Ünden bugüN

KERESTECİYAN, KEVORK

(3 Temmuz 1813, İstanbul- 6Aralık 1882, Eçmiadzin / Ermenistan) istanbul patriği ve tüm dünya Ermenileri başpatriği.

İlköğrenimini Kumkapı'daki ruhban o-kulunda tamamladıktan sonra, 1830'da Patrikhane kaleminde çalışmaya başladı. 1834'te din adamı yardımcılığı olan dia-kosluk (Ermenice sargavak) rütbesini aldı. 1835'te Patrik Bursalı II. Isdepanos Ağavni Zakaryan tarafından "apeğa" (keşiş) takdis edilerek Kevork adını aldı. Aynı yıl dini doktorluk payesi olan vartabedlikle onurlandırıldı. Hasköy Ermeni Kilisesi va-

izlik görevine davet edilerek hem bu görevi yürüttü, hem de okul müdürlüğü yaptı. Daha sonra Ortaköy Ermeni Kilisesi vaizliği ve patrik vekilliği görevlerinde bulundu. 1841'de başrahiplik payesi ile onurlandırıldı.

Tedavi için gittiği Bursa'da, Ermeni cemaati tarafından 1844'te ruhani önderlik görevine seçildi. Bursa'da eğitim alanında yaptığı yenilikler Abdülmecid tarafından bir nişanla ödüllendirildi. 1848'de Başpat-rik Aşdaraglı V. Nerses'in eliyle takdis edilerek episkoposluk rütbesine yükseltildi. 1858'de de Baladı III. Hagopos Seropyan' in istifasıyla boşalan patrikliğe seçildi. Patrikliği döneminde gerçekleştirilen en önemli iş, Ermeni toplumu anayasasının (Ermenice Azkayin Sahmanatrutyun, Osmanlıca Nizamname-i Millet-i Ermeniyan) hazırlanışıdır. Keresteciyan, anlaşmazlık nedeniyle, 21 Nisan 1860'ta patriklikten istifa etti. Ekim 1801 'den itibaren eski görev yeri olan Bursa'ya dönerek ruhani liderlik görevini üstlendi. 1866'da IV. Kevork adı ile başpatriklik makamına seçildi ve bu görevdeyken öldü.

Bibi. -A. Berberyan, Badmutyun Hayotz (Ermeni Tarihi), İst., 1871; M. Boduryan, Hay Hanrakidag (Ermeni Ansiklopedisi), Bükreş, 1938; V. Manguni, "Kevork IV. Yev İr Jama-nagı" (IV. Kevork ve Dönemi), Vem Hantes Mışaguytiyev Badmutyan (Vem Kültür ve Tarih Dergisi), Paris, 1937; M. Ormanyan, Az-kabadum, III, Kudüs, 1927, s. 2689-2691, 2693, 2707-2708, 2711, 2717-2721, 2733, 2735, 2761-2763, 2789, 2884-2885, 2925, 2991 vd; V. Yerganyan-N. Tahmizyan, "Kevork IV. Gos-tantnubolsetzi" (istanbullu IV. Kevork), Hay-gagan Sovedagan Hanrakidaran (Sovyet Ermeni Ansiklopedisi), III, Erivan, 1977.

VAĞARŞAG SEROPYAN

KERİME NADİR

(1917, İstanbul - 20 Mart 1984, İstanbul) Romancı.

Çocukluğu Emirgân'da geçti; Bebek'teki Saint Joseph Fransız Kız Lisesi'ni bitirdi (1935). Yetişme yıllarında Fransız edebiyatının macera romanlarıyla birlikte Ah-med Midhat Efendi'nin, Namık Kemal'in, Halide Edip'in, Reşat Nuri ve Yakup Kad-ri'nin eserlerim okudu. 1937'den başlayarak ölünceye kadar sayısı 40'a yaklaşan aşk ve karasevda romanları yazdı. Hiç evlenmedi. Zincirlikuyu Mezarlığı'na gömüldü.

Romanları geniş kitlelerin kuşaklar boyu ilgisini devşiren Kerime Nadir, yazı hayatına şiir ve kısa romanla başlamıştır. Htç-kmk, Tan gazetesinde tefrika edilince yazar birdenbire ünlenmiştir. Umarsız bir aşk ilişkisinin anlatıldığı HıçkınMta. İstanbul' un bir zamanlarki bahçeli köşkleri, varlıklı hayatları, alaturka saz âlemleri, romancının iddiasız kalemiyle saptanmıştır. Kerime Nadir, Funda, Samanyolu, Günah Bende mi, Gelinlik Kız, Solan Ümit, Ruh Gurbetinde, Posta Güvercini, Gümüşselvi vb romanlarında bu tutumunu sürdürmüş; Yakacık, Suadiye, Bostancı, Boğaziçi, Maçka, Nişantaşı, Şişli gibi yazlık ve kışlık zengin semtleri, eserlerin geçtiği yerler olarak seçmiş; piyano, keman çalınan, kameriyelerinde oturulup ayışığı seyredilen,