| Gumboldt ta’limotining eng muhim jihatlari:
til shakl (forma)dir, u bir-biri bilan aloqador, o‘zaro zidlik asosida
bog‘langan sistemani tashkil etuvchi nutq tovushlaridan tashkil topadi;
til formasi moddiy va ruhiy, tashqi va ichki tomonlarning birligidan tashkil
topadi;
tilning tashqi formasi uning materiyasi, ya’ni tovush tizimidir;
tilning ichki formasi til strukturalarinig tashkil qilinishi bo‘lib, xalq ruhining
so‘zda ifodalanishidir;
til so‘z va grammatik qoidalardan iborat, so‘z esa tushunchani
ifodalaydigan belgi, ramzdir;
u til va nutqni farqlaydi va so‘zning nutqdagi qiyofasini uning grammatik
formasi, deb ataydi.
Vilgelm fon Gumboldt ta’rificha, til murakkab, bir-biriga qarama qarshi
bo‘lgan sifat va xususiyatlarni o‘zida mujassamlashtirgan hodisadir. Shuning
uchun ham, olimning fikricha tilni o‘rganishda antinomiya (qarama-qarshilik)
metodini qo‘llash maqsadga muvofiqdir.
| 
