T. C. Sosyal güvenlik kurumu başkanliği sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : 32995964/230 22/2/2013 Konu : Sigortalılık işlemleri genelge

Örnek 15- 2/2/2002-10/4/2004 tarihleri arasında 506 sayılı Kanuna, 1/7/2007-10/4/2008 tarihleri arasında 1479 sayılı Kanuna tabi olan sigortalı 5/5/2006, 3/8/2008 ve 14/7/2012 tarihlerinde 3 doğum yapmıştır. Bu durumda sigortalının 5/5/2006 tarihindeki doğum süresi 1479 sayılı Kanuna tabi çalışmaya başladığı 1/7/2007 tarihine kadar, 3/8/2008 ve 14/7/2012 tarihlerindeki doğumu ise son defa 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalı olduğu tarihten sonra gerçekleştiğinden Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi statüsünde borçlandırılacaktır.

Örnek 16- 10/1/1992-5/3/1994 tarihleri arasında 506 sayılı Kanuna tabi çalışan kadın sigortalı 14/4/2010 tarihinde doğum yapmıştır. 15/9/2014 tarihinde borçlanma yapmak için müracaat etmiş, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında borçlanma süresinin 500 günlük kısmını ödemiştir. 20/9/2014 tarihinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalı kalan doğum süresi borçlanmak için 14/10/2014 tarihinde müracaat etmiş olup, bu defa son statüsü kapsamında doğum borçlanma işlemleri sonuçlandırılacaktır. Kalan sürenin tespiti bu Genelgenin onuncu kısım, üçüncü bölüm “3- Borç tutarının kısmi ödenmesi halinde hizmetlerin değerlendirilmesi” alt başlığında belirtildiği şekilde belirlenecektir.

Örnek 17- 15/1/2009 tarihinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalı 15/8/2010 tarihinde doğum yapmış, 15/10/2010 tarihinde aylıksız izne ayrılmış ve aylıksız izin bitiminde tekrar görevine başlamamıştır. 4/10/2011 tarihinde Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalı doğum sonrası geçen sürelerini borçlanmak için 15/10/2014 tarihinde talepte bulunmuştur. Bu durumda, sigortalının Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılığı 14/10/2010 tarihine kadar devam ettiğinden 15/10/2010 tarihi ile sigortalı olarak tekrar çalışmaya başladığı 4/10/2011 tarih arasında geçen süresi Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi statüsünde borçlandırılacaktır.

2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalığından önce Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) veya (c) bendi kapsamında sigortalılığı bulunmaması nedeniyle doğum borçlanması talebi reddedilenler hakkında da Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi hükümler uygulanacağından tarım sigortalılarının reddedilen talepleri doğrultusunda doğum borçlanması işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Örnek 18- 1/1/1998-1/1/2008 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna göre tarım sigortalılığı bulunan sigortalı, 12/7/2009 tarihinde doğum yapmış, 13/10/2014 tarihinde doğum borçlanması yapmak için müracaat etmiştir. Sigortalının 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sayıldığından borçlanma işlemi Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi statüsünde sonuçlandırılacaktır.

Örnek 19- 1/1/1986-1/1/1990 tarihleri arasında 2925 sayılı Kanuna, 25/12/1991-5/12/1992 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanuna tabi olan sigortalı, 3/2/1990, 8/9/1993 ve 6/5/1999 tarihlerinde 3 doğum yapmıştır. Sigortalının müracaatı halinde üç doğumu da Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi statüsünde borçlandırılacaktır.

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklarda çalışması olup bu çalışması sona erdikten sonra doğum yapan kadınlardan daha sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine tabi çalışması bulunanlar 41 inci madde kapsamında Kuruma müracaat ederek borçlanma yapacaktır. Bu kapsamda olup talepleri reddedilen kadın sigortalıların yeni talep alınmadan önceki talepleri doğrultusunda işlem yapılacaktır.

Örnek 20- 21/11/1988-30/5/1994 tarihleri arasında Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı işyerinde çalışan sigortalı 1/3/1995, 7/8/1999 ve 23/5/2002 tarihleri doğum yapmıştır. 8/9/2006-30/10/2008 tarihleri arasında 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalı çalışmıştır. Sigortalının müracaatı halinde üç doğumu da Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi statüsünde borçlandırılacaktır

Örnek 21- Örnek 20’deki kadın sigortalının 506 sayılı Kanuna tabi sigortalılığının bulunmaması halinde Kanunun 41 inci maddesi kapsamında sigortalılık statüsü bulunmadığından doğum borçlanması yapılmayacaktır.

Nüfus kütüğünde ilk defa kayıtlı olan doğum tarihinin; yabancı ülkelerden gelenlerin Türkiye’deki nüfus idareleri kayıtlarına, nüfus kütüklerinin yenilenmesi sırasında, yeni kütük kayıtlarına, nüfus kütüklerinin naklinde, yeni nüfus idaresinin kayıtlarına (vb.), hatalı işlenmiş olması sebebiyle yapılmış olan düzeltmelerin, ilgililerin iradesi dışında ve nüfus idarelerince yapılmış maddi hataların giderilmesi amacını taşıması nedeniyle, bu hususların belgelenmesi veya mahkeme kararında belirtilmiş olması halinde, doğum borçlanması işlemlerinde çocukların doğum tarihinin mahkeme kararı ile tespit edilen tarihin, maddi bir hatanın düzeltilmesine yönelik olmadığı anlaşılan mahkeme kararları ile tespit edilen doğum tarihi ise borçlanma işlemlerinde kullanılmayarak çocuğun gerçek doğum tarihine göre işlem yapılacaktır.

Örnek 22- 15/7/1979-2/3/1981 tarihleri arasında 506 sayılı Kanuna tabi çalışan kadın sigortalı 15/12/1982 ve 14/11/1985 tarihlerinde doğum yapmıştır. 20/6/2014 tarihli doğum borçlanması müracaatında; doğum tarihi 14/11/1985 olan çocuğunun mahkeme kararı ile doğum tarihinin 14/11/1983 olarak değiştirildiği beyan edilmiştir. Mahkeme kararının maddi bir hatanın düzeltilmesine yönelik olmadığı anlaşıldığından doğum borçlanması işlemlerinde tashih gören yaş değil çocuğun gerçek doğum tarihi olan 14/11/1985 tarihi dikkate alınacaktır.

Kadın sigortalının 2 yaşını doldurmamış herhangi bir çocuğu (en fazla üç çocuk) eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinmesi halinde evlat edinilen çocuklar için de doğum borçlanması yapılabilecektir. “Borçlanma Talep Dilekçesi”nde “Çocuk evlat edinildi ise:” alanındaki “Evet” kutucuğunu işaretleyen ya da çocuğun evlat edinilmesi nedeniyle doğum borçlanması yapmak istediğini beyan edenlerden evlat edinmeye ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün ilgili birimleri tarafından düzenlenen “Evlat Edinme Öncesi Geçici Bakım Sözleşmesi”nin (EK-33) bir örneği istenecek, çocuğun evlat edinildiği tarih olarak sözleşme onay tarihi esas alınarak borçlanma işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Bu sigortalılar için doğum borçlanmasının başlangıç tarihi, sözleşme onay tarihinden itibaren başlayacak olup, doğum borçlanmasının başlangıcı sözleşme tarihinden önce olamayacaktır. Evlat edinilen çocuk için yapılacak borçlanmalarda çocuğun doğum tarihi esas alınarak iki yıllık süreyi aşmamak koşuluyla evlat edinilen tarihten sonraki süreler borçlandırılacaktır.

“Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı İl Müdürlüklerine müracaat edilmeksizin bir yakınının (kardeşinin, komşusunun vs.) çocuğunu evlat edinmek isteyenler ise doğrudan evlat edinme davası ile evlat edinebilmektedirler. Bu durumda, evlat edinen sigortalıların doğum borçlanması yapmak istemeleri halinde, evlat edinmeye ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı ile müracaat etmeleri yeterli sayılacak olup, mahkeme karar metninde evlat edinme tarihi belirtilmişse bu tarihin borçlanma başlangıç tarihi olarak dikkate alınması, mahkeme kararında çocuğun doğumundan itibaren bakımının evlat edinen kişi tarafından üstlenildiği ve doğduğundan beri evlat edinenin yanında olduğuna dair hükümlerin bulunması durumunda ise borçlanma süresinin başlangıç tarihi çocuğun doğum tarihinden itibaren, kararda herhangi bir tarihin belirtilmemesi ve çocuğun doğumundan itibaren evlatlık alındığına dair bir karar verilmemiş ise borçlanmanın başlangıç tarihi mahkeme karar tarihinden itibaren olacaktır. ”

Örnek 23- 5/1/1997 tarihinde 506 sayılı Kanuna tabi çalışmaya başlayan kadın sigortalı 10/1/2000 tarihinde doğum yapmış olup, 10/6/2000 tarihinde çocuğu başka bir kadın sigortalıya evlatlık olarak verilmiştir. Doğum borçlanması için Kurumumuza müracaat eden kadın sigortalılardan doğum yapan kadın için 10/1/2000-9/6/2000 süresi, evlatlık alan kadın için de 10/6/2000-10/1/2002 süresi doğum borçlanması yaptırılabilecektir.

Örnek 24- Sosyal güvenlik kanunlarına tabi herhangi bir çalışması bulunmayan kadın 15/1/1992 tarihinde doğum yapmış olup, 7/6/1993 tarihinde çocuğu başka bir kadın sigortalıya evlatlık olarak verilmiştir. Doğum borçlanması için Kurumumuza müracaat eden evlat edinen kadın sigortalı 7/6/1993-15/1/1994 süresi için doğum borçlanması yapabilecektir.

Borçlanma işlemleri; sigortalıdan, işverenden veya kamu kurumundan bu Genelge ile istenebilecek bilgi ve belge hariç herhangi bir belge istenilmeksizin Kurum tescil ve hizmet kayıtları ile MERNİS (Merkezi Nüfus İdare Sistemi) programı kullanılmak suretiyle sonuçlandırılacaktır. Ancak, sistemde kayıtlı bilgilerde eksiklik veya çelişki bulunması durumunda yazışma yapılacaktır.

Doğum borçlanması yapılabilmesi için doğumdan önce yukarıda belirtildiği şekilde tescil şartının gerçekleşmiş olması gerekmekte olup, borçlanma statüsü sigortalının borçlanma müracaat tarihindeki talebine göre, müracaat ettiği tarihte herhangi bir çalışması olmayan sigortalıların ise en son sigortalılık statüsü esas alınarak borçlanma statüsü belirlenecektir. Son sigortalılık statüsünün 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) veya (b) bendi kapsamında olması halinde borçlanma işlemi SGİM/SGM’lerce, (c) bendi kapsamında olması halinde ise Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığınca yapılacaktır.

Doğum borçlanması talebinde bulunan sigortalıların son sigortalılık statülerinin ve borçlandırılacak sürelerinin tespitinde; “Borçlanma Talep Dilekçesinde” 5434 sayılı Kanuna tabi çalıştığının beyan edilmesi veya bu Kanuna tabi çalışmanın herhangi bir şekilde anlaşılması durumunda SGİM/SGM’lerce Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığından sigortalının tescil kaydının ve hizmetinin olup olmadığının bildirilmesi istenecektir. İlgili Başkanlıkça da sigortalıların hizmetlerinin bildirilmesinin yanı sıra aybaşından sonra göreve giren ve aylıklarından tam kesenek kesilmeden görevinden ayrılmış olmaları nedeniyle hizmeti bulunmayanların göreve başladıkları tarih tescil tarihi olarak ilgili SGİM/SGM’lere bildirilecektir.”

2.2- Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler

Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile muvazzaf ve ihtiyat askerlikte er ve 1/1/1950 tarihinden sonra yedek subay okulunda öğrenci olarak geçen sürelerin borçlandırılmasına imkan sağlanmıştır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalıların 41 inci maddeye göre yapacakları borçlanma taleplerinde de tescil edilmiş olma şartı dışında herhangi bir şart aranmayacaktır. Bu nedenle, 1/10/2008 tarihinden önce 1479 ve 2926 sayılı kanunlar gereğince aktif sigortalı olmamaları nedeniyle askerlik borçlanma talepleri reddedilen sigortalı ve hak sahiplerinin 1/10/2008 tarihinden sonra yeniden müracaatları halinde borçlanma işlemleri aktif sigortalı olma şartı aranmaksızın sonuçlandırılacaktır.

“Sigortalıların er olarak silah altında geçen sürelerinin tamamı veya bir kısmı kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde borçlandırılmakta olup, fiilen silah altında geçmeyen bedelli askerlik süresi borçlandırılmayacaktır. ”

Örnek 1- 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 15/5/2008 tarihinde sona eren sigortalı, 2/6/2008 tarihinde askerlik borçlanması için müracaat etmiş, ancak anılan tarihte aktif sigortalı olmadığından talebi reddedilmiştir. 14/4/2010 tarihinde yeniden askerlik borçlanması talebinde bulunan sigortalının askerlik süresi Kanunun 41 inci maddesi hükmüne göre borçlandırılacaktır.

Örnek 2- 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı vergi mükellefiyetinin 28/3/2008 tarihinde sona ermesi nedeniyle biten sigortalı 6/7/2008 tarihinde vefat etmiş, hak sahiplerinin 1/8/2008 tarihindeki borçlanma talebi askerlik hizmeti ile ölüm aylığı bağlanması için beş yıl sigorta primi ödenmiş olma şartı yerine getirilmiş olmakla birlikte, sigortalının ölüm tarihinde fiili çalışması olmadığı için reddedilmiştir. Ancak, 11/5/2010 tarihinde yeniden borçlanma talebinde bulunan sigortalının hak sahiplerine Kanunun 41 inci maddesine göre borçlanma yaptırılacaktır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar askere alınmaları halinde sigortalılıkları sona ermediğinden bu sigortalılıkları devam ettiği sürece 41 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen sürelerin borçlandırılmasında zorunlu sigortalılıkları devam edenler dışındakiler borçlanma yapabilecektir.

Yedek subay okulunda ve hazırlık kıtasında 1/1/1950 tarihinden önce geçen süreler hizmet sürelerine dahil edildiğinden, bu süreler ayrıca borçlandırılmayacaktır. Ancak, 1/1/1950 tarihinden önce hazırlık kıtasına veya yedek subay okuluna duhul etmiş olup da, okul devresinin tamamı veya bir kısmı 1/1/1950 tarihinden sonraya isabet edenler de okul devresinin 1/1/1950 tarihinden sonraki kısmını borçlanabileceklerdir.

Yedek subay okulunda öğrenci iken veya muvazzaf veya ihtiyat askerliğini er olarak yapmakta bulundukları sırada vazife malulü olmaları sebebiyle kendilerine vazife ve harp malullüğü aylığı bağlananların, öğrencilikte ve askerlikte geçen süreleri, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine göre çalışmaları halinde borçlandırılacaktır.

Yapılacak askerlik borçlanmalarında, hava değişimlerinin 1111 sayılı Kanunun yayımlandığı 17/7/1927 tarihine kadar 1 yılının, bu tarihten sonra 3 ayının, 22/2/2014 tarihinden sonra otuz gününün, 1076 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca erbaş ve er statüsünde askerlik görevini yapanların (kısa dönem) ise 14/11/1980 tarihinden itibaren 1 ayının, 22/2/2014 tarihinden itibaren onbeş gününün askerlik süresi olarak dikkate alınması gerektiğinden, bu süreleri aşan kısmı ile hastalık veya cezai bir sebeple uzayan süreler borçlandırılmayacaktır.

Askerliğini er olarak yapanların aksi bir durum bulunmadıkça, esarette geçen süreleri muvazzaf askerlik hizmetinden sayıldığından bu süreler de borçlandırılacaktır.

1803 sayılı Af Kanununun 15 inci maddesinin (b) fıkrası uyarınca her derecedeki askeri okullarda diğer öğrenim kurumlarında Milli Savunma Bakanlığı adına ve hesabına öğrenim yapan askeri öğrencilerden, 7/2/1974 tarihine kadar gerek disiplinsizlik ve gerekse başka nedenlerle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilenlerin (kendi isteği ile ayrılanlar hariç) okulda geçen süreleri askerliklerine sayıldığından, 18 yaşından sonra geçmiş olması şartıyla ve o tarihte emsallerinin tabi olduğu muvazzaf askerlik süresini geçmemek üzere okul süreleri borçlandırılacaklardır.

