Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

Ormancılıkta İşçi İşveren İlişkileri

Bu araştırmada ormancılıkta çalışma hayatını düzenleyen hukuki gelişmeler ile çalışma koşulları detaylı bir şekilde incelenerek ele alınmıştır. Ormancılıkta çalışma hayatını düzenleyen hukuki düzenlemelerin, orman işletmelerindeki çalışma koşullarına etkileri ile hukuki düzenlemelerin dışında kalan çalışma koşullarına etkisi analiz edilmeye çalışılmıştır.

Diğer sektörlerde olduğu gibi, henüz yeterli mekanizasyonun gerçekleştirilemediği ormancılık çalışmalarında, halen en önemli iş gücü insandır. İşçi-işveren ilşkilerini yani çalışma hayatını düzenleyen en önemli koşul hiç şüpesiz ki hukuki kurallar bütünüdür. Ormancılıkta çalışma hayatı ile ilgili hukuki düzenlemeler geç başlamıştır. Ormancılık ile ilgili işlerin düzenlenmesi ilk olarak 2003 yılında yürürlüğe giren 4857 sayılı İş Kanunu içerisinde yer almıştır.

4857 sayılı İş Kanunu gereği, ormancılık kapsamına giren işler ile bu alanda faaliyet gösteren işçilerin çalışma koşullarını belirleyen ilke ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmeliklerle düzenlemiştir.

Orman işçilerinin, bazı kısıtlamalar bulunsa da, bu kanun kapsamına alınması olumlu bir gelişmedir. Böylece orman işletmesinde çalışanların sosyal güvenlik ile ilgili düzenlemeleri İş Kanunu içerisinde yeralmıştır. Ancak ormancılık faaliyetlerinin önemli bir kısmını gerçekleştiren “vahidi fiyat” usulü çalışanlar orman işletmesi ile karşılıklı imzaladıkları, işlerin yapılış koşullarını belirleyen, şartname dolayısıyle işçi değil işveren olarak görülmektedirler. Bundan dolayı işçilerin çalışma koşullarını belirleyen hukuki düzenlemelerin dışında kalmaktadırlar.

Özellikle orman köyleri halkının çoğunluğunu teşkil ettiği vahidi fiyat usulü çalışanlar, istenilen hukuki statü ve sosyal güveceye kavuşamamışlardır.

Ormancılıkta, orman işinin ve orman işçisinin hukuki tanımlarının yapılması ile çalışma hayatının önemli ölçüde düzenli kurallar içerisinde ilerlemesini sağlayacaktır. Bu bakımdan ormancılık faaliyetlerinin kendine has özellikleri dikkate alınmalıdır. Ormancılığı diğer iş kollarından kesin olarak ayıran yönleri dolayısıyle, çalışma hayatına ilişkin özel düzenlemelerle hukuki güvenceye kavuşturulması isabetli bir yaklaşım olacaktır.