədəniyyət evi və ya sarayda və s. əsərlərin kütləviifasıözifaçı kollektivləri və ya dəvət olunmuş professional ifaçı kollektivləri (teatrlar, özfəaliyyətifaçı kollektivləri, daimi sirklər, həmçinin filarmoniya və konsert-estrada şöbələrininbriqadalarındanbaşqa) tərəfindən həyata keçirilirsə, müəllifqonorarı bilet satışından əldə olunan məbləğkassasına daxil olan klub, mədəniyyət evi və sarayı tərəfindən ödənilir. Tamaşaçılar üçün pulsuz girişzamanımüəllifqonorarınıifaçı kollektivin mənsub olduğutəşkilatmüqaviləyə əsasən səhnə sahibindən aldığıtəminatlıödənişdənödəyir.
29. Sirk kollektivlərinin filarmoniya və konsert-estrada şöbələri ilə müqavilədənkənar həyata keçirdiyi kütləviçıxışlarınagörəmüəllifqonorarı kollektivin daxil olduğutəşkilat tərəfindən mərkəzləşdirilmiş qaydada ödənilir. Səyyar sirklər, filarmoniya və ya konsert-estrada şöbəsi ilə müqaviləüzrəçıxışlar istisna olmaqla, müəllifqonorarınımüstəqil şəkildə çıxış etdiyi yerdə ödəyirlər.
30. Kütləvi səhnələrdə həyata keçirilən teatrlaşdırılmış estrada, sirk nümayişləri və konsertlərə görəmüəllifqonorarı biletlərin satışından əldə olunan ümumi gəlirin kassasına daxil olduğutəşkilat tərəfindən ödənilir.
31. Giriş üçün ayrıca haqq yığılmayan səhnədə (tamaşadan qabaq və sonra və ya antraktlarda teatrların foyesi, kinoteatrların foyesi, kafe, restoranlar, parklarda, bağ və stadionlarda açıq meydançalar və s.) əsərlərin kütləviifasınagörəmüəllif qonorarı və ifaçıların qazancınınmiqdarlarından (əgər bu qazanc ifaçıları bilavasitə meydançanın rəhbərliyi tərəfindən verilirsə), ya da meydança rəhbərliyi ilə ifaçıları təqdim edən təşkilatarasındabağlanmışmüqaviləməbləğindənhesablanır. Belə halda müəllif qonorarınıifaçı kollektivi təqdim etmiştəşkilatödəyir.
32. Əsərlərin kütləviifasına, o cümlədən radio və televiziyada, mexaniki, maqnit və s. yazılmaüsulu ilə surətçıxarmaya, reprosurətçıxarmaya və başqa istifadə üsullarınagörəmüəllifqonorarınınyığılması qanunvericiliyə görəmüəllif(lər)in qanuni mənafelərini təmsil edən əmlak hüquqlarını kollektiv əsasda idarə edən təşkilat tərəfindən həyata keçirilir. Belə təşkilatyaradılana qədər həmin funksiyanı Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyi yerinə yetirir.
33. Müəllifqonorarınınödəyicisi olan bütün istifadəçi təşkilatlarmüəllif(lər)dən və ya onların varislərindən, yaxud müəlliflərin əmlak hüquqlarını kollektiv əsasla idarə edən təşkilatlardan icazə (lisenziya) almalıdırlar. Belə təşkilatyaradılana qədər həmin funksiyanı Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyi yerinə yetirir.
34. Müəllifqonorarınınbütünödəyiciləri ifa olunan əsərlərin dəqiq qeydiyyatınıaparmalı və Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyinin nümayəndəsinə faktiki ifa olunmuş əsərlərin adı, onlarınmüəlliflərininadı, soyadı və atasınınadı (o cümlədən musiqinin, mətn və tərcüməninmüəllifləri) haqqında, həmçinin yığılan pulun məbləği (pullu girişdə), müqaviləüzrə təminatlıödənişinməbləği (pulsuz giriş), rəqs meydançalarında musiqinin ifasızamanı isə ifaçılara çatacaq əmək haqqınınmiqdarı barədə məlumat verilməlidirlər.
35. Hesabat ayıbaşa çatandan sonra ödəyici 10 günmüddətində əsərlərdən istifadəyə görəmüəllifqonorarınınmiqdarınıözündə əks etdirən hesab vərəqlərini və ifa proqramını tələb olunan qaydada 3 nüsxədə tərtib edib, imza və möhürlə təsdiqləyəndən sonra onun 1 nüsxəsiniözündəsaxlamalı, iki nüsxəsini isə MüəllifHüquqları Agentliyinin nümayəndəsinə təqdim etməlidir. Hesab vərəqələrinin və ifa proqramınındüzgün tərtib edilməməsinə və ya vaxtında təhvil verilməməsinə görəödəyicitəşkilatınrəhbərliyi mövcud qanunvericiliyə uyğun surətdə məsuliyyət daşıyır.
Konsert və digər yığma proqramda ifa olunan əsərlər və onlarınmüəllifləri haqqında məlumatlar ifa proqramında təqdim olunursa, həmin sənəd ifa olunan proqrama görə məsul şəxs tərəfindən imzalanır, ödəyicininmöhürü ilə təsdiqlənir və hesab vərəqələri ilə birlikdə MüəllifHüquqları Agentliyinin (onun şöbəsinin) müvəkkilinə verilir.
36. Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyinin əsərlərdən istifadəyə görə ödəyicitəşkilatlardan yığdığı qonorarın müəlliflərə çatan hissəsi istisna olmaqla, qalan məbləğ bütövlükdə dövlət büdcəsinə köçürülür.
37. Ödəyicihesablanmışmüəllifqonorarını iki ay müddətində Agentliyin hesabına köçürməzsə məsələ məhkəmə orqanları vasitəsilə həll edilir. (çıxarılıb)
38. Ödəyici əsərlərdən istifadəyə görəmüəllifqonorarınınhesablanması ilə əlaqədar bütün sənədləri yoxlamaq üçün Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyinin (onun şöbəsinin) səlahiyyətli nümayəndəsinə təqdim etməlidir.
39. Mədəni kütləvi tədbirlərin keçirilməsi üçün təşkilatçı ilə səhnə sahibi arasındabağlanmış icarə müqaviləsindəmüəllifqonorarının kimin ödəyəcəyimütləqgöstərilməlidir. Belə tədbirlərin təşkilatçısımövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq əsərlərdən müvafiq istifadəyə icazə (lisenziya) almaq barədə Azərbaycan RespublikasıMüəllifHüquqları Agentliyi ilə müqaviləbağlamalıdır.