VilayəTİ-FƏQİH 1 İmam xomeyni (r.ə) VİlayəTİ-FƏQİH İslam höKÜMƏTİ Sİstemi

Başqa sübutlar
«Cammeul-əxbardan»
2
bir hədis nəql edilmişdir ki, Peyğəmbəri-
Əkrəm buyurdu