Askeri liselerden mezun olduktan sonra harp okuluna giden veya Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına yüksek okullara devam edenlerin bu okullardan, istekleri dışında, disiplinsizlik veya başka bir nedenle ayrılanların, sadece harp okulu veya yüksek okulda geçen sürelerinin (emsallerinin tabi olduğu askerlik süresini geçmemek üzere) borçlandırılması, askeri lisede geçen

sürelerin ise borçlanma dışında bırakılması gerekmektedir.

1111 sayılı Kanuna göre askerlik hizmetini er öğretmen olarak yapanların kıtada maaşsız olarak geçen süreleri borçlandırılacaktır.

Askerlik görevini 1965-1967 yılları arasında er olarak yapanların 29/12/1967 tarihini geçmemek üzere, 1962-1964 yılları arasında er olarak yapanların ise 31/10/1964 tarihini aşmamak üzere Kıbrıs olayları nedeniyle uzayan askerlik süreleri herhangi bir araştırmaya gerek kalmaksızın borçlandırılacaktır.

Fiili askerlik hizmeti silah altına alınmakla başlayıp terhis tarihinde sona erdiğinden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi olanlardan askerlik yaparken söz konusu sigortalılıkları devam edenlerin askerlik süreleri borçlandırılmayacaktır.

Türk vatandaşlığına alınanlardan vatandaşlığa alındıkları tarihte 22 yaşını doldurmu olanlardan geldikleri ülkelerde yaptıkları askerlik sürelerini belgeleyenler belgede kayıtlı süreyi, belgede kayıtlı sürenin olmaması veya Türkiye’deki emsallerinin yaptığı askerlik süresinden fazla olması hallerinde emsalleri kadar borçlandırılacaklardır.

Türk vatandaşlığına alınan kimselerin askerlik süresini belgeleyememeleri durumunda borçlanma işlemleri yapılmayacak, varsa yapılmış olan borçlanma işlemleri iptal edilecektir.

Türk vatandaşı iken askere alınan ve askerlik yükümlülüğünü yerine getirenlerin daha sonra Türk vatandaşlığından çıkmaları halinde Türk vatandaşı iken yaptıkları askerlikleri borçlanılabilecek, daha önce yapılmış olan borçlanmaları geçerli sayılacaktır.

Örnek- 1965 yılında Bulgaristan’da 2 yıl 5 ay 17 gün askerlik yapıp daha sonra Türk vatandaşı olan sigortalının askerlik süresini borçlanması halinde 1965 yılında ülkemizde 24 ay askerlik yapıldığından bu süre kadar askerlik borçlanması yapabilecektir.

Türk vatandaşı olduğu halde vatandaşlıktan çıkıp yeniden vatandaşlığa alınanlardan vatandaşlığa alındıkları tarihte 22 yaşını doldurmuş olanların da 1111 sayılı Kanun gereğince askerlik yapmaları zorunlu olduğundan bu durumda olanlardan yaptıkları fiili askerlik sürelerini belgelemeleri istenerek borçlanma işlemleri buna göre sonuçlandırılacaktır.

Askerlik borçlanması işlemleri;

- Askerliğini er olarak yapanların borçlanma talep dilekçesi (EK-25) ekinde Kuruma ibraz ettikleri askerlik cüzdanının veya terhis belgesinin Kurumumuzca onaylı bir örneğine veyahut askerlik şubesinden temin edecekleri askerlik sürelerini gösterir askerlik kayıt belgesinin aslına,

- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanlar için onaylı hizmet belgesine,

- Askerlik hizmetini yedek subay olarak yapanların ise borçlanma talep dilekçesi ekinde yer alacak yedek subay terhis belgesine, göre sonuçlandırılacaktır.

