i, c. 2, s. 1237, müfessirlerin tabakatına dair sekseninci nev.
1483Tefsir-i Celaleyn, tek cilttir ve Kur’an’ın tamamının tefsirini içermektedir. Hamd suresinden İsra suresinin sonuna kadar Celaleddin Muhammed b. Ahmed Mahalli, Kehf suresinden Kur’an’ın sonuna kadar da Celaleddin Suyuti yazmıştır.
1484Sadece Hamd suresi tefsirinde, çoğunun adını önceki dipnotlarda zikrettğimiz seksenden fazla kitaptan rivayet nakletmiştir.
1485Örnek olarak, Dürrü’l-Mensur’un rivayet ettiği tefsirlerden biri, Ahmed b. Musa Merduye İsfehani’nin şu an elde bulunmayan Tefsiru’l-Müsned li’l-Kur’an’ıdır. (Bkz: Keşfu’z-Zünun, c. 1, s. 439 ve c. 5 (Hediyyetu’l-Arifin, Esmau’l-Müellifin ve Asaru’l-Musannifin min Keşfu’z-Zünun, s. 71). Bir diğeri de Sa’lebi’nin el-Keşf ve’l-Beyan’ıdır. Bu kitapta elimizde yoktur. Sadece elyazması Ayetullah Mer’aşi kütüphanesinde ve bir kısmının mikrofilmi de Ferheng ve Mearif-i Kur’an kütüphanesinde mevcuttur.
1486Bkz: İbn Sabbağ, Ali b. Muhammed, el-Fusulu’l-Mühimme fi Ma’rifeti Ahvali’l-Eimme, aleyhisselam, s. 48.
1487Bkz: Gazali, Muhammed b. Muhammed, İhyau Ulumi’d-Din, c. 3, s. 244.
1488Genci Şafii, Muhammed b. Yusuf, Kifayetu’t-Talib, s. 239.
1489El-Gadir, c. 2, s. 47 ve 48. Bu rivayet, Safuri’nin Nüzhetu’l-Mecalis’i (c. 2, s. 209), İbn Cevzi’nin Tezkire-i Sıbt’i (s. 21), Şeblenci’nin Nuru’l-Ebsar’ı, Tefsir-i Sa’lebi, İbn Ebi’l-Hadid’in Şerhu Nehci’l-Belağa’sı gibi Ehl-i Sünnet’in diğer kitaplarından da nakledilmiştir. İbn Ebi’l-Hadid, üstadı Ebu’l-Cafer’den şöyle nakletmiştir:
“قد ثبت بالتواتر حدیث الفراش فلا فرق بینه و بین ما ذکر فی الکتاب و لا یجحد مجنون او غیر مخالط لاهل الملة... و قد روی المفسرون کلهم ان قول الله تعالی و من الناس من یشری نفسه ... انزلت فی علی لیلة المبیت علی الفراش ”
(Şerhu Nehci’l-Belağa, c. 3, s. 274).
1490Bakara 207
1491Aksine ayetin zeylinde ayetin Suheyb Rumi hakkında nazil olduğunu anlatan rivayetlere yer vermiştir. (Dürrü’l-Mensur, Menşur Mektebeti Ayetillahi’l-Mer’eşi, c. 1, s. 239 ve 240)
1492Şevahidu’t-Tenzil’in birinci baskısının mukaddimesinde Suyuti’nin Tabakatu’l-Huffaz’ından nakille şöyle tanıtılmıştır:
“الحسکانی القاضی المحدث ابوالقاسم عبیدالله بن عبدالله بن احمد بن محمد بن حسکان القرشی العامری النشابوری و یعرف بابن الحذاء, شیخ متقن ذوعنایة تامة بعلم الحدیث عمر و علا اسناده و صنف فی الابواب و جمع ”
(Şevahidu’t-Tenzil, c. 1, s. 9)
1493Nisa 59
1494Bkz: Şevahidu’t-Tenzil, c. 1, s. 189-191, hadisler 202, 203 ve 203 (203 numarada iki hadis zikretmiştir).
1495Ahzab 33
1496Bkz: Dürrü’l-Mensur, Menşur Mektebeti Ayetillahi’l-Mer’eşi, c. 5, s. 198 ve 199.
1497Bkz: Şevahidu’t-Tenzil, c. 2, s. 18-139, hadisler 637-774.
1498El-Ğadir, c. 3, s. 48.
1499Bkz: el-Dürrü’l-Mensur, Menşur Mektebeti Ayetillahi’l-Mer’eşi, c. 1, s. 2.
1500Acaba mezhebi taassup mu bu rivayeti nakletmeye mani oldu, yoksa başka bir sebep mi var, Allah bilir.
1501Bkz: el-Dürrü’l-Mensur, Menşur Mektebeti Ayetillahi’l-Mer’aşi, c. 1, s. 5, hadisler 38 ve 39.
1502Bkz: A.g.e., s. 3, hadis 7.
1503Bkz: A.g.e., s. 3, hadis 16, s. 4 hadis 28 ve s. 5, hadis 31 ve 32.
1504Bkz: A.g.e., s. 5, hadis 33.
1505Bkz: A.g.e., s. 4, hadisler 26 ve 27.
1506Bkz: A.g.e., s. 3, hadisler 6-8.
1507Bkz: A.g.e., s. 3, hadis 3.
1508Bkz: A.g.e., s. 3, hadis 5.
1509Bkz: A.g.e., s. 3, hadisler 10, 15 ve 18.
1510Bkz: A.g.e., s. 2, hadisler 1 ve 2.
1511Bkz: A.g.e., s. 4, hadis 20.
1512Bkz: A.g.e., s. 3, hadisler 11, 17, 18 ve 19.
1513Bkz: A.g.e., s. 10, hadis 118.
1514Bkz: A.g.e., s. 8, hadisler 86, 87, 91 ve 92, s. 11, hadis 147.
1515Bkz: A.g.e., s. 10 ve 11, hadisler 123-146.
1516Bkz: A.g.e., s. 9, hadis 114 ve s. 10, hadisler 115, 116, 117 ve 119.
1517Bkz: A.g.e., s. 13 ve 14.
1518Bkz: A.g.e., s. 16 ve 17.
1519Bunun örneği için bkz: Dürrü’l-Mensur, baskı Darulfikr, c. 1, s. 15.
1520Bunun örneği için bkz: Aynı yer, s. 12.
1521Bunun örneği için bkz: Aynı yer, s. 14.
1522Bunun örneği için bkz: Aynı yer, s. 11 ve 13.
1523Buradaki tartışmadan kasıt, muhalif kişinin kabul ettiği delille hak olan konuyu ispatlamaktır, o delil aslında muteber olmasa bile.
1524Nadiren İmam Muhammed Bakır (aleyhisselam), İmam Cafer Sadık (aleyhisselam) ve İmam Hadi’den de (aleyhisselam) rivayet nakletmiştir. (Bkz: Dürrü’l-Mensur, baskı Darulfikr, c. 1, s. 27, satır 4, s. 33, satır 9, s. 137, satır 17)
1525Yusuf 24
1526Bkz: Dürrü’l-Mensur, baskı Darulfikr, c. 4, s. 521 ve 522.