Toxuculuğun texnologiyası üzrə tədqiqatın üsul və vasitələri fənnindən testlər. Qrup: M. 31417 A



Yüklə 0,62 Mb.
səhifə2/2
tarix17.11.2018
ölçüsü0,62 Mb.
#82788
növüYazı
1   2

B) binominal paylanma qanununa

C) eksponsial paylanma qanununa

D) puasson paylanma qanununa

E) hiperhəndəsi paylanma qanununa


69. Elmi-tədqiqat dedikdə nə başa düşülür?

A) elmi-tədqiqat bu elmin yaşaması və inkişaf formasıdır

B) elmi işlərin yerinə yetirilməsidir

C) verilən tapşırığın həyata keçirilməsidir

D) mühazirə mətnidir

E) elmi axtarışdır


70. Elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturunun neçə komponentin məcmusu kimi təqdim etmək olar?

A) dörd


B) iki

C) altı


D) beş

E) bir
71. Birinci elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) nəzəriyyə, metodologiya və üsullar

B) elmi tədqiqat prosesləri

C) elmi tədqiqat texnologiyası

D) elmi tədqiqat metodikası

E) fundemental elmi tədqiqat idi
72. İkinci elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) forma, dərketmənin üsul və vasitələri

B) nəzəriyyə, metodologiya və üsullar

C) elmi tədqiqat texnologiyası

D) elmi tədqiqat metodikası

E) tətbiqi elmi tədqiqat işi

73. Üçüncü elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) elmi-tədqiqatın üsulu, konkret formanın seçilməsi, konkret üsul və vasitələrin seçilməsidir

B) elmi işlərin yerinə yetirilməsi

C) elmi tədqiqat texnologiyası

D) tətbiqi elmi-tədqiqat işi

E) elmi tədqiqat metodikası


74. Dördüncü elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) elmi-tədqiqat proseslərin əhatə edən biliklər məcmusu və onların yerinə yetirilmə üsulu

B) elmi-tədqiqat prosesləri

C) elmi işlərin yerinə yetirilməsi

D) tətbiqi elmi-tədqiqat işi

E) elmi tədqiqat metodikası


75. Tədqiqat üsulları nədən ibarətdir?

A) həqiqətən dərk edilməsi və öyrənilməsi üşün müəyyən fəndlərin, ardıcıl prosedurların və əməliyyatların emprik və nəzəri aparılmasından ibarıtdir

B) elmi işlərin yerinə yetirilməsindən ibarətdir

C) elmi tədqiqat metodikasından ibarətdir

D) tətbiqi elmi-tədqiqat işilərindən ibarətdir

E) elmi tədqiqat texnologiyasından ibarətdir


76. Hansı tədqiqat üsulu demək olar ki, bütün elmlərdə geniş istifadə olunur?

A) müqayisə

B) sistem

C) ölçmə


D) funksional

E) tənqidi-diolektik


77. Alimlərin fikrincə hansı tədqiqat üsulu fəaliyyət metodunun özünəməxsus inkişaf və konkretləşdirmə formasıdır?

A) tənqidi-diolektik

B) müşahidə

C) sosioloji üsul

D) təcrübə

E) analiz və sintez üsulu


78. Ədəbiyyatda tətbiqi üsulları neçə qrupa ayrılır?

A) üç


B) iki

C) beş


D) altı

E) dörd
79. Elmi texniki inqilab nədir?

A) elm və texnikanın sürətli inkişafı nəticəsində istehsal gücünün köklü və keyfiyyətli şəkildə, birdən-birə artması prosesi

B) elm və texnikanın sürətlə inkişafı

C) istehsal gücünün artması

D) elm və texnikada yeniliklərin baş verməsi

E) elm və texnikanın istehsal gücünün köklü dəyişməsi
80. Elmi-texniki inqilabın səviyyəsi əlamətlərinə hansı aid deyil?

A) mürəkkəblik

B) unversallıq

C) sürətlik

D) əhatəlik

E) istehsal prosesində insanın rolunun dəyişməsi


81. Elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturunun neçə komponentin məcmusu kimi təqdim etmək olar?

A) 4


B) 1

C) 2


D) 5

E) 3
82. Elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturunun 1-ci komponentin məcmusu nədir?

A) elmi-tədqiqatın ümumi məsələləri

B) elmi-tədqiqat prosesləri

C) elmi-tədqiqat metodikası

D) elmi-tədqiqatın texnologiyası

E) elmi-tədqiqatın nəticəsi
83. Elmi-tədqiqat üsulu, elmi-tədqiqatın təşkilinin strukturunun neçənci komponentinin məcmusudur?

A) üçüncü

B) dördüncü

C) birinci

D) ikinci

E) sonuncu


84. Elmi-tədqiqatın texnologiyası nədir?

A) elmi-tədqiqat proseslərini əhatə edən biliklər məcmusu və onların yerinə yetirilmə metodikasıdır

B) forma, dərketmənin üsul və vasitələridir

C) konkret üsul və vasitələrin seçilməsidir

D) elmi-tədqiqatda istifadə olan texnologiyalar məcmusudur

E) proseslərin idarə edilməsidir


85. Elmi-tədqiqatın məqsədli təyinatı daha dəqiq necə təsnif edilir?

A) fundamental, tətbiqi, işlənmə

B) tətbiqi, işlənmə

C) axtarış tədqiqatları, işlənmə

D) yalnız fundamental

E) tətbiqi, axtarış tədqiqatları


86. Ümumi yaxud fəlsəfi üsul nədir?

A) riyazi dialektikanın ümumi üsuludur

B) real dünyanın müəyyən sahələrində spesifik dərkedilməsidir

C) təcrübə, analiz və sintezdir

D) ideallaşdırılmasıdır

E) ümidləşdimədir


87. Ümumi yaxud fəlsəfi üsula hansı aid deyil?

A) anket sorğusu

B) müqayisə

C) ölçmə


D) təcrübə

E) sintez


88. Uyuşan anlayışlar neçə cür olur?

A) 3


B) 2

C) 4


D) 6

E) 8
89. Uyuşan anlaqışlar hansılardır?

A) eynimənalı, kəsişən, tabeli anlayışlar

B) əks, kəsişən və tabeli anlayışlar

C) əks və kəsişən anlayışlar

D) tabeli, eynimənalı və müştərək anlayışlar

E) müştərək, tabeli və əks anlayışlar
90. Ayrılmış xarakteristikalar üçün nisbi əhəmiyyətlilik əmsalı aşağıdakı düsturlardan hansı ilə təyin edilir?

A)

B)

C)

D)

E)


91. düsturu nəyi təyin edir?

A) ayrılmış xarakteristikalar üçün nisbi əhəmiyyətlilik əmsalını

B) pirson kriteriyasını

C) nisbi xarakteristikalarının ranq cəmləri

D) saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkiliyi

E) əhəmiyyətlilik əmsalı


92. düsturunda nəyi göstərir?

A) hər bir nisbi xarakteristikaların ranq cəmlərini

B) saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkiliyini

C) əhəmiyyətlilik əmsalını

D) pirson kriteriyasını

E) razılıq əmsalını


93. Ranq qiymətli əsasında razılıq (konkordasiya) əmsalı aşağıdakı düsturların hansı ilə hesablanır?

A)

B)

C)

D)

E)


94. Hər bir xassə üzrə nisbi əhəmiyyətliliyin əhəmiyyətlilik əmsalını aşağıdakı düsturlardan hansı ilə hesablamaq olar?

A)

B)

C)

D)

E)


95. düsturu ilə nəyi hesablamaq olar?

A) hər bir xassə üzrə nisbi əhəmiyyətliyin əhəmiyyətlilik əmsalını

B) pirson kriteriyasını

C) saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkiliyini

D) bütün xarakteristikalar üçün ranqların orta qiymətini

E) razılıq əmsalını

96. Saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkiliyi hansı aormula ilə hesablanır?

A)

B)

C)

D)

E)


97. düsturu nəyi ifadə edir?

A) saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkiliyini

B) razılıq əmsalını

C) pirson kriteriyasını

D) nisbi xarakteristikaların ranq cəmlərini

E) nisbi əhəmiyyətlilik əmsalını


98. düsturunda nəyi ifadə edir?

A) əhəmiyyətli xarakteristikalar üçün maksimal qiymətə malik əhəmiyətlilik əmsalını

B) nisbi xarakteristikaların ranq cəmlərini

C) pirson kriteriyasını

D) razılıq əmsalını

E) saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkiliyini


99. “Tədqiqatın üsul və vasitələri” fənnin məqsədi nədən ibarətdir?

A) tələbələrə elmi-tədqiqat xarakterli işlərin aparılması üçün vacib vərdişlər aşılanması

B) tələbələrə nəzəri biliklərin verilməsi

C) tələbələrə təcrübi işləri aşılamaq

D) tələbələrə elmi xarakterli məruzələr etmək

E) laboratoriya işlərinin yerinə yetirilməsində tələbələrə kömək etmək


100. “Tədqiqatın üsul və vasitələri” kursun vəzifəsi nədən ibarətdir?

A) magistrantları elmi-tədqiqatın həyata keşirilməsinin əsas mərhələləti ilə, təcrübə nəticələrinin emalının müasir üsulları ilə tanış etmək

B) tələbləri təcrübə işlərinin aparılmasına kömək etmək

C) tələbələri elmi-tədqiqat işinə cəlb etmək

D) tələbələrə nəzəri bilik vermək

E) təcrübənin planlaşdırılmasında tələblərə kömək etmək.


101. Elmi tıdqiqat nədən başlanılır?

A) mövzunun seçilməsindən

B) ədəbiyyat icmasından

C) tədqiqat üsullarının seçilməsindən

D) elmi məqalə yazılmasından

E) işin smetasının tərtibindən

102. Tədqiqat obyektinin və tədqiqat predmentinin qarşılıqlı əlaqəsi.

A) tədqiqat obyekti tədqiqat predmentindən çıxarılır

B) biri digəri ilə əlaqəli deyil

C) tədqiqat obyekti özündə tədqiqat predmentini daşıyır

D) tədqiqat predmenti və tədqiqat oçyekti eyni məna daşıyır

E) tədqiqat pedmenti anlamı yoxdur.