Askerlik belgelerinde kayıtlı sürelerde tereddüte düşülmesi veya yedek subay olarak askerlik yapanlardan belge ibraz edemeyenlerin, yedek subay sınıf, dönem ve sicil numaralarını bildirmeleri halinde ilgili kuvvet komutanlığından istenecek yedek subay safahatı geldiğinde borçlanma işlemi sonuçlandırılacaktır.

2.3- Personel mevzuatlarına göre aylıksız izinde geçen süreler

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların tabi oldukları personel mevzuatı hükümlerine göre kullandıkları ücretsiz izin süreleri borçlandırılacaktır. Bu sigortalılardan aylıksız izinde geçirdikleri sürelerini borçlanmak isteyenler, aylıksız izine ayrıldıklarını gösterir izin onayı ile çalıştıkları kurumlarca düzenlenecek tüm hizmetlerini gösterir onaylı bir hizmet belgesini borçlanma talep dilekçelerine ekleyerek Kurumumuza başvurmaları gerekmektedir.

Borçlanma talep tarihinde veya talep tarihinden önce son kez Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi çalışması bulunanlardan, 2008 yılı Ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanuna tabi iken kullandıkları ücretsiz izin süreleri de Kanunun 41 inci maddesine göre borçlandırılacak, borçlanmak için seçilecek miktar 5434 sayılı Kanun gereğince emsali için hesaplanacak miktarın altında olmayacaktır.

Örnek 1- 16/10/2008 tarihinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında memur olarak göreve başlayan sigortalı, 14/12/2012-14/06/2013 tarihleri arasında 657 sayılı Kanunun 108 inci maddesine göre kullandığı aylıksız izinde geçen süresini borçlanmak için 5/8/2013 tarihinde başvurmuştur. Sigortalının bu süreleri Kanunun 41 inci maddesine göre borçlandırılacak, borçlandırılan süreler gün ve kazanç olarak değerlendirilecektir.

Örnek 2- 5434 sayılı Kanuna tabi 19 yıl hizmeti bulunmakta iken 22/4/2001 tarihinde istifaen görevinden ayrılmış ve halen Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olan sigortalı, 25/1/1998-20/1/1999 tarihleri arasında doğum nedeniyle kullandığı aylıksız izinde geçen süresini 16/11/2008 tarihli dilekçesi ile borçlanmak istemektedir. Bu sigortalı Kanunun 41 inci maddesine göre borçlandırılacak ancak, borçlanmak için seçeceği miktar aşağıdaki şekilde hesaplanacak bir aylık tutarın altında olamayacaktır.

Örnek 3- 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılığı 15/5/1988 tarihinde sona eren sigortalı, 2/6/2001 tarihinde askerlik borçlanması için müracaat etmiş, ancak anılan tarihte aktif sigortalı olmadığından talebi reddedilmiştir. Talebi reddedilen sigortalı 14/4/2010 tarihinde yeniden askerlik borçlanması talebinde bulunması halinde 8/9/1999 tarihinden önceki döneme ait olsa dahi askerlik süresi Kanunun 41 inci maddesi hükmüne göre borçlandırılacaktır.
Borcun Hesabı

16/11/2008 Tarihindeki Katsayı Rakamı : 0,051448

16/11/2008 Tarihindeki Emeklilik Keseneği Oranı : % 16

16/11/2008 Tarihindeki Kurum Karşılığı Oranı : % 20

Derece-Kademesi : 3/1

Ek Göstergesi : 1100

Kıdem Yılı : 19 Yıl

Borçlandırılacak Süre : 12 Ay

Derece-Kademe/Gösterge Rakamı 3/1 (1020 x 0,051448) : 52,48

Taban Aylık Tutarı (1000 x 0,68120) : 681,20

Ek Gösterge Tutarı (1100 x 0,051448) : 56,60

Kıdem Aylık Tutarı (19 Yıl x 20 x 0,051448) : 19,55

Özel Hizmet Tazminatı (9500 x 0,051448 x % 40) : + 195,50

Emekli Keseneğine Esas Aylık Tutarı 1,005,33 TL

Bir Aylık Borç Tutarı : Emekli Keseneğine Esas Aylık Tutarı x % Kesenek Karşılık

Toplam (% 36)

Bir Aylık Borç Tutarı : 1.005,33 x % 36 = 361,92 TL

2.4- Doktora veya tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreler

Sigortalıların sosyal güvenlik kanununa tabi olmaksızın yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya tıpta uzmanlık öğrenim süreleri talepleri halinde borçlandırılacaktır. Doktora öğrenimi gördüğü süreleri borçlanmak isteyen sigortalıdan,

- Borçlanma talep dilekçesi,

- Doktora diplomasının onaylı fotokopisi,

- Doktora öğrenimini yurtiçinde yapanların doktora öğrenimlerinde geçen sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gün ay yıl olarak gösterir şekilde doktora yaptığı üniversitece düzenlenmiş belge,

- Doktora öğrenimini yurtdışında 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yapmış ise, dil, yüksek lisans ve doktora eğitim sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gösterir Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünce düzenlenecek öğrenim planı,

- Doktora öğrenimini kendi imkanları ile yurtdışında yapmış olanların doktora yapılan üniversiteden alınacak doktora sürelerinin başlangıç ve bitiş tarihlerini gün, ay ve yıl olarak gösterir belgenin aslı ile onaylı Türkçe tercümesinin ve doktora diplomasının Türkiye’de denkliğini gösterir Üniversitelerarası Kurul Başkanlığından alınacak belge, istenecektir.

Milli Eğitim Bakanlığınca 1416 sayılı Kanuna dayanılarak doktora öğrenimi için yurtdışına gönderilenlerin, yurtdışına çıkmadan önce Bakanlıkça planlanan doktora öğrenim sürelerinin, çeşitli nedenlerle ve Bakanlığında uygun görmesi ile uzatılması nedeniyle borçlanma işlemlerinde uzatılan sürelerin Türkiye’deki normal doktora veya uzmanlık öğrenim sürelerini aşmamak kaydıyla dikkate alınması gerekmektedir. Buna göre, 6/10/1982 tarihine kadar yapılan doktora öğrenim süreleri en fazla beş yıl, bu tarihten sonra yapılan öğrenim süresi ise altı yıl olacaktır. Borçlandırılacak olan süre hiç bir şekilde bu süreleri geçemeyecek, bu sürenin tespiti doktora öğrenim süresinin sonundan geriye doğru gidilmek suretiyle yapılacaktır.

Yurtdışındaki üniversitelerden mezun olanların normal (lisans) öğrenim süreleri içinde geçen doktora öğrenim süreleri borçlandırılmayacaktır.

Yüksek lisans öğrenimlerini İngiltere’de yapmakta iken gösterdikleri başarılarından dolayı doktora öğrenimine transfer edilenlerin yüksek lisans öğreniminde geçen sürelerinin de doktora öğreniminden sayılması gerektiğinden, yüksek lisans ve doktora öğrenim süreleri birlikte borçlandırılacaktır.

Tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreleri borçlanmak isteyen sigortalıdan;

- Borçlanma talep dilekçesi,

- Uzmanlık belgesinin (diplomasının) onaylı fotokopisi,

- Uzmanlık eğitimine başladığı ve bitirdiği tarihleri gün, ay, yıl olarak belirtir şekilde öğrenim gördüğü tıp fakültesi veya sağlık kurulunca düzenlenmiş belgenin,

- Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Tescil ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığından bu sürelerinin uzmanlıktan sayılıp sayılmadığına, sayılmış ise ne kadar süresinin uzmanlık öğreniminden sayıldığına ilişkin yazının, istenmesi gerekmektedir.

Ayrıca, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanlardan gerek doktora gerek tıpta uzmanlık sürelerini borçlanmak isteyenlerin görev yaptıkları

Kurumlardan onaylı hizmet belgesi istenecektir.

Kanunun yürürlük tarihinden sonra ilk defa 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca sigortalı olanların Türk Vatandaşlığına geçmeden önce yaptıkları doktora çalışmalarının ve tıpta uzmanlık için geçirilen öğrenim süreleri Türkiye'de geçmiş olup olmadıklarına bakılmaksızın, Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 29/12/1983 gün ve E.1983/3, K. 1983/12

sayılı kararı kapsamında borçlandırılacaktır.