TəLİm və TƏRBİYƏ prosesiNİn həyata keçİRİLMƏSİ Layihə Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilir

Modulun adı: Təlim və tərbiyə prosesinin həyata keçirilməsi 
86 
7.
Sinifdə multikultural mühitin yaradılması mənzərəsini verin.
8.
İstedadlı şagirdlərə dəstək qaydalarına nələr daxildir?
9.
Sinifdəki fiziki qüsurlu uşaqlara verəcəyiniz taşırıqları yazın.
10.
Sinifdəki azsaylı xalqların uşaqları ilə necə davranacağınızı qeyd edin.
11.
İstedadlılarla işləmək bacarıqlarınızı anket sorğu vərəqində yoxlayın.

---

TƏLİM NƏTİCƏSİ 
2
 
TƏRBİYƏ PROSESİNİ 
HƏYATA KEÇİRMƏK

---

Modulun adı: Təlim və tərbiyə prosesinin həyata keçirilməsi 
88 
2.1. Tədrisdənkənar tədbirlərin təşkili metodlarını izah edir
 
 
2.1.1. Məktəbdənkənar tədbirlərin təşkili
 
Təlimin əsas funksiyalarından biri onun tərbiyəediciliyidir. Ümumtəhsil 
məktəblərində fənlər üzrə hər bir mövzunun tədrisində tərbiyəedici funksiyanın həyata 
keçirilməsi imkanları mövcuddur. Bundan əlavə şagirdlərin tərbiyəsində, sinifdən və 
məktəbdənkənar tədbirlərin imkanlarından istifadə edilir.
Sinifdənkənar tədbirlər 
Şagirdlərin asudə vaxtlarının səmərəli təşkil edilməsində sinifdənkənar işlərdən 
istifadə olunması onların hərtərəfli inkişaflarına müsbət təsir göstərir. Təlimin 
sinifdənkənar iş formaları
dərslərdə öyrənilən bilikləri genişləndirmək, təlimə maraq 
oyatmaq, fərdi meyil və qabiliyyətləri inkişaf etdirmək məqsədinə xidmət edir.
Məktəbin apardığı tə
lim-t
ərbiyə
işi sistemində
sinifdənkənar işlər mühüm yer tutur. 
Sinifdənkənar iş dedikdə, 
m
əktə
b t
ə
r
əfindən
 
d
ə
rsd
ən sonra şagirdlə
rl
ə
aparılan tərbiyə
işləri başa düşülür. Bu işlə
r t
ərbiyə
prosesinin fasiləsizliyini və
ardıcıllığını təmin etməyə
kömək göstərir. Sinifdənkənar işlərin ə
sas m
əqsə
di 
şagirdlərin müxtəlif bilik sahə
l
ərinə
v
ə
fəaliyyət növlərinə
olan marağını, qabiliyyə
t v
ə
istedadlarını inkişaf etdirməkdən, asudə
vaxtlarını sə
m
ə
r
ə
li t
əşkil etməkdən və
peşə
seçimi işinə
kömək göstə
rm
əkdən ibarətdir.
Sinifdənkənar işlərin təşkili bir sıra pedaqoji prinsiplə
r
ə
uyğun olmalıdır. 
Sinifdənkənar işlər:
•
Məktəbin ümumi məqsə
d v
ə
v
əzifə
l
ərinə
xidmət etməli;
•
Uşaqların maraq və
qabiliyyə
tl
ərinə
uyğun könüllü şəkildə
seçilməli;
•
Forma və
metodlarına görə
şagirdlərin yaş və
fərdi xüsusiyyə
tl
ərinə
tam uyğun 
g
ə
lm
əli; 
•
Uşaqların təşəbbüs və
özfəaliyyətinə
geniş yer verilmə
li
;
•
Yaradıcı və
ictimai
-
faydalı xarakter daşımalıdır.
Sinifdənkənar işlər daha çox şagirdi ə
hat
ə
edir. Belə
iş formalarına tarixi günlərin və
bayramların keçirilməsi, fənn gecə
l
əri, səhnəcik
l
ər, müxtəlif növ yarışlar, oyun və
müsabiqə
l
ər, müxtəlif mövzu
larda söhb
ə
tl
ər, mə
ruz
ə
l
ər, mühazirə
l
ər, disputlar, bə
dii 
ə
s
ə
rl
ərin (filmlərin) müzakirəsi, konfranslar, olimpiadalar, ekskursiya və
yürüşlər, turist 
g
əzintiləri, teatr və
kino tamaşalarına, muzey və
s
ə
rgil
ə
r
ə
kollektiv baxışlar, elm, 
m
ə
d
əniyyət, incə
s
ənə
t v
ə
ə
m
ək adamları ilə
görüşlər, iclaslar, toplanışlar, şifahi qəzet və
jurnallar, şagird elmi cəmiyyə
tl
ə
ri v
ə
s.
t
ə
dbirl
ər daxildir.
Bu t
ə
dbirl
ə
r 
ə
hat
ə
dair
əsinə
gör
ə
müxtəlif qruplara bölünür:
•
Sinif miqyasında təşkil edilən formalar: sinif iclası, əxlaqi söhbə
tl
ər, siyasi 
m
əlumatlar, ekskursiyalar və
s.;
•
Bir neçə
siniflə
keçirilən tə
dbirl
ər: fənn axşamları, səhnəciklər, görüşlər, mə
ruz
ə
v
ə
mühazirə
l
ər, disputlar, bə
dii 
ə
s
ə
rl
ərin və
filmlərin müzakirə
si v
ə
s.;
•
Məktəb miqyasında keçirilən tə
dbirl
ər: tarixi bayramlar, festivallar, olimpiadalar, 

---