Salam olsun İbrahimə

Məddahlıq 
Əmir Məncər və Cavad Şirazi 
İbrahim  yuxarı  siniflərdə  oxuyarkən  dostları  ilə  birgə 
İslam  vəhdəti  heyətini  yaratmış,  çoxlu  dostlarına  xeyir 
səbəbi  olmuşdu.  Tez-tez  tövsiyə  edirdi  ki,  dini  ruhiyyəni 
qorumaqdan  ötrü  məhəllələrdə  heyətlər  yaradın;  özü  də 
dini söhbət orada əsas məsələ olsun. 
Dostlarından  biri  deyir:  "İbrahimin  şəhadətindən  illər 
sonra  Tehran  məscidlərinin  birində  dini  işlərlə  məşğul 
idim. Bir gün fikirləşirdim ki, uşaqları hansı yolla məscidə 
və dini fəaliyyətlərə yaxınlaşdırmaq olar. 
Həmin  gecə  İbrahimi  yuxuda  gördüm.  O,  məscidin 
bütün  uşaqlarını toplayıb "Həftəlik heyət  məclisləri  təşkil 
edib uşaqları qoruyun" – dedi, sonra da iş tərzini izah etdi. 
Biz  həmin  işi  gördük.  Əvvəldə  uğurlu  olacağını 
düşünmürdük, lakin illər ötdükcə bəhrəsini gördük və indi 
də  həftəlik  heyət  məclisi  vasitəsilə  uşaqlarla  əlaqə 
saxlayırıq”. 
İbrahimin  məhəllə  uşaqları  ilə  əlaqə  vasitəsi  də  bu  idi. 
O,  gəncləri  idmana  cəlb  edir,  sonra  heyətə  və  məscidə 
sövq edib deyirdi: "Uşaqların əli İmam Hüseynin (ə) əlinə 
çatsa, problem həll olacaq, ağanın özü onlara lütf edəcək". 
İbrahim  hələ  orta  məktəbi  bitirməmiş  məddahlığa 
başladı.  O,  digərlərini  də  oxumağa  həvəsləndirirdi.  İslam 
vəhdəti heyətində hər həftə Şəhid Abdullah Misgərlə birgə 
məddahlıq edirdi. 
Ora bir heyətin  fövqündə duran birlik idi. O, uşaqların 
etiqadi,  hətta  siyasi  məsələlərdə  inkişafına  da  çox  təsir 
edirdi. 
Əllamə  Məhəmmədtəqi  Cəfəri,  Hacı  ağa  Nəcəfi  kimi 
din  alimlərini,  siyasi  və  dini  şəxsiyyətləri  söhbətə  cəlb 

---

 
 
153 
etmək bu heyətin fəaliyyətlərindən idi. Buna görə SAVAK 
məmurları onun fəaliyyətini xüsusi nəzarətdə saxlayırdılar. 
Bir neçə dəfə məclislərinin qarşısı alınmışdı. 
İbrahimin  məddahlığı  həmin  heyətdən  və  zorxana 
idmanından  başladı,  inqilab  dövründə  və  ondan  sonra  isə 
çox genişləndi.  Onun riayət  etdiyi  əsas məqam  başqa idi. 
O deyirdi: "Mən öz ürəyim üçün oxuyuram. Çalışıram ki, 
daha  çox  özüm  bəhrələnim  və  məddahlıq  zamanı  qeyri-
ilahi bir niyyətim olmasın". 
*** 
Motosikletdə  oturmuşdu.  Gözəl  səsilə  həzrət  Zəhranın 
(ə) mədhinə yazılmış şeirlər oxumağa başladı. 
Çox  gözəl  və  yanıqlı  şeir  idi.  Heyətin  bir  məclisində 
xahiş  etdim  ki,  həmin  şeiri  oxusun,  amma  razılaşmayıb 
dedi:  "Burada  məddah  var.  Mənim  ümumiyyətlə,  yaxşı 
səsim yoxdur”. 
Bilirdim  ki,  Allah  üçün  olmayan  və  ya  özünün 
təriflənməsinə  səbəb  olan  işlərdən  qaçır.  Məddahlıqda 
qəribə  adətləri  vardı,  mikrofon,  əks-səda  və  s.  vasitələr 
istəməzdi, dəfələrlə mikrofonsuz oxumuşdu. 
O deyirdi ki, Əhli-beyt  hər şeyini İslam  yolunda verib, 
biz də heç olmasa, yaxşı sinə vurmalıyıq. 
Toy  və  əza  mərasimlərində  harada  oxumalı  olduğunu 
düşünsəydi,  oxuyardı.  Lakin  orada  başqa  bir  məddah 
olsaydı, oxumaz və onu dinləyərdi. 
İbrahim  həzrət  İmam  Rzanın  (ə)  bu  hədisinin  real 
nümunəsi idi: "Bizim müsibətlərimizə ağlayan və ağladan 
şəxsin əcrini Allah Özü verəcək. Bizim faciələrimizə görə 
gözü  yaşaran  və  ağlayan  şəxsi  Allah  qiyamətə  bizimlə 
birgə gətirəcək".
1
 
                                                 
1
 "Müstədrək əl-Vəsail", c. 1, s. 386. 

---

 
 
154 
Əzadarlıq zamanı yüksək mənəvi halda olurdu. Çoxları 
onun iştirakından və əzadarlığından həvəslənirdilər. 
İbrahim  olduğu  hər  bir  yeri  Kərbəlaya  çevirirdi,  onun 
ağlayıb-sızlaması  qəribə  ab-hava  yaradırdı.  Bunun  bir 
nümunəsini  1982-ci  ilin  ərbəin  günündə  Hüseyn  aşiqləri 
heyətində gördük. 
Heyət  uşaqları  o  günü  heç  vaxt  unutmazlar.  İbrahim 
həzrət  Zeynəbi  (ə)  yad  edirdi.  O,  məclisə  böyük  coşqu 
qatmışdı.  Sonra  da  huşunu  itirib  özündən  getdi.  Həmin 
gün  uşaqlarda  misilsiz  bir  hal  yarandı.  Əminəm  ki, 
İbrahimin  isti  nəfəsinə  və  mənəvi  yanğısına  görə  məclis 
elə dəyişmişdi. 
İbrahim  məddahlıq  barədə  maraqlı  sözlər  deyirdi.  O 
düşünürdü ki, məddah Əhli-beytin hörmətini qorumalı, hər 
sözü  deməməli,  uyğun  şərait  olmadıqca  rövzə 
oxumamalıdır. 
İbrahim  özünü  məddah  hesab  etmirdi,  lakin  harada 
oxuyurdusa, gözəl mənəvi mühit yaradırdı. 
O,  şəhidləri  heç  vaxt  yaddan  çıxarmırdı.  Şəhidlərin, 
xüsusən  də  Əsğər  Vüsalinin  və  Əli  Qurbaninin  adları 
keçən bir neçə beyt şeir hazırlamışdı və əksər məclislərdə 
oxuyurdu. 
*** 
Tasua  axşamı  idi.  Məsciddə  böyük  əzadarlıq  keçirildi. 
İbrahim  əvvəldə  çox  yaxşı  sinə  vururdu,  amma  sonra 
kənara  çəkildi.  Qaranlıqda  bir  tərəfdə  dayanıb  yavaşca 
sinə vururdu. 
Mərasim çox uzandı və gecə saat 12-də bitdi. 
Ehsan  vaxtı  hamı  İbrahimin  ətrafına  yığışdı.  Mən 
dedim:  "Necə  gözəl  əzadarlıq idi! Uşaqlar çox  yaxşı  sinə 
vururdular". 

---

 
 
155 
İbrahim  mənə  və  uşaqlara  mənalı  tərzdə  baxıb  dedi: 
"Eşqinizi özünüzə saxlayın". 
Bizim  təəccübümüzü  görəndə  sözünə  davam  etdi:  "Bu 
camaat həzrət Əbəlfəzl rövzəsi dinləməyə gəlib. Əzadarlıq 
uzananda  onlar  da  yorulurlar.  Siz  bir  qədər  əzadarlıqdan 
sonra  ehsanı  verin,  sonra  isə  nə  qədər  istəyirsiniz,  sinə 
vurun  və  eşqinizi  bildirin.  Elə  edin  ki,  camaat  Əhli-beyt 
məclisində yorğunluq hiss etməsin". 

---

 
 
156