Şahlar həSƏNOĞLU
***** ***** *****
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
***** ***** ***** Orxan başqa cür anladı Sürəyyanı. Ona elə gəldi ki, xoşlanmadı Sürəyya bu sorğudan, bu haqda eşitmək heç istəmədi. Axı niyə də eşidəydi, niyə də danışaydı bu barədə: artıq ərə gedibdi, cavan, gözəl əri var, ev-eşik sahibidi, firavan dolanışıq sahibidi. Təzədən bu rahatlığını, əmin-amanlığını uçurub tökməyəcəkdi ha! Əri kimsə, görünür böyük mənsəb sahibidi, varlı-hallı adamdı. Yoxsa Orxan kimi bir həkim olub da arvadına belə bahalı platin bilərziklər, sırğalar, üzüklərmi ala bilərdi? Öz firavan həyatını atıb Orxanamı gəlib sığınacaqdı Sürəyya? Üzündə alışan o son təbəssüm, o işvəli, nazlı, titrək gülüş də elə bu düşüncədən doğmamışdımı? Yəni firavanam mən, bədbəxt deyiləm, düzdü ilk məhəbbətimi itirib iztirablar, ağrılar çəkmişəm, qəmlərə düşmüşəm, amma keçib onlar artıq, bir də dönüb qayıtmazlar geri. İndi şənəm, məsudam. Ürəyin qəmli də olsa içimdə ağrım da olsa, üzdən məsudam indi. Bir də geri qayıdamaram mən, özümü yeni qayğılara, yeni iztirablara salmaram mən!.. Ən düzgün yol da elə budur. Düzgün yolla gedir Sürəyya, ağıl, dərrakə yolu, ədəb-ərkan, el-oba qaydasıyla gedir, soyuq başla düşünür, sakit döyünən ürək ilə, mülahizə, tədbir, götür- qoy ilə hərəkət edir. Orxan özü də bu yolla getməlidir. O da bu yolu süçib sakit, dinc, firavan bir həyata qoşmalıdır. 311 Məhəbbəti ürəkdə boğmaq gərəkdir. O elə bir quşdur qanadlar ı sındırılmaq gərək, lələkləri yolunub uçmaq, pərvazlanmaq halından çıxarılmaq gərək, özü də dar bir qəfəsə salınıb qapısı-bacası bərk-bərk kilidlənmək gərək. Ona qanad vermək, uçuş imkanı vermək özünü güdaza vermək deməkdir. Sakit, dinc yaşaya bilməyin üçün onu öldürməyin gərək! Öldürəcək Orxan ürəyindəki o narahat, o pırıldayıb uçmaq, havalanmaq istəyən gənclik həvəsini, gənclik idealını. Öldürüb də azadlığa çıxacaq, əsil səadətə, xoşbəxtliyə - dinc, harın bir firavanlığa aparan geniş, hamar el yoluna çıxacaq! Bu düşüncəsi bir qədər sakitləşdirdi Orxanı. Düzdü həm də yarala dı, incitdi, heysiyətinə toxundu, inamsızlıq, biganəlik, nihilizm doğurdu onda. Həyata, məhəbbətə, gələcəyə olan işıqlı duyğular gözündən düşüb solğunlaşdı, saraldı. Sərt, boz, amansız bir gerçəklik duyğusu tutdu onların yerini-sırf mülahizə, götür-qoy, sərfə düşüncəsinə dayanan sop-soyuq üşüdücü bir təfəkkür tutdu onların yerini. Görünür sevgi də, romantika da, bütün digər üstün, işıqlı ideallar da yeri olmayan, kökü olmayan, qaynar gənclik başlarının uydurduğu, odlu gənclik duyğularının sayıqladığı saçmalarmış, illuziyalarmış. Şirincə bir gənclik, cavanlıq həvəsləriymiş, bu həvəslərlə dolub tutqunlaşan, pərdələnən sevən gözlərin gördükləriymiş, yalanmış amma, illuziyaymış həqiqətdə. Göründüyü kimi də var deyilmiş, var olduğu kimi də görünürmüş. Gəncliyin o var olduğu kimi görünməyən boyal arı-rəngləri uzun müddət aldatdı Orxanı, uzun sürələrcə sürüncütdü, incitdi. Çox gec ayıldl bu yuxudan, çox gec özünə gəldi. Hər halda başa düşüb anladı axırda. Gözlərinin saçmalığı, illuziyası aydınlaşıb dünyanı, sevgini öz boyasında, öz bozluğunda, öz adi rəngsizliyində gördü. Indi bu boz dünyasında, bu boz boyasında, öz boz idealına doğru- mü hakimə, mülahizə, ağl səltənətiylə inamla, öfkəylə, iqtidarla addımlayacaqdı. 312 Nahar fasiləsində bufetə getməyib skamyada əyləşərək papiros tüstüsü arasında gələcək həyat yolunun cizgilərini müəyyənləşdirməyə çalışdı. Özünə elə qapılmışdı yanında bir adam gəlib əyləşdiyini yalnız çiyninə əl toxunanda duydu: - Bayaq sizin kabinetinizdən ağlaya-ağlaya çıxan qıza nə olmuşdu bacoğlu? - Yaşıl donlu qız? - Hə, hə, o yaşıl donlu qız. Koridorda az qalmışdı mənimlə toqquşa. Olmaya xərçəngi-zadı var? - Nə danışırsınız həkim, o qız sap-sağlamdır! Orxan ona əzab verən dərdini bu qocaman həkimə danışıb az da olsa yüngülləşmək qərarına gəldi, həm də bu dünyagörmüş müdrik qoca bəlkə ona bir ağıllı məsləhət də verə bildi... - Onun dərdi başqadır həkim, başınızı ağrıtmaramsa danışım sizə... Bir siqaret yandırıb pambıqçı qız Sürəyya ilə mexanizator oğlan Kamal hekayətini danışdı. - Mən onu on il axtardım həkim, yadımdam çıxara bilmədim. Bu gün səhər kupenin qapısı ağzında rastlaşdığımızda onun nə hala düşdüyünü, ərinin yanındaca özünü unudub "Kamal" deyə necə qışqırdığını, gözlərindən yaş damlalarını necə sıçratdığını görüncə anladım ki, bu on ildə o da unutmayıb məni... Kupedə bir qoca vardı, ona söyləmişdim iş yerimi, görünür ondan soruşub öyrənib qəbuluma gəlib. Onun gənc, gözəl əri vardı yanında. "Hər necə olsa cavandır" düşündüm, Kamal olduğumu boynuma almadım, çıxarıb pasportumu verdim baxsın. Pasporta baxıb gözlərinə inanmadı: "Orxan Eyvaz ov". Ancaq o dəqiq bildi Kamalam. Ərinə görə gizlədirəm Kamal olduğumu. Amma indi gizlədə bilmədim. Dedi x əstəliyim kürəyimdədi, həkim, deşilir kürəyim. Pərdə arxasına keçib, hazırlaş dedim, gəlib baxacam. Di gəl yerimdən qalxa bilmədim, titrəmə tutmuşdu məni, dizlərim əsirdi, guya 313 zəlzələ baş verirdi otaqda. Pərdə arxasına keçdikdə dirəkdən tutub yıxılmaqdan özümü güclə saxlaya bildim. Qarşımda üçdüymə Volodarsk istehsalı jaket, yerli istehsalı cins yubka geymiş, döşünə pambıq yığmaq üçün fartuk bağlamış, ayağında üstü pışpışalı idman ayaqqabısı olan, qoşa hörükləri qurşağına çatan on il əvvəl pambıq tarlasında tanışlaşdığımız həmin o pambıqçı qız- Sürəyya dayanmışdı. Daha Kamallığımı dana bil mədim, on ildə keçirdiyimiz hisslərimizi bölüşdük, bir- biri mizi itirməyimizin səbəbin öyrəndik. Axırda mən kobudluq edib - "bəs niyə ərə getdin" - deyə soruşduqda gülümsündü, "Sağ olun həkim, yaramı sağaltdınız, indi qoyun paltarımı dəyişib gedim" -dedi. Kabinetimdən də gülümsünə-gülümsünə çıxdı, demək üzdə beləymiş, sorğum yaralayıbmış onu. - Bəs indi neyləyəcəksən bacoğlu, ərə getmiş olsa da tapmısan axı onu. - Məhəbbət birgə yaşamaq deyil həkim, bir ölkədə, bir Vətəndə yaşamaqdır məhəbbəti. Mən onun ailə səadətini poza bilmərəm, gənc, gözəl həyat yoldaşı var, rus dilli olsa da bir qul kimi xidmət edir, qulluq göstərir Sürəyyaya... - Çətin situasuyadır bacoğlu... - İndi mən bilirəm neyləməliyəm. Mən də evlənəcəm, rayona gedib valideynlərimin, dostlarımın məsləhət gördükləri bir qızla çox çək-çevir etmədən evlənəcəm... İsmayılov da yeni bir siqaret yandırdı: - Yox, bacoğlu, aldığın qızı öyrənmədən evlənmə! - Sürəyyadan sonra mən heç kimi sevməyəcəm həkim! - Söhbət sevməkdən getmir. Qadınlarda ifritəlik də var! Diqqətlə qulaq as, mən öz həyat hekayətimi danışım, ondan dərs al, ibrət götür. İsmayılov öz həyat hekayətini söyləməyə başladı: - Tibb İnstitutunu bitirib öz rayonumuza gəldim. Şəhərdə də qalmayıb kəndimizdəki tibb məntəqəsinə müdir təyinatı aldım. Kəndimiz böyük bir kənd olub, rayon mərkəzindən də çox uzaq id i. Camaat həkim sarıdan əziyyət çəkirdi. İnstitutu 314 fərqlənmə diplomuyla bitirmişdim. Tezliklə kənddə böyük hörmət qazandım, şəhər xəstəxanasında həkimlərin müalicə edə bilməyib geri qaytardığı bir neçə xəstəni sağaltdıqdan sonra hörmətim lap artdı. Kənddə vəzifəli, adlı-sanlı adamların arvadları qızlarını mənə verməkdən ötrü dəridən-qabıqdan çıxırdılar. Sən deyən görkəmim, yaraşığım olmasa da, pis də deyildim, əlimdə də gözəl sənətim vardı. Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|