103. Tədqiqat mövzusunun seçilməsi nə ilə təyin olunur?

A) aktuallığı

B) ədəbiyyatlarda mövzunun olmasıı

C) maraqlı olması

D) gəlirli olması

E) məcburi olması


104. Tədqiqatın məqsədinin formalaşdırılması hansı suala cavab verir?

A) nə vı nə üçün tədqiq edilir

B) nə tədqiq edilir

C) kim tərəfindən tədqiq edilir

D) tədqiqatda qazanc varmı

E) tədqiqatın əmək haqqı və tutumu nə qədərdir


105. Tapşırıq hansı mərhələni əks etdirməlidir?

A) qoyulmuş məqsədə çatmağı

B) qoyulmuş məqsədi tamamlamağı

C) gələcək tədqiqatlar aparılmasını

D) tədqiqatları qiymətləndirməyi

E) tədqiqatları maliyələşdirməni


106. Tədqiqat üsulları hansılardır?

A) nəzəri

B) nəticəli

C) aktiv


D) qeyri konstruktiv

E) qeyri empik


107. Təqdim edilən hansı üsul nəzəri üsuldur?

A) analiz, sintez

B) abstraklaşdırma, konkretləşdirmə

C) müşahidə

D) sorğu

E) müsahibə


108. İqtisadi tədqiqatlarda ən çox rast gəlinən üsul hansıdır?

A) anketləşdirmə

B) qrafik şəkillər üsulu

C) müşahidə

D) deduksya

E) induksiya


109. Elmi-texniki informasiy orqanlarının əsas funksiyasə hansıdır?

A) informasıyanın yığılması və saxlanması

B) təhsil fəaliyyəti

C) kitabxana fəaliyyəti

D) informasiyanın emalı və təbliği

E) arxiv fəaliyyəti


110. Çap edilmiş informasiya mənbəyi hansıdır?

A) elmi kitablar və braşuralar

B) dissertasiyalar

C) elmi hesabatlar

D) ədəbi jurnallar

E) dövrü qəzetlər


111. Çap edilməmiş informasiya mənbəyi hansıdır?

A) dissertasiyalar, elmi hesabatlar

B) elmi kitablar

C) braşuralar

D) xarici dildən tərcümələr

E) bədii filmlər


112. Təkrar capa hansılar aiddir?

A) referaiv jurnallar

B) məlumat kitabçaları

C) elmi jurnallar

D) elmi konfrans materialları

E) monoqrafiyalar

113. Depolaşdırılmış əlyazma nədir?

A) elmi nəşrə bərabər tutulan, lakin heç vaxt cap olunmayan

B) az sayda mütəxəsislər dairəsində oxunan elmi iş

C) nəşr üçün qadağa qoyulmuş elmi iş

D) elmi informasiya daşımayan məqalə

E) elmi xarakteri olmayan məlumat

114. Operativ Elmi-texniki informasiya axtarışına kömək edir

A) kataloqlar və kartatekalar

B) tematik ədəbiyyat siyahıları

C) polislər

D) televiziya xəbərləri

E) aperativ sorğular

115. Titul vərəqində mütləq göstərilməlidir

A) işin növünün adı (referat, dissertasiya, buraxılış işi və s.)

B) işin başlığı

C) səhifələrin sayı

D) işin mahiyyəti

E) xülasə


116. Titul vərəqinin ortasında qeyd edilmir

A) qrif “Müdafiyəyə buraxılır”

B) icra edənin adı, ata adı, soyadı

C) harada icra edilməsi (şəhərin adı)

D) işin həcmi

E) işin səhifə sayı


117. Vərəqlərdə səhifə sayları harada və nə ilə yazılmalıdır?

A) ərəb rəqəmləri ilə vərəqin ortasından

B) ərəb rəqəmləri ilə vərəqin şaşğı sol küncündən

C) ərəb rəqəmləri ilə vərəqin yuxarı sol küncündən

D) rum hərifləri ilə vərəqin şaşğı sol küncündən

E) rum rəqəmləri ilə vərəqin şaşğı sağ küncündən


118. İşin mündəricatında göstərilir

A) bütün başlıqlar və onların başladıqları səhifə nömrəsi

B) bütün başlıqlar və onların başladıqları və bitdikləri səhifə nömrələri

C) yalnız fəsilləri başlıqları onların başladıqları səhifə nömrəsi

D) yalnız yarım başlıqlar onların başladıqları səhifə nömrəsi

E) bütün başlıqlar və onların səhifə intervalları


119. Girişdə mütləq əksini tapmalıdır

A) mövzunun aktuallığı

B) alınmış nəticələr

C) işin yazılması üçün mənbələr

D) işin maliyyə tələbinin hesabatı

E) işin iqtisadi əsaslandırılması


120. Elmi mətn üçün xarakterik olmalıdır

A) dəqiq, obyettiv və düzgün ifadə etmə

B) emosional rəngləmə

C) dəqiq və axıcı ədəbi dil

D) məcazi mənalarla izzah etmə

E) abstrakt təsəvvürlər


121. Planlaşdırma və proqnozlaşdırma olmadan məhsulun keyfiyyətinin idarə edilməsi mümkündür?

A) xeyr


B) bəli

C) mümkündür

D) mümkündeyil

E) mütləqdir


122. Ekspert və sosioloji üsullar müəyyən dərəcədə hansı təhlil üsulunun müxtəlif növləri sayılır?

A) orqonoloptiki-sosialoıi

B) fiziki

C) fiziki – kimyəvi

D) mikrobioloji

E) ekoloji


123. Orqonoloptik üsulda xassə göstəriciləri nə ilə ifadə edilir?

A) balla


B) ölçü ilə

C) kəmiyyət ilə

D) miqdarı ilə

E) cəkisi ilə


124. Orqonoloptik təhlil üsulunun üsrün cəhəti nədən ibarətdir?

A) sadəliyində

B) mürəkkəliyində

C) xarakterliyində

D) xüsusiliyində

E) adiliyində


125. Orqonoloptiki təhlil üsulunun çatışmayan cəhəti nədir?

A) onun tətbiqinin təqribiliyi

B) onun tətbiqinin sadəliyi

C) onun tətbiqinin xarakterliyi

D) onun tətbiqinin xüsusiliyi

E) onun tətbiqinin mürəkkəbliyi


126. Xassə göstəricilərinin ekspert üsulu ilə təyini bir adamın fikrinə əsasən aparılır yoxsa bir neçə adamın (bir qrup ixtisasçının) fikrini əsaslanaraq aparılır?

A) bir qrup ixtisasçı ekspertin

B) bir nəfər ekspertin

C) 5 nəfər ekspertin

D) 3 nəfər ekspertin

E) istənilən adamın


127. Ekspert üsulu zamanı müəyyən kənarlaşmalara yol verilməsi mümkündürmü?

A) müəyyən kənarlaşmalara yol verilməsi zərərlidir

B) müəyyən kənarlaşmalara yol verilməsi mümkündeyil

C) kənarlaşmalar dəqiq olma deyil

D) bəzi malların ekspertizasında mümkündür

E) bəzi malların ekspertizasında mümkün deyil


128. Maddi marağı olan şəxslər ekspert qrupunun tərkibində iştirak edə bilərmi?

A) xeyr


B)müəyyən səlahiyyəti varsa iştirak edə bilər

C) icazə verilərsə iştirak edə bilər

D) səs vermə yolu ilə iştirak edə bilər

E) iştirak edə də bilər etməyədə bilər


129. Yekun qərar nə vaxt qəbul edilmiş hesab olunur?

A) səsdən az verilməmiş olmamış olsun

B) səsdən az verilməmiş olmamış olsun

C) səsdən çox verməmiş olsun

D) səsdən az verməmiş olsun

E) səsdən az verməmiş olsun


130. Ekspertiza üçün lazım olan bütün hazırlıq əməliyatını kimlər aparır?

A) işçi qrup

B) ekspertlər

C) mütəxəssislər

D) ixtisascılar

E) əmtəəşunaslar


131. “ Əla”, “ Yaxşı ”, “ Kafi ” və qeyri kafi qiymətlərlə hansı göstəricilər qiymətləndirilir?

A) xassə göstəriciləri

B) keyfiyyət göstəriciləri

C) fiziki göstəriciləri

D) kimyəvi göstəriciləri

E) mikrobioloji göstəriciləri


132. O, hansı üsuldur ki, xassə göstəriciləri bu üsuldan dəqiq ölçü vahidləri ilə (kiloqram, metr və s.) ifadə edilir?

A) alət üsuku

B) orqonoleptik üsul

C) təhlil üsulu

D) laborator üsul

E) kimyəvi üsul


133. Mallarda nöqsanların olması onun hansı keyfiyyətini xarakterizə edir?

A) hazırlanma keyfiyətini

B) xammalın keyfiyyətini

C) məhsulun keyfiyyətini

D) sortun keyfiyyətini

E) əmtəəninin keyfiyyətini


134. Nöqsanların mahiyyəti, böyüklüyü sayı, yerləşməsi nəyi göstərir?

A) keyfiyyətin aşağı düşmə dərəcəsi

B) keyfiyyətin yüksək olması

C) keyfiyyətin kafi olması

D) keyfiyyətin qənaətbəxş olması

E) keyfiyyətin orta dərəcədə olması


135. Sənaye müəsissələrində istehsal nəzarətinin təşkili kimin öhtəsinə verilmişdir?

A) texniki şöbəyə (tş)

B) standart metrolog iya şöbəsinə (tnş)

C) ekspertiza birosuna

D) maliyyə şöbəsinə

E) hüquq şöbəsinə


136. Müəyyən dövr ərzində bir texniki sənədə əsasən hazırlanmış və bir sənəd üzrə qəbul edilmiş eyni cinsli məhsulun yekunu nə adlanır?

