Sh. Sodiqova

lim 
* i i i 
11
> 
1 ■ 
*
i i • • 
. 
,
, “ 
, , , 
etish shakllariga doir reialashtirish m a qul.
m uassalarida bolalar 
. . .
, ,
, 
. . .
Mehnatni tashkil etish shakli sifatida bar-
mehnatini reialashtirish , 
. . 
. 
. . . . 
_ 
^
cha guruhlarda topshinqdan foydalaniladi. O 'z
mazmuniga ko‘ra topshiriqlar turlicha bo'lishi mumkin. Tarbiyachining 
ish rejasida yangi topshiriq mazmunini qayd etish, so'ngra uni bajarishga 
jalb etiladigan bolalar ismlarini ko'rsatish maqsadga muvofiqdir. Bu tarbi- 
yachiga m azkur topshiriq bilan barcha tarbiyalanuvchilarni qamrab olish va 
ularni kerakli mehnat topshiriqlarini bajarishga o'rgatish, barcha bolalar­
ning qo‘lidan keladigan b o ‘lib borishiga k o ‘ra tarbiyachi o'zining alohida 
e'tiboriga muhtoj bo'lgan bolalarning ismlarinigina ko'rsatib beradi.
B olalar navbatchiligiga rahbarlikni rejalashtirar ekan, tarbiyachi m eh­
nat hajmi va m azm unini, o ‘zi bolalarga navbatchilarning vazifalarini tan- 
ishtirishda foydalanadigan jihoz, uslub va usullarni k o ‘rsatadi.
K eyinchalik navbatchilik ishiga rahbarlik rejada m ehnat m azm uni 
m urakkablashgan, navbatchilikka jalb qilinayotgan bolalar tarbiyachin­
ing aloxida e ’tiboriga muhtoj bo‘lgan h o llard a k o ‘rsatiladi. Vaqti - vaqtida 
navbatchilik bolalarning birlaridan ikkinchilariga topshirilayotgan vaqtda 
(katta guruhda) bolalar bilan suhbat rejalashtiriladi.
Rejada bolalarning jam oa shaklidagi m ehnatlarini tashkil qilish m az­
muni va tarkibi, o ‘tkazish vaqti ko'rsatiladi. Zarur jihozlar belgilanadi va 
joylashtiriladi.
N avro'z va m ustaqillik bayram laridan avval uyushtiriladigan umum- 
xalq hasharlari, bayram lari m aktabgacha ta ’lim m uassasasisida bolalarda 
Vatanga muhabbat, baynalm ilalchi xislatini tarbiyalash, ularga xalqning 
jangovor va m ehnat an ’analarini tanishtirish m aqsadlarida nishonlanadi.
133

---

B ayram lar tarbiyaning m uhim vositasi sifatida puxta rejalashtirilishi 
lozim. R ejada m uassasaning butun jam oasi, shu jum ladan bolalarning 
ham tayyorgarliklari aks ettiriladi.
Tarbiyachining joriy rejasida bolalarga u yoki bu bayram (yoki 
m ashhur sana) ning ahamiyati haqida hikoya qilinadigan, bolalar katta 
yoshlilam ing bayram ga tayyorgarliklari bilan tanishish im koniga ega 
boTadigan sayr-tom oshalar o ‘tkaziladigan turli m ashg'ulotlar nazarda 
tutiladi. B olalarni bayram ertaliklarida qatnashishga tayyorlash: sh e’rlar, 
qo ‘shiqlar aytish, raqsga tushish, libos va boshqa atributlarni tikishi ham
rejalashtiriladi. Pedagoglar kengashida bayram dasturi ishlab chiqiladi va 
tasdiqlanadi, bolalarni bayram ga tayyorlash jarayonida ham . bayram ni 
o ‘tkazish kunida ham uyushtirish shakllari o ‘ylab chiqiladi va puxta 
rejalashtiriladi.
U m um xalq bayram lariga b ag ‘ishlangan ertaliklardan tashqari tarbiya­
chi bolalar bilan m aishiy bayram lar va turli k o ‘ngil ochishlar: yangi yil 
bayram i, bolalarni m aktabga chiqarish, bir oyda tu g'ilg an bolalarning 
tu g ‘ilgan kunlarini bir kunda nishonlash, shuningdek, q o ‘g ‘irchoq, soya 
teatrini, k o ‘ngil ochadigan videofilm va kinofilmlar, oynayi jahon k o ‘rsa- 
tuvlarini k o ‘rsatish v a shu kabilam i o ‘tkazishni rejalashtiradi.
M aktabgacha t a ’lim m uassasasi ota-onalar o ‘rtasida ishlashni rejalash­
tirish pedagoglik targ ‘ibotini am alga oshirish rejalashtiriladi. Ularni oila 
v a bolalar m uassasasining bolalarga ta ’sir k o ‘rsatishda ham korlikni 
y o ‘lga qo ‘yish m aqsadlarida ta ’lim-tarbiyaviy ish m azm uni bilan tanish- 
tiradi, bolalarni oilada tarbiyalashning ilg‘or tajribasini o‘rganadi, um um - 
lashtiradi va tarqatadi. Bu ish uzluksiz tarzida am alga oshiriladi va m ak­
tabgacha ta ’lim m uassasasisi m udirasi tom onidan ham (yillik rejada), 
har bir guruh tarbiyachisi tom onidan ham rejalashtiriladi. Ishni tashkil 
etish usullari v a ularning m azm uni quyidagilam i: ota-onalar m ajlislarini, 
m aslahatlarini o ‘tkazishni, bola oilasiga borishni, ochiq eshiklar kunini, 
m ashg‘ulotlar o'tkazishni, bolalar ishlari ko'rgazm alarini tashkil etishni, 
ota-onalar burchaklarini yangilash va shu kabilarni nazarda tutadi.