A) partiya məhsul

B) hissə

C) sənəd üzrə məhsul

D) məhsulun keyfiyyəti

E) məhsulun sortu


137. Keyfiyyətə nəzarət hansı əlamətli olur?

A) kəmiyyət, keyfiyyət alternativ

B) ölçü, keyfiyyət

C) miqdar, sınaq

D) seçmə, ayırma

E) bir dəfəlik, seçmə


138. Seçmə yolu ilə alınmış nəticənin bütün partiya mala aid edilirmi?

A) bütün partiya mala aid edilir

B) malın bir hissəsinə aid edilir

C) malın yarısına aid edilir

D) malın hissəsinə aid edilir

E) malın yarıdan çoxuna aid edilir


139. Məmulatların keyfiyyətini təyin edən parametrlər hansılardır?

A) əsas parametrlər

B) baş parametrlər

C) texniki parametrlər

D) texnoloji parametrlər

E) texniki-iqtisadi parametrlər


140. Parametrik sıranın tip ölçülərinin sayının seçilməsi iqtisadi metodla əsaslandırılmalıdır. Bu sıra üçün gətirilmiş xərclər hansı düsturla təyin edilir?

A)



B)

C)

D)

E)
141. Parametrik sıra nəyə deyilir?
A) eyni funksional təyinatlı və iş prosesinə, yaxud kinematikasına görə analoji olan məmulatların baş parametrlə-

Rinin ədədi qiymətlərinin müəyyən diapazonda qanunauyğunluqla düzülməsinə parametrik sıra deyilir

B) eyni funksional təyinatlı və iş prosesinə, yaxud kinematikasına görə analoji olan məmulatların əsas parametrlə-

Rinin ədədi qiymətlərinin müəyyən diapazonda qanunauyğunluqla düzülməsinə parametrik sıra deyilir

C) eyni funksional təyinatlı və iş prosesinə, yaxud kinematikasına görə analoji olan məmulatların texniki-iqtisadi parametrlərinin ədədi qiymətlərinin müəyyən diapazonda qanunauyğunluqla düzülməsinə parametrik sıra deyilir

D) eyni funksional təyinatlı və iş prosesinə, yaxud kinematikasına görə analoji olan məmulatların erqonomik parametrlərinin ədədi qiymətlərinin müəyyən diapazonda qanunauyğunluqla düzülməsinə parametrik sıra deyilir

E) eyni funksional təyinatlı maşın və avadanlıqların texnoloji parametrlərinin ədədi qiymətlərinin müəyyən ardıcıllıqla q düzülməsinə parametrik sıra deyilir
142. Sıranın tip ölçülərinin sayının seçilməsi iqtisadi metodla əsaslandırılmalıdır. Bunun üçün empirik yolla başlanğıc parametrik sıranı seçirlər, məsələn, R 10. Bu sıra üçün gətirilmiş xərcləri hansı düsturla təyin edirlər?

A)

B)

C)

D)

E)


143. Üstün tutulan ədədlər sırası nəyə imkan verir?

A) yaradilan məmulatların ölçülərini və parametrlərini unifikasiya etməyə

B) məmulatlarin ölçülərini təyin etməyə

C) məmulatlarin istehsal texnologiyasını təkmilləşdirməyə

D) məmulatlarin tərkib hissələrini və tipölçülərini xarakterizə etməyə

E) məmulatlarin istehsalını və sınağını təşkil etməyə


144. Aşağıdakılardan hansı üstün tutulan ədədlər sıralarına qoyulan tələblərə aid deyildir?

A) siranin bütün ədədləri yuvarlaqlaşdırılmalıdır

B) ədədlərin artması və azalması istiqamətlərində sonsuz olmalıdır

C) siranin hər bir ədədinin on dəfə artıq qiymətini və ya kəsr qiymətini sırada ardıcıl yerləşdirməlidir

D) sadə və asan yadda qalan olmalıdır

E) istehsalin və istismarın tələblərinə cavab verən rasional dərəcə sistemini təmsil etməlidir


145. Maşınların, avadanlıqların və digər məmulatların yüksək keyfiyyətini təmin etmək üçün layihələndirmənin və istehsalın bütün mərhələlərində keyfiyyətə qoyulmuş tələblər bir-biri ilə uzlaşmalıdır. Bu, hansı standartlaşdırma metodunun tətbiqi ilə əldə oluna bilər?

A) kompleks standartlaşdırma

B) qabaqlayan standartlaşdırma

C) ayri-ayrı obyektlərin standartlaşdırılması

D) standartlarin kompleks sahələrarası məqsədli sistemləri

E) standartlarin proqressivliyi və optimallığı


146. Məmulatların daxili maşın unifikasiya səviyyəsini qiymətləndirən zaman unifikasiya səviyyəsinin göstəricisi adlanan əmsaldan istifadə edirlər. Bu əmsal hansı düsturla təyin edilir?

A)

B)

C)

D)

E)


147. Əgər istehsalatın texniki-iqtisadi göstəricisi kimi xüsusi kapital xərcləri qəbul edilmişdirsə, onda standartlaşdırma və unifikasiya səviyyəsinin optimal qiyməti nəyə uyğun qəbul edilir?

A) xüsusi kapital xərclərin minimal qiymətinə

B) maksimum iqtisadi səmərəyə

C) xüsusi kapital xərclərin nominal qiymətinə

D) iqtisadi səmərənin minimal qiymətinə

E) konstruktiv-texnoloji həllərin nominal qiymətinə


148. Əgər istehsalatın texniki-iqtisadi göstəricisi kimi müəssisənin iqtisadi səmərəliliyi qəbul edilmişdirsə, onda standartlaşdırma və unifikasiya səviyyəsinin optimal qiyməti nəyə uyğun qəbul edilir?

a) maksimum iqtisadi səmərəyə

b) xüsusi kapital xərclərin minimal qiymətinə

c) xüsusi kapital xərclərin nominal qiymətinə

d) iqtisadi səmərənin minimal qiymətinə

e) konstruktor-texnoloji həllərin nominal qiymətinə


149. Aşağıdakı amillərdən hansı istehsalın kütləviliyinin artmasına təsir etmir?

A) məmulatlarin sınaq metodlarının təkmilləşdirilməsi

B) unifikasiya (nomenklaturanın lazım olmayan müxtəlifliyinin aradan qaldırılması)

C) standartlaşdirma (dəqiq müəyyənləşdirilmiş parametrlər)

D) aqreqatlatlaşdirma (yeni texnikanın mənimsənilməsi prosesini sürətləndirir)

E) məmulatlarin optimal parametrik, yaxud ölçü sıralarının seçilməsi


150. Hansı səbəbə görə standartlaşdırma və unifikasiya səviyyəsini 100 faizə qədər qaldırmaq məqsədəuyğun deyil?

A) çünki onun optimal səviyyədən yuxarı qaldırılması istehsalatın texniki-iqtisadi göstəricilərinə mənfi təsir edir

B) çünki onun optimal səviyyəsindən aşağı salınması müəssisənin iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərir

C) çünki onun 100 faizə qaldırılması istehsal texnologiyasına mənfi təsir edir

D) çünki onun 100 faizə qaldırılması konstruktor sənədlərinin işlənməsinin əmək tutumunu artırır

E) çünki onun 100 faizə qaldırılması konstruktor və texnoloji təşkilatın işini çətinləşdirir


151. Məhsulun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması hansı göstəricilərə nəzərə çarpacaq dərəcədə təsir etmir?

A) məmulatin konstruktor və texnoloji sənədlərinin hazırlanmasının keyfiyyətinə

B) fond tutumuna (əsas və dövriyyə fondlarına qənaət)

C)uzunömürlülüyə (ümumi xidmət müddətinin yüksəlməsi,təmirlərarası müddətlərin uzadılması)

D) məmulatin etibarlılığına

E) məmulatin material tutumuna (xammala, materiallara, yanacağa, enerjiyə, işçi qüvvəsinə qənaət)


152. Məmulatın keyfiyyətinin yüksəlməsi ilə istehlakçının qazancı əvvəlcə tez sürətlə artır, sonra isə azalmağa başlayır. Və əksinə, daha yüksək keyfiyyətə malik olan məmulatın istehsalına və istismarına çəkilən xərclər əvvəlcə az sürətlə, sonra isə çox sürətlə artmağa başlayır. Bu halda keyfiyyətin hansı səviyyəsi optimal sayılır?

A) o səviyyə ki, burada istehlakçının gəliri ilə istehsala çəkilən xərclər arasındakı fərq ən böyük olsun

B) o səviyyə ki, burada istehlakçının gəliri ilə istehsala çəkilən xərclər arasındakı fərq ən kiçik olsun

C) o səviyyə ki, burada istehlakçının gəliri ilə istehsala çəkilən xərclər bir-birinə bərabər olsun

D) o səviyyə ki, burada həm istehsalçı, həm də istehlakçının ən yüksək gəlirləri olsun

E) o səviyyə ki, burada istehsalın və istismarın (istehlakın) səviyyələri bir-birinə yaxın olsun


153. Aşağıdakı əmsallardan hansı normativ sənədlərin işlənməsi zamanı əmək tutumunun hesablanmasına aid deyil?

A) təsdiqin mürəkkəbliyi əmsal

B) yenilik əmsıalı

C) informasiya tutumu əmsalı

D) rəylərin işlənməsi əmsalı

E) standartlaşdirma obyektinin xırdalanma səviyyəsi əmsalı


154. Normativ sənədlərin yoxlanmasının əmək tutumu hesablanarkən e- R/100 ifadəsi ilə hesablanan əmsal hansıdır?

A) əmək tutumunun artımını nəzərə alan əmsal

B) təsdiqin mürəkkəbliyi əmsalı

C) yenilik əmsalı

D) informasiya tutumu

E) standartlaşdirilan məmulatın konstruktiv mürəkkəblik əmsalı


155. Normativ sənədlərin işlənməsinin və ekspertizasının əmək tutumu aşağıdakı faktorların hansından asılı deyil?

A) normativ sənədin tətbiqi qaydalarından

B) standartlaşdirma obyektindən

C) normativ sənədin yeniliyindən və onun informasiya tutumundan

D) sənədin razılaşdırılması və təsdiqinin mürəkkəbliyindən

E) normativ sənədin növündən


156. Elmi mətnin xüsusiyyəti asılıdır

A) elmi-texniki terminlərdən istifadə edilməsi

B) mətdə icraedilmiş işin yalnız tık halda ifadə ilə verilməsi

C) hər yeni fikrin abzasdan başlanması

D) insan, şəhər adları olan sözlərin böyük hərflə başlanması

E) mətndə orfoqrafik səhvlərə yol verilməməsi


157. Elmi mətndə yarımbaşlıqlar necə nömrələnir?

A) başlığın nömrəsini ərəb rəqəmləri ilə qoyduqdan sonra nöqtə qoyub, ardıcıl nömrələməklə

B) başlığın nömrəsini rum rəqəmləri ilə qoyduqdan sonra nöqtə qoyub, ardıcıl nömrələməklə

C) heç bir nömrə qoymqdan böyük həriflərlə

D) başlığın nömrəsini rum rəqəmləri ilə, yarımbaşlıqları ərəb hərifləri ilə

E) mətlərdə yarımbaşlıqlar yazılmasını çıxarmaqla


158. Materialların və məmulatların keyfiyyətinin kəmiyyətcə qiymətləndirilməsi ilə məşğul olan elm sahəsi necə adlandırılır?

A) kvalimetriya

B) metrologiya

C) standartlaşdırma

D)sertifikatlaşdırma

E)unifikasiya


159. Tikiş müəssisəsinə daхil olmuş material partiaysının kompleks keyfiyyət göstəricisi balla Q =243 bal qiymətləndirilmişdir. Bu materialn baza keyfiyyət göstəricisi Qb =255 bal olduğunu bilərək keyfiyyətin nisbi səviyyə göstəricisini hesablayın.

A) 0,95


B) 5,95

C) 0,5


D) 0,1

E)10,5
160. Kvalimetriyada bütün təsərrüfatlarda istehsal edilən məhsullar neçə qrupa bölünürlər?

A) 5 qrupa

B) 10 qrupa

C) 20 qrupa

D)100 qrupa

E) 35 qrupa
161. Məmulatın keyfiyyət göstərici təyin edilərkən təcrübə nətiicəsinə görə orta kvadratik əyinti So =150ş.v., təcrübə nəticələrinin orta hesabi qiyməti isə M =175 ş.v. olduğunu bilərək şərti olaraq variasiya əmsalını hesablayın:

A) cv =85,7%

B) cv =185,7%

C) cv =0,857%

D)cv =11,67%

E)cv =100%


162. Məhsulun keyfiyyətini yoхlayarkən təcrübə nəticələri müхtəlif хətalarla müşahidə edilir ki, bu da nəticələrinin emalına birbaşa təsir göstərir. Aşağıdakılardan hansı delə хətalara aid deyildir?

A) qəsddən edilən хətalar

B) sistematik хətalar

C) təsadüfi хətalar

D) buraхıla bilən cihaz хətaları

E) kobud хətalar


163. Kvalimetriyada «materiallar partiyası» termini aşağıdakılardan hansı izzaha uyğundur?

A) eyni mənşəli və keyfiyyətə malik, eyni zamanda komplektləşdirilmiş sertifikatı olan materiallar.

B) eyni tərkibli materiallardan хarici formasına görə digərlərindən fərqlənən bir qrup (partiya) materiallar.

C) eyni materiallardan хassələrinə görə digərlərindən fərqlənən bir qrup (partiya) materiallar.

D)müхtəlif mənşəli, lakin eyni keyfiyyət göstəricilərinə malik materillar

E)müхtəlif keyfiyyətli, lakin eyni həcmə malik materiallar


164. Kvalimetriyada «baş məcmu» termini aşağıdakılardan hansı izzaha uyğundur?

A) material partiyası üçün təcrübə nəticələrinə

B) material partiyasının götürülmüş nümunə həcminə

C) material partiyasının ümumi həcminə

D) təcrübə nəticələrinin ən böyük qiymətini alan rəqmə (nəticəyə)

E)təcrübə nəticələrinin göstəricilərindən standart göstəricilərinə uyğun gələn nəticələrə


165. Məhsulun keyfiyyət səviyyəsinin qiymətləndirilməsinin kompleks üsulunun mahiyyətini izzah edin.
A) məhsulun keyfiyyətinin ümumiləşdirilmiş göstəricisinin təyin edilməsi üzrə tətbiq edilən üsuldur

B) məhsulun keyfiyyət səviyyəsinin baza məhsulunun keyfiyyəti ilə müqayisə edilməsi üzrə tətbiq edilən üsuldur.

C) məhsulun keyfiyyət göstəricilərinin cəmlənməsi üçün tətbiq edilən üsuldur.

D)məhsulun keyfiyyətlərlə ifadə edilməsi üçün tətbiq edilən üsuldur

E)müхtəlif keyfiyyətli, lakin eyni həcmə malik materiallar

166. Aşağıdakılardan hansı, keyfiyyət göstəricisi növlərinə aid deyildir?

A) normal göstəricilər

B) etibarlıq göstəriciləri

C) erqonometrik göstəricilər

D)estetik göstəricilər

E) təyinat göstəriciləri
167. Yüngül sənaye müəssisələrinə daхil olan materilların keyfiyyət səviyyəsinin qiymətləndirilməsində qarışıq üsul hansı şəraitdə tətbiq edilir?

A) materialların keyfiyyət səviyyəsinin kompleks üsulla qiymətləndirilməsi, lazımi nəticənin əldə edilməsinə imkan vermədikdə bəzi göstəricilərin tək хassə göstəricilərindən istifadə edilməsi şəraitində

B) materialların tək хassə göstəricilərinin sayının daha çoх sayda olması şəraitində

C) materialların keyfiyyətinin səviyyəsinin təyin edilməsi imkanının olmaması şəraitində

D) materialların çeşidlərinin daha çoх sayda olması şəraitində

E)materniavlların keyfiyyət səviyyəsinin təyin edilməsində müхtəlif üsulların tətbiq edilməsi


168. «Standartlaşdırma» termini hansı beynəlхalq təşkilat tərəfindən qəbul edilmiş və dünya standartlarında həmçinin fəaliyyətdə olan DÜIST 1.0.68-də mahiyyəti açılmışdır?

A) standartlaşma üzrə beynəlхalq təşkilat (iso)

B) beynəlхalq hüqüq assosiyası (bha)

C) beynəlхalq standartlaşdırma və sertifikasiya assosiyyası (bs, sa)

D)beynəlхalq həmkarlar təşkilatı (bht)

E) qarşılıqlı iqtisadi yardım şurası (qiyş)


169. DÜIST 4662-85 əsasən yuyulmuş yun liflərindən ibarət material prtiasından keyfiyyətinin yoхlanması məqsədi ilə onun 10% həcmindən neçə kiloqram nümunə götürülməsi standartlaşdırılmışdır?

A) 1,8; 2,0;

B) 1,0; 1,5;

C) 5,5; 6,0;

D)10; 15;

E)15; 20;


170. DÜIST 3779-85 əsasən pambıq liflərindən ibarət material partiyasının hər 10 pambıq kipintin 1 ədədindən keyfiyyətinin yoхlanması üçün ən azı nə qədər nümunə götürülməsi standartlaşdırılmışdır?

A) ən azı 0.1 kq

B) ən azı 0,5 kq

C) ən azı 10 kq

D)ən azı 0,8 kq

E)ən azı 5,0 kq


171. DÜIST 102113-82 əsasən kimyəvi liflərdən ibarət material partiyasınını 10% həcmindən keyfiyyətinin yoхlanması üçün nə qədər nümunə götürülməsi standartlşdırılmışdır?

A) 400-600 qram

B) 1000-1500 qram

C) 100-200 qram

D)2000-2500 qram

E)3000-3500 qram


172. DÜIST 6309-73 və DÜIST 6611.2-73 uyğun olaraq Tikiş fabrikinə daхl olmuş pambıq tikiş saplarının həndəsi, fiziki və meхaniki хassələrini yoхlamaq üçün material partiyasından neçə yumaqdan neçə metr sap nümunələri kəsilir?

A) 20 yumaqdan hər biri 100 metr nümunə

B) 10 yumaqdan hər biri 1 metr nümunə

C) 20 yumaqdan hər biri 50 metr nümunə

D) 200 yumaqdan hər biri 10 metr nümunə

E)5 yumadan hər biri 50 metr nümunə


173. DÜIST 3810-72 əssən tikiş müəssisəsinə daхil olmuş parçaların möhkəmliyini yoхlamaq üçün yun parçalar istisna olmaqla kəsilmiş nümunələrin ölçüləri aşağıdakılardan hansı uyğundur?

A) 50 х 250 mm

B) 150 х300 mm

C) 50 х 100 mm

D)200 х200 mm

E)300 х 300 mm


174. DÜIST 938.11-79 (DÜIST 938-45) uyğun olaraq təbii gön partiyasıda «х» sayda gön olduğunu bilərək partiyadan nümunə kəsilməsi üçün seçilmiş obyektlərin sayı «n» hansı formula ilə hesablanır?

A) n = 0,15· х

B) n = х/10

C) n= 150· х

D)n = 10· х

E) n = 15·х


175. Yüngül sənaye materialları üçün ilk dəfə standartlaşdırma neçənci ildə tətbiq edilmişdir?

A) 1918 cu il

B) 1958 ci il

C) 1968 ci il

D)1895 ci il

E)1920 ci il


176. DÜIST 93333-83 (DÜIST 10438-63) əsasən yumşaq üzlük süni gön partiyasının keyfiyyətinin yoхlanması üçün partiyanın ümumi həcminin neçə faizindən nümunələr kəsilir?

A) 1% həcmindən

B) 10% həcmindən

C) 5% həcmindən

D)10% həcmindən

E) 50% həcmindən


177. Materialların növləri onun keyfiyyətinin hansı göstəricisinin nəticəsini ifadə edir?

A) kompleks

B) baza

C) inteqral



D) təyinat

E) teхnoloji


178. Parçaların növləşdirilməsində bal sistemi ilə qiymətləndirilmə hansı göstəricilərə əsasən aparılır?

A) parçaların fiziki –meхaniki və хarici görnüşünə görə

B) parçaların fiziki хassə göstəriciləri

C) parçaların lif tərkibinə görə.

D) parçaların həndəsi хassə göstəriciləri

E) parçaların rənginin davamlılığına və qalınlığına görə


179. Təcrübələr aparılması üçün birpilləli təsadüfi seçmə ilə nümunələrin hazırlanmasına aşağıdakıəlardan hansı uyğundur?

A) material partiyasından standartların tələbinə uyğun miqdarda (ölçüdə) təsadüfi seçmə ilə yalnız bir pillədə hər hansı göstəricinin (göstəricilərin) təyin edilməsi üçün nümunələrin hazırlanması.

B) material partiyasından standartların tələbinə uyğun miqdarda (ölçüdə) təsadüfi seçmə ilə yalnız bir göstəricinin təyin edilməsi üçün nümunənin hazırlanması.

C) material partiyasından hesblanmış miqdarda (ölçüdə) seçmə aprmadan yalnız bir pillədə hər hansı göstəricinin (göstəricilərin) təyin edilməsi üçün nümunələrin hazırlanması.

D) standartların tələbinə uyğun olaraq material partiyasından nümunələrin istənilən miqdarının (ölçüsünün) təçrübə aparılması üçün hazırlanması.

E) material partiyasından bu materialları göndərən istehsalçının qeyd etdiyi nümunələrin hazırlanması.


180. Normal paylanmada və birpilləli təsadüfi seçmədə materialların xassələrininqeyri bərabərliyi əmsalının hesabat formula hansıdır?

A)

B)

C) so = mk · s

D)

E)


181. Təcrübənin nəticələrinin emalı orta hesabi qiymətin tapılması üçün hansı kəmiyyətlər məlum olmalıdır.

A) təcrübə nəticələri və təcrübələr sayı

B) təcrübə nəticələri və təcrübə nümunələrinin ölçüləri

C) təcrübələr sayı və təcrübə üçün avadanlıq (cihaz)

D) təcrübə üçün material partiyası və təcrübələr sayı

E) təcrübə nəticələri və təcrübə aparılması üçün atmosfer şəraiti.


182. Normal paylanma və birpilləli təsadüfi seçmədə qarışıq orta kvadratik əyinti aşağıdakı hansı formuladan hesablanır?

A)

B)

C)

D)

E)


183. Toxucu materiallarının təcrübə nəticələrinin emalında variasiya (dəyişmə) əmsalı aşağıdakı hansı formuladan hesablanır?

A)

B)

C)

D)

E)


184. Laboratoriya analizi üçün ixtiyari nümunələr seçilməsinin əsas məsələsi nədir?

A) nümunələrin elə minimal miqdarını götürməkdən ibarətdir ki, yoxlanılacaq xassələrin düzgün qiymətləndirilməsi mümkün olsun

B) nümunələrin elə maksimal miqdarını götürməkdən ibarətdir ki, yoxlanılacaq xassələrin düzgün qiymətləndirilməsi mümkün olsun

C) nümunələrin ən kicik ölçüdə olanlarını götürməkdən ibarətdir ki, yoxlanılacaq xassələrin düzgün qiymətləndirilməsi mümkün olsun

D) nümunələrin ən böyük ölçüdə olanlarını götürməkdən ibarətdir ki, yoxlanılacaq xassələrin düzgün qiymətləndirilməsi mümkün olsun

E) nümunələri elə seçmək lazımdır ki, onlarla bütün standart xassələri analiz etmək mümkün olsun


185. Təcrübə nəticələrinin riyazi emalında hansı nümunələrdən istifadə edildikdə alınan xarakteristikalar seçimin xarakteristikaları adlandırılır

A) yoxlama nümunələri

B) statik nümunələr

C) dinamik nümunələr

D) periodik nümunələr

E) emprik nümunələr


186. Laborator təcrübələrində yol verilən kobut xətalara aşağıdakılardan hansı uyğun gəlir?

A) qeyri düzgün sayılmanın, ölçülmənin, nəticələrin cihaz yazılmasının yekunu olaraq alınan xətalar

B) cihazların düzgün işləməməsindən, yaxud qeyri-doğru təcrübə metodikasının tətbiqi ilə bağlı xətalar

C) cihazların konstruksiyasıın sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar

D) müxtəlif faktorların təsirindən əmələ gələn və hesaba alınması mümkün olmayan xətalar

E) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların hamısının deyil, yalnız standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissəsinin yoxlanılmasından əmələ gələn xətalar


187. Laborator təcrübələrində yol verilən sistematik xətalara aşağıdakılardan hansı uyğun gəlir?

A) cihazların düzgün işləməməsindən, yaxud qeyri-doğru təcrübə metodikasının tətbiqi ilə bağlı xətalar

B) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların hamısının deyil, yalnız standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissəsinin yoxlanılmasından əmələ gələn xətalar

C) müxtəlif faktorların təsirindən əmələ gələn və hesaba alınması mümkün olmayan xətalar

D) cihazların konstruksiyasıın sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar

E) qeyri düzgün sayılmanın, ölçülmənin, nəticələrin cihaz yazılmasının yekunu olaraq alınan xətalar


188. Laborator təcrübələrində yol verilən buraxılbilən cihaz xətaları aşağıdakılardan hansı uyğun gəlir?

A) cihazların konstruksiyasıın sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar

B) cihazların düzgün işləməməsindən, yaxud qeyri-doğru təcrübə metodikasının tətbiqi ilə bağlı xətalar

C) qeyri düzgün sayılmanın, ölçülmənin, nəticələrin cihaz yazılmasının yekunu olaraq alınan xətalar

D) müxtəlif faktorların təsirindən əmələ gələn və hesaba alınması mümkün olmayan xətalar

E) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların hamısının deyil, yalnız standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissəsinin yoxlanılmasından əmələ gələn xətalar


189. Laborator təcrübələrində yol verilən təsadüfi xətalar aşağıdakılardan hansı uyğun gəlir?

A) müxtəlif faktorların təsirindən əmələ gələn və hesaba alınması mümkün olmayan xətalar

B) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların hamısının deyil, yalnız standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissəsinin yoxlanılmasından əmələ gələn xətalar

C) qeyri düzgün sayılmanın, ölçülmənin, nəticələrin cihaz yazılmasının yekunu olaraq alınan xətalar

D) cihazların düzgün işləməməsindən, yaxud qeyri-doğru təcrübə metodikasının tətbiqi ilə bağlı xətalar

E) cihazların konstruksiyasıın sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar


190. Laborator təcrübələrində yol verilən seçmədə xətalar aşağıdakılardan hansı uyğun gəlir?

A) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların hamısının deyil, yalnız standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissəsinin yoxlanılmasından əmələ gələn xətalar

B) müxtəlif faktorların təsirindən əmələ gələn və hesaba alınması mümkün olmayan xətalar

C) qeyri düzgün sayılmanın, ölçülmənin, nəticələrin cihaz yazılmasının yekunu olaraq alınan xətalar

D) cihazların konstruksiyasıın sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar

E) cihazların konstruksiyasıın sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar


191. Təcrübə nəticələrindən ən böyük və ən kiçik qiymətlər fərqinə görə hədd dəyişməsinin qiyməti R = 13.8 olmuşdur. Əgər bütün təcrübə nəticələri n = 10 sinfə bölünərsə, sinif aralığı qiymətini tapın.

A) 1,38


B) 138

C) 2,72


D) 0,38

E) 272
192. Aşağıdakılardan hansıları riyazi statistikada paylanma qaunlarına aiddir?

1. normal paylanma qanunu; 2. anormal paylanma qanunu; 3.binominal paylanma qanunu; 4. sentrik paylanma qanunu; 5.Styudent paylanma qanunu; 6.Biopolyar paylanma qanunu; 7.polyar paylanma qanunu.

A) 1, 3, 5.

B) 2, 3, 4.

C) 1, 6, 7.

D) 3, 4, 6.

E) 2, 4, 7.


193. Elmitədqiqat işində istifadə edilmiş ədəbiyyatlar necə tərtib edilir?

A) yeni səhifədən və işin son nömrəsini davam etdirməklə

B) yeni səhifədən və yenidən ayrıca nömrələnməklə

C) işin titul vərəqindən sonra başlayıb və nömrələnməni də başlamaqla

D) işin hər fəslindən sonra və işin son nömrəsini davam etdirməklə

E) istifadə edilmiş ədəbiyyatlar yazılmış səhifələr nömrələnmirlər.


194. “Xammalın emalı proseslərinin oxşarlığı” əlamətinə uyğun olaraq sahələr formalaşmışdır:

  1. Kimya və toxuculuq sənayesi, kimya maşınqyırması

  2. Ağac emalı, süd məhsulları, gön-dəri sənayesi

  3. Energetika, tikiş sənayesi, süd məhsulları sənayesi

  4. Yüngül sənaye maşınqayırması, tikinti-yol maşınqayırma və kommunal maşınqyırma

  5. ət və ət məhsulları emalı, nəqliyyat və s.

195. Yüngül sənaye müəssisələrində idarəetmənin funksiyaları nədən ibarətdir?



  1. təşkiletmə, planlaşdırma, uçot və nəzarət, təhlil və tənzimləmə

  2. planlaşdırma, istehsal, mübadilə, istehlak, xətti, təhlil və tənzimləmə

  3. planlaşdırma, təşkiletmə, koordinasiya, sosial-psixoloji

  4. idarəetmədə əmək bölgüsü, təkbaşınaçılıq, korporativ əhval-ruhiyyəsi

  5. təşkiletmə, inzibatı, iqtisadi, sosial-psixoloji

196. Yüngül sənaye:



  1. kənd təsərrüfatı və kimya sənayesindən aldığı xammalı emal edərək əsasən xalq istehlakı şeyləri istehsal edən sahə

  2. yalnız istehsal istehlakı şeyləri istehsal edən sahə

  3. maddi istehsalın digər sahələri üçün yrımfabrikat istehsal edən sahə

  4. yalnız kənd təsərrüfatı məhsulları emal edən sahə

  5. kənd təsərrüfatı, kimya və neft sənaye malları emal edən sahə

197. Sahənin qabaqlama əmsalı necə hesablanır?



  1. sahənin artım tempinin bütün sənayenin artım tempinə nisbəti kimi

  2. il ərzində sahədə istehsal olunan məhsulun ümumi həcminin həmin dövrdə sahədə mövcud oln əsas istehsal fondlarının ümumi dəyərinə nisbəti kimi

  3. balans mənfətin sahənin əsas kapitalına nisbəti kimi

  4. bütün sənayenin artım tempinin sahənin artım pempinə nisbəti kimi

  5. plan dövründə emalın xüsusi çəkisinin sahənin qabaqlama əmsalı ilə hasili kimi

198. İqtisadiyyatın iri maddi istehsal sahələrinə bölgüsündə təzahür edən əmək bölgüsü:

A) fərdi

B) ümumi


C)texnoloji

D)xüsusi


E)seriyalı
199. Hansı dördə Azərbaycanda sənayenin təmərküzləşməsi yüngül sənayenin sürətlə inkişafına təkan vermişdir?

  1. XX əsrdə

  2. XVIII əsrin sonlarından

  3. XIX əsrdə

  4. XIX əsrin əvvəllərindən

  5. XIX əsrin sonlarından

200. Elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətlərinin tətbiqi yüngül sənaye müəssisələrində nəyə imkan verir və nəyi təmin edir:



  1. məhsulun rəqabətqabliyyətliliyinin artmasına, əmək şəraitinin yaxşılaşmasına, sosial məsələlərin həllinin asanlaşmasına və s.

  2. istehsalın miqyasının və artım pempinin zəifləməsinə, bəzən müəssisələrin istehsal təsərrüfat fəaliyyətinin dayandırılmasına

  3. iş şəraitinin mürəkkəbləşməsinə və fondveriminin azalmasına

  4. sosial məsələlərin həllinin asanlaşmasına və əmək məhsuldarlığının a səviyyəsinin aşağı düşməsinə

  5. yüngül sənayenin ayrı-ayrı yarımsahələrində mövsümük amilinin təsirinin yumşaldılması, məhsulun çeşidi azaldılması və keyfiyyətinin zəifləməsinə

201. düsturunda edir?


A) orta kvadratik əyinti

B) ədədi orta qiymət

C) təcrübə nəticələrin qiyməti

D) bərabərsizlik əmsalı

E) təcrübələrin sayı
202. . düsturunda – nəyi göstərir?
A) təcrübə nəticələrinin orta hesabi qiyməti

B) orta fərqi

C) orta kvadratik fərqi

D) bərabərsizlik əmsalı

E) qeyri-bərabərsizlik əmsalı
203. Dispersiyanın adekdatlığı aşağıdakı hansı düsturla hesablanır?
A)
B)
C)
D)
E)
204. - düsturu nəyi ifadə edir?
A) dispersiyanın adekdatlığını

B) orta kvadratik fərqi

C) fişer kriteriyasını

D) sərbəstlik səviyyəsini

E) variasiya əmsalını
205. Qeyri – bərabər sayda təcrübələrin dispersiyası hansı formula ilə hesablan
ır?

A)

B)
C)
D)

E)

206. - formula ilə nə hesablanır?

A) qeyri – bərabər təcrübələrin dispersiyası

B) assimmetriyanın orta kvadratik əyintisi

C) sərbəstlik səviyyəsinin sayı

D) faktorların qarşılıqlı əlaqəsi

E) reqresiya tənlikləri


207. - düsturunda nəyi ifadə edir?
A) ayrılmış xarakteristikalar üçün nisbi əhəmiyyətlilik əmsalını

B) Purson kriteriyasi

C) saxlanılmış xarakteristikaların nisbi çəkililiyi

D) razılıq əmsalı

E) nisbi xarakteristikaların ranq cəmləri
208. Elmi – tədqiqat üsulları neçə yerə bölünür?

A) 3 yerə

B) 4 yerə

C) 2 yerə

D) 5 yerə

E) 6 yerə


209. Elmi – tədqiqat işləri neçə üsulla aparıla bilər?

A) 2 üsulla

B) 4 üsulla

C) 3 üsulla

D) 6 üsulla

E) 5 üsulla


210. Kobud xətalar nədən alınır?

A) qeyri düzgün sayılmanın, ölçülmələrinin nəticələrin yazılmasının yekunu olaraq alınır

B) cihaların düzgün işləməsindən alınır

C) cihazların konstruksiyasının sadəliyindən alınır

D) müxtəlif faktorların təsirindən alınır

E) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların yoxlanılmasından alınır


211. Sistematik xətalar nədən alınır?

A) cihazların düzgün işləməməsindən

B) öıçülmələrin nəticələrinin düzgün sayılmamasından

C) cihazın konstruksiyasının sadəliyindən

D) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların yoxlanılmamasından

E) müxtəlif faktorların təsirindən


212. Buraxıla bilən cihaz xətaları hansılardır?

A) Cihazların konstruksiyasının sadəliliyindən, yaxud cihazın qeyri-dəqiq hazırlanması

B) cihazın düzgün dəqiq işləməməsi

C) ölçülmələrin nəticələrinin düzgün sayılmaması

D) müxtəlif faktorların təsirindən

E) təcrübələrin düzgün aparılmamasından


213. Təsadüfi xətalar nədən əmələ gəlir?

A) müxtəlif faktorların təsirindən

B) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların yoxlanılmamasından

C) ölçülmələrin nəticələrinin düzgün aparılmamasından

D) cihazın düzgün işləməməsindən

E) cihazın konstruksiyasının sadəliyindən


214. Seçmədə xətalar nədən baş verir?

A) təcrübələrdə partiyadakı materialların müəyyən hissəsinin yoxlanılmasından

B) cihazın konstruksiyasının sadəliyindən

C) müəyyən faktorların təsirindən

D) cihazın düzgün işləməməsindən

E) ölçülmələrin nəticələrinin düzgün aparılmamasından

215. düsturunda H – nəyi ifadə edir?
A) qeyri – bərabərlik əmsalını, % - lə

B) bütün təcrübələrin sayını

C) təcrübələrin nəticələrinin orta qiymətini

D) orta kvadratik fərqi

E) variasiya əmsalını
216. Hədd dəyişməsi dedikdə nə başa düşülür?

A) seçimdə təcrübə nəticələrinin maksimum qiyməti ilə minimum qiyməti arasındakı fərq

B) təcrübə nəticələrinin maksimum qiyməti

C) normal paylanmada orta dəyişmə

D) qeyri – bərabərliyin orta həddi

E) baş ortanın aşağı sərhəddi


217. Seçmədə təcrübə nəticələrinin maksimum qiyməti ilə minimum qiyməti arasındakı fərq dedikdə nə başa düşülür?

A) həddi dəyişmə

B) variasiya əmsalı

C) baş dispersiya

D) baş ortanın yuxarı sərhəddi

E) orta kvadratik fərq


218. düsturu nəyi ifadə edir?
A) həddi dəyişməni

B) təcrübənin minimum qiymətini

C) orta kvadratik fərqi

D) təcrübənin aşağı həddini

E) variasiya əmsalını
219. Normal paylanmada orta dəyişmə variasiyası aşağıdakı hansı formula ilə hesablanır?
A)
B)
C)
D)

E)


220. düsturunda ifadəsi nəyi göstərir?
A) m – sayda seçim dəyişmə həddinin qiymətini

B) təcrübə nəticələrin maksimum həddini

C) orta kvadratik fərqi

D) normal paylanmada aşağı həddini

E) baş ortanın aşağı həddini
221. düsturunda m – ifadəsi nəyi göstərir?
A) material partiyasından seçimlərin sayını

B) təcrübələrin sayını

C) həddi dəyişməsi

D) orta kvadratik fərqi

E) baş ortanın yuxarı həddini
222. Orta kvadratik əyintinin baş məcbu aşağıdakı hansı formula ilə hesablanır?
A)
B)
C)
D)
E)
223. formulasında - nəyi göstərir?
A) təcrübələr sayından asılı əmsaldır

B) həddi dəyişməni göstərir

C) orta kvadratik fərqi göstərir

D) variasiya əmsalını göstərir

E) sabit kəmiyyətdir
224. Assimmetriya aşağıdakı formuladan hansı ilə hesablanır?
A)
B)
C)
D)
E) +
225. Assimmetriya hansı halda sağ yönümlü olur?

A) olarsa

B) olarsa

C) olarsa

D)= 1 olarsa

E) olarsa


226. Assimmetriya hansı halda sol yönümlü olur?

A) olarsa

B) olarsa

C) olarsa

D) olarsa

E) olarsa


227. Assimmetriya hansı halda simmetrik olur?

A) olarsa

B) olarsa

C) olarsa

D)= 1 olarsa

E) olarsa


228. düsturunda ifadə edir?
A) razılıq əmsalını

B) sərbəstlik əmsalını

C) variasiya əmsalını

D) orta hədd dəyişməsini

E) pirson kriteriyasını

229. düsturunda - nəyi ifadə edir?


A) bütün xarakteristikalar üçün ranqların orta qiymətini

B) bütün xarakteristikalar üçün ranqların cəmini

C) bütün xarakteristikalar üçün ranqların aşağı qiymətini

D) bütün xarakteristikalar üçün ranqların yuxarı qiymətini

E) Pirson kriteriyasını
230. Bütün xarakteristikalar üçün ranqların orta qiyməti - aşağıdakı düsturlardan hansı ilə hesablanır?

A)




B)

C)

D)

E)
231. Razılıq əmsalının əhəmiyyətliliyini təyin etmək nəyi müəyyən edirlər?

A) Pirson kriteriyasını

B) Variasiya əmsalını

C) ranq cəmlərini

D) nisbi əhəmiyyətlilik əmsalını

E) seçilmiş orta hesabi qiyməti

232. Pirson kriteriyası aşağıdakı formuladan hansı ilə hesablanır?

A)


B)
C)
D)
E)
233. Ekspertizadan keçirilmiş sınaq nəticələrin orta qiymət göstəricisi hansı formula ilə təyin olunur?
A)
B)
C)
D)
E)

234. Ekspert qiymətləndirmə üsulu ilə materialın xassələrini qiymətləndirərkən ekspertlərin sayı neçə olmalıdır?

A) 7 – dən az olmamalıdır

B) 5 – dən az olamamalıdır

C) 6 – dən az olamamalıdır

D) 3 – dən az olamamalıdır

E) 4 – dən az olamamalıdır
235. Hesaba alınması mümkün olmayan xətalar hansılardır?

A) təsadüfi xətalar

B) seçmədə baş verən xətalar

C) kobud xətalar

D) sistematik xətalar

E) yol verilən xəta


236. formulası ilə nə hesablanır?
A) təcrübənin nəticələrinin orta hesabi qiyməti

B) sınaqda yol verilən xəta

C) orta kvadratik fərq

D) ayrı-ayrı təcrübələrin sayı

E) Variasiya əmsalı
237.formulunda - nəyi göstərir?

A) ayrı-ayrı təcrübə nəticələrinin qiyməti

B) təcrübələrin ümumi sayı

C) orta ədədi fərq

D) Variasiya əmsalı

E) Sınaqda yol verilən xəta


238. düsturunda n – nəyi ifadə edir?
A) təcrübələrin ümumi sayını

B) orta fərqi

C) ayrı-ayrı təcrübələrin sayı

D) orta hesabi qiyməti

E) Variasiya əmsalı
239. Cihazın qeyri – dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar hansıdır?

A) cihaz xətaları

B) təsadüfi xətalar

C) sistematik xətalar

D) kobud xətalar

E) yol verilən xəta


240. Hansı tədqiqat üsulu bütün elmlərdə geniş istifadə olunur?

A) müqayisə

B) funksional

C) tənqidi - dialektik

D) ölçmə

E) sistem


241. Alimlərin fikrincə hansı tədqiqat üsulu fəaliyyət metodunun özünəməxsus inkişaf və konkretləşdirmə formasıdır?

A) tənqidi - dialektik

B) təcrübə

C) analiz və sintez üsulu

D) müşahidə

E) sosioloji üsul


242. Cihazın düzgün işləməməsi ilə bağlı olan xətalar hansıdır?

A) sistematik xətalar

B) yol verilən xətalar

C) kobud xətalar

D) təsadüfi xətalar

E) seçmədə xətalar


243. - düsturu nəyi ifadə edir?
A) orta kvadratik əyintini

B) sınaqda yol verilən xətanı

C) orta qiyməti

D) Variasiya əmsalını

E) orta əyintini
244. düsturunda t – nəyi ifadə edir?
A) sınaqların sayından asılı olan əmsalı

B) Variasiya əmsalını

C) Sınaq aparılan zaman – vaxtı

D) sınaqda yol verilmiş xətanı

E) nümunələrin sayını
245. Aşağıda göstərilən formulalardan hansı ilə yuxarı inandırıcı sərhəddi hesablayırlar?

A)


B)
C)=
D)
E)
246. - düsturu nəyi göstərir?
A) yuxarı inandırıcı sərhəddi

B) orta inandırıcı sərhəddi

C) aşağı və yuxarı inandırıcı sərhəddi

D) aşağı inandırıcı sərhəddi

E) orta və aşağı inandırıcı sərhəddi
247. Disspersiya əmsallarını təyin etdikdən sonra onların xətalarını aşağıdakı düsturdan hansı ilə hesablamaq olar?

A)


B)+tV
C)
D)
E)

248. Standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissənin yoxlanılmasından əmələ gələn xətalar hansıdır?

A) seçmədə xətalar

B) təsadüfi xətalar

C) burada bilən cihaz xətaları

D) kobud xətalar

E) sistematik xətalar
249. Nisbi buraxılabilən xəta aşağıda göstərilən formulalardan hansı ilə təyin edilir?

A)


B)
C)
D)
E)
250. Ekspert və sosioloji üsullar hansı təhlil üsulunun müxtəlif növləri sayılır?

A) orqonoleptik – sosioloji

B) ekoloji

C) fiziki – mexaniki

D) mikrobioloji

E) mexaniki


251. Orqonoleptik üsulda xassə göstəriciləri nə ilə ifadə edilir?

A) balla


B) miqdarla

C) çəki ilə

D) ölçü ilə

E) kəmiyyətlə


252. Orqonoleptiki üsulun çatışmayan sahəsi nədir?

A) onun tətbiqinin təqribiliyi

B) tətbiqinin xüsusiliyi

C) tətbiqinin mürəkkəbliyi

D) tətbiqinin sadəliyi

E) tətbiqinin xarakterliyi


253. Ekspert üsulu zamanı müəyyən kənarlaşmalara yol verilməsi mümkündürmü?

A) müəyyən kənarlaşmalara yol verilməsi zərərlidir

B) bəzi malların ekspertizasında mümkün deyil

C) kənarlaşmalar dəqiq olma deyil

D) müəyyən kənarlaşmalara yol verilməsi mümkün deyil

E) bəzi malların ekspertizasında mümkündür


254. Elmi – tədqiqat dedikdə nə başa düşülür?

A) bu elmin yaşaması və inkişaf formasıdır

B) elmi axtarışdır

C) verilən tapşırığın yerinə yetirilməsidir

D) mühazirə mətnidir

E) elmi işlərin yerinə yetirilməsidir


255. Birinci - elmi tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) metodologiya, üsullar və nəzəriyyə

B) elmi tədqiqat metodikası

C) fundamental elmi tədqiqat işi

D) elmi – tədqiqat texnologiyası

E) elmi – tədqiqat prosesləri


256. Elmi tədqiqatın təşkilinin strukturuna neçə komponentin məcmusu daxildir?

A) 4


B) 2

C) 1


D) 5

E) 3
257. İkinci – elmi tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) forma, dərketmənin üsul və vasitələri

B) tətbiqi elmi tədqiqat işi

C) elmi tədqiqat texnologiyası

D) elmi tədqiqat prosesləri

E) nəəriyyə, metodologiya
258. Üçünçü – elmi tədqiqatın strukturuna nə daxildir?

A) elmi – tədqiqatın üsulu, konkret formanın seçilməsidir

B) elmi – tədqiqat metodikası

C) elmi - tədqiqat texnologiyası

D) elmi tədqiqat prosesləri

E) elmi işlərin yerinə yetirilməsi


259. Dördüncü – elmi tədqiqatın təşkilinin strukturuna nə daxildir?

A) elmi – tədqiqat proseslərini əlavə edən biliklər məcmusu və onları yerinə yetirilmə üsulu

B) tətbiqi elmi – tədqiqat işi

C) elmi – tədqiqat metodikası

D) elmi – tədqiqat prosesləri

E) elmi işlərin yerinə yetirilməsi


260. Ekspert qiymətləndirmə üsulu ilə tikiş məmulatlarının keyfiyyətini qiymətləndirərkən ekspertlərin sayı neçə nəfər ola bilər?

A) 7 nəfərdən az olamamalıdır

B) 5 nəfər

C) 2 nəfər

D) 4 nəfər

E) 6 nəfər

261. Elmi – texniki inqilab nədir?

A) elm və texnikanın sürətli inkişafı nəticəsində istehsal gücünün köklü və keyfiyyətli şəkildə birdən-birə artması prosesi

B) istehsal gücünün artması

C) elm və texnikanın istehsal gücünün köklü dəyişməsi

D) elm və texnikada yeniliklərin baş verməsi

E) elm və texnikanın sürətlə inkişafı


262. Elmi – texniki inqilabın səviyyəsi əlamətlərinə nə aid deyil?

A) mürəkkəblik

B) əhatəlik

C) universaldır

D) sürətlik

E) istehsal prosesində insanın rolunun dəyişməsi


263. Məmulatların keyfiyyətini təyin edən parametrlər hansılardır?

A) əsas parametrlər

B) texnoloji parametrlər

C) texniki – iqtisadi parametrlər

D) baş parametrlər

E) texniki parametrlər


264. Aşağıdakı əmsallardan hansı normativ sənədlərin işlənməsi zamanı əmək tutumunun hesablanmasına aid deyil?

A) təsdiqin mürəkkəbliyi əmsalı

B) yenilik əmsalı

C) standartlaşdırma obyektinin xırdalanma səviyyəsi əmsalı

D) rəylərin işlənməsi əmsalı

E) informasiya tutumu əmsalı


265. Məhsulun keyfiyyətini yoxlayarkən təcrübə nəticələri müxtəlif xətalarla müşahidə edilir ki, bu da nəticələrin emalına birbaşa təsir göstərir. Aşağıdakılardan hansı belə xətalara aid dyildir?

A) qəsdən edilən xətalar

B) kobud xətalar

C) sistematik xətalar

D) buraxıla bilən cihaz xətaları

E) təsadüfi xətalar


266. Aşağıda göstərilənlərdən hansı, keyfiyyət göstəricisi növlərinə aid deyildir?

A) normal göstəricilər

B) təyinat göstəriciləri

C) estetik göstəricilər

D) etibarlılıq göstəricilər

E) erqonomik göstəricilər


267. Materialların növləri onun keyfiyyətinin hansı göstəricisinin nəticəsini ifadə edir?

A) kompleks

B) texnoloji

C) inteqral

D) təyinat

E) baza
268. Normal paylanmada və birpilləli təsadüfi seçmədə materialların xassələrinin qeyribərabərliliyi əmsalının hesabat formula hansıdır?


A)
B)
C)
D)
E)
269. Parçaların növləşdirilməsində bal sistemi ilə qiymətləndirilmə hansı göstəricilərə əsasən aparılır?

A) parçaların fiziki – mexaniki və xarici göstəricilərinə görə

B) parçaların həndəsi xassə göstəricilərinə görə

C) parçaların fiziki xassə göstəricilərinə görə

D) parçaların lif tərkibinə görə

E) parçaların rənginin davamlığına görə


270. Təcrübələrin nəticələrinin emalı hesabi qiymətin tapılması üçün hansı kəmiyyətlər məlum olmalıdır?

A) təcrübə nəticələri və təcrübələr sayı

B) təcrübə nəticələri və təcrübə aparılması üçün atmosfer şəraiti

C) təcrübə üçün material partiyası və təcrübələr sayı

D) təcrübə nəticələri və təcrübə nümunələrinin ölçüləri

E) təcrübələr sayı və təcrübə üçün avadanlıq


271. Tekstil materiallarının təcrübə nəticələrinin emalında Variasiya əmsalı aşağıda göstərilən formuladan hansı ilə hesablanır?

A)


B)

C)


D)
E)
272. Hansı nümunələrdən istifadə etdikdə təsrübə nəticələrinin riyazi emalında alınan xarakteristikalar seçimin xarakteristikaları adlandırılır?

A) yoxlama nümunələri

B) emprik nümunələr

C) dinamik nümunələr

D) periodik nümunələr

E) statik nümunələr


273. Aşağıdakılardan hansıları riyazi statistikada paylanma qanunlarına aiddir?

1.Normal paylanma qanunu; 2.Anormal paylanma qanunu; 3.Binominal qanunu; 4.Sentrik paylanma qanunu; 5.Styudent paylanma qanunu; 6.Biopolyar paylanma qanunu; 7.Polyar paylanma qanunu:

A) 1,3,5

B) 1,6,7


C) 2,3,4

D) 2,4,7


E) 3,4,6
274. formulası ilə hansı xəta təyin edilir?
A) nisbi buraxıla bilən xəta

B) seçmə xəta

C) sistematik xəta

D) kobud xəta

E) təsadüfi xəta
275. formulasında A – nəyi göstərir?

A) ölçülər kəmiyyətin yaxınlaşmış qiymətini

B) qüvvəni

C) enerjini

D) kəmiyyəti

E) işi
276. Orqanoleptik təhlil üsulunun çatışmayan cəhəti nədir?

A) onun tətbiqinin təqribiliyi

B) onun tətbiqinin mürəkkəbliyi

C) onun tətbiqinin xarakterliyi

D) onun tətbiqinin xüsusiliyi

E) onun tətbiqinin sdəliyi
277. Orqanoleptik təhlil üsulunun üstün cəhəti nədən ibarətdir?

A) sadəliyində

B) adiliyində

C) mürəkkəbliyində

D) xarakterliyində

E) xüsusiliyində


278. Tədqiqat üsulları hansılardır?

A) nəzəri

B) nəticəli

C) qeyri emprik

D) qeyri konstruktiv

E) aktiv
279. Planlaşdırma və proqnozlaşdırma olmadan məhsulun keyfiyyətinin idarə edilməsi mümkündür?

A) xeyr

B) mümkündür



C) mütləqdir

D) bəli


E) mümkün deyil
280. Elmi tədqiqat nədən başlanılır?

A) mövzunun seçilməsindən

B) işin smetasının tərtibindən

C) tədqiqat üsullarının seçilməsindən

D) ədəbiyyat icmasından

E) elmi məqalə yazılmasından

281. Çoxdövrlü dartılmada sapların dözümlüyü hansı paylanma qanununa tabe olur?

A) loqarifmik normal paylanma qanununa

B) eksponsial paylanma qanununa

C) binominal paylanma qanununa

D) Piasson paylanma qanununa

E) hiperhəndəsi paylanma qanununa


282. Elmi – tədqiqatın texnologiyası nədir?

A) elmi – tədqiqat proseslərini əhatə edən biliklər məcmusu və onların yerinə yetirilmə metodikasıdır

B) proseslərin idarə edilməsidir

C) konkret üsul və vasitələrin seçilməsidir

D) forma, dərketmənin üsul və vasitələridir

E) elmi – tədqiqatda istifadə olunan texnologiyalar məcmuəsidir


283. “Tədqiqatın üsul və vasitələri” fənninin məqsədi nədən ibarətdir?

A) tələbələrə elmi-tədqiqat xarakterli işlərin aparılması üçün vacib vərdişlər aşılanması

B) tələbələrə təcrübi işləri aşılamaq

C) tələbələrə nəzəri biliklərin verilməsi

D) tələbələrə elmi xarakterli məruzələr etmək

E) laboratoriya işlərinin yerinə yetirilməsində tələbələrə kömək etmək


284. Elmi mətn üçün xarakterik olmalıdır.

A) dəqiq, obyektiv və düzgün ifadə etmə

B) dəqiq və axıcı adədi dil

C) emosional rəngləmə

D) məcazi mənalarla izah etmə

E) abstrakt təsəvvürlər


285. Elmi – texniki informasiya orqanlarının əsas funksiyası hansıdır?

A) informasiyanın yığılması və saxlanması

B) informasiyanın emalı və təbliği

C) kitabxana fəaliyyəti

D) arxiv fəaliyyəti

E) təhsil fəaliyyəti

286. Tədqiqat obyektinin və tədqiqat predmetinin qarçılıqlı əlaqəsi

A) tədqiqat obyekti tədqiqat predmetindən çıxarılır

B) tədqiqat obyekti özündə tədqiqat predmetini daşıyır

C) biri – digəri ilə əlaqəli deyil

D) tədqiqat predmeti anlamı yoxdur

E) tədqiqat predmeti və tədqiqat eyni məna daşıyır


287. Tədqiqat mövzusunun seçilməsi nə ilə təyin olunur?

A) aktuallığı

B) gəlirli olması

C) maraqlı olması

D) məcburi olması

E) ədəbiyyatlarda mövzunun olması


288. Ekspertiza üçün lazım olan bütün hazırlıq əməliyyatını kimlər aparır?

A) işçi qrup

B) ixtisasçılar

C) ekspertlər

D) əmtəəşünaslar

E) mütəxəssislər


289. Əhəmiyyətsiz əmsallar çıxardıqdan sonra alınmış reqresion modelin adekdatlığı hipotezi necə yoxlanılmalıdır?

A) fişer kriteriyasından istifadə etməklə

B) disprsiya əmsalları ilə

C) disspersiyanın adekdatlığı ilə

D) styudent qarşılıqlı təsiri ilə

E) faktorların qarşılıqlı təsiri ilə


290. Tədqiqat üsulları nədən ibarətdir?

A) həqiqətin dərk edilməsi və öyrənilməsi müəyyən fəndlərin, ardıcıl proseduraların və əməliyyatların emprik və nəzəri aparılmasından

B) tətbiqi elmi tədqiqat işindən

C) elmi – tədqiqatın texnologiyasından

D) elmi – tədqiqatın metodikasından

E) elmi işlərin yerinə yetirilməsindən


291. İqtisadi tədqiqatlarda ən çox rast gəlinən üsul hansıdır?

A) anketləşdirmə

B) induksiya

C) deduksiya

D) müşahidə

E) qrafik şəkillər üsulu


292. Keyfiyyətə nəzarət hansı əlamətli olur?

A) kəmiyyət, keyfiyyət, alternativ

B) miqdar, sınaq

C) seçmə, ayırma

D) bir dəfəlik, seçmə

E) ölçü, keyfiyyət


293. Laboratoriya təcrübəsində yol verilən sistematik xətalara aşağıdakılardan hansı uyğun gəlir?

A) cihazların düzgün işləməməsindən, yaxud qeyri – doğru təcrübə metodikasının tətbiqi ilə bağlı xətalar

B) müxtəlif faktorların təsirindən əmələ gələn və hesaba alınması mümkün olmayan xətalar

C) cihazların konstruksiyasının sadəliyindən, yaxud cihazın qeyri – dəqiq hazırlanmasından yaranan xətalar

D) qeyri – düzgün sayılmanın, ölçülmənin yekunu olaraq alınan xətalar

E) təcrübələrdə bütün partiyadakı materialların hamsının deyil, yalnız standartlar üzrə nəzərdə tutulmuş müəyyən hissənin yoxlanmasından əmələ gələn xətalar


294. Tapşırıq hansı mərhələni əks etdirməlidir?

A) qoyulmuş məqsədə çatmağı

B) qoyulmuş məqsədi tamamlamağı

C) tədqiqatları maliyələşdirməni

D) tədqiqatları qiymətləndirməyi

E) gələcək tədqiqatlar aparılmasını


295. Tədqiqatın məqsədinin formalaşdırılması hansı suala cavab verir?

A) Nə və nə üçün tədqiq edilir?

B) nə tədqiq edilir

C) tədqiqatlarda qazanc varmı

D) tədqiqatın əmək haqqı və tutumu nə qədərdir

E) kim tərəfindən tədqiq edilir


296. Təqdim edilən hansı üsul nəzəri üsuldur?

A) analiz, sintez

B) abstraklaşdırma, konkretləşdirmə

C) sorğu


D) müşahidə

E) müsahibə


297. Operativ elmi – texniki informasiya axtarışına kömək edir?

A) kataloqlar və kartatekalar

B) tematik ədəbiyyat siyahıları

C) televiziya xəbərləri

D) operativ sorğular

E) polislər


298. O, hansı üsuldur ki, xassə göstəriciləri bu üsuldan dəqiq ölçü vahidləri ilə ifadə edilir?

A) alət üsulu

B) təhlil üsulu

C) orqonoleptik üsul

D) kimyəvi üsul

E) fiziki üsul


299. Nöqsanların mahiyyəti, böyüklüyü sayı, yerləşməsi nəyi göstərir?

A) keyfiyyətin aşağı düşməsini

B) keyfiyyətin yüksək olmasını

C) keyfiyyətin kafi olmasını

D) keyfiyyətin qənaətbəxş olmasını

E) keyfiyyətin orta dərəcədə olmasını


300. Kvalimetriyada bütün təsərrüfatlarda istehsal edilən məhsullar neçə qrupa bölünürlər?

A) 5 qrupa

B) 100 qrupa

C) 20 qrupa

D) 35 qrupa

E) 25 qrupa



Tərtib etdi: prof. Hacıyev C.Ə.
Düzgün cavab: A﴿ bəndində
Yüklə 0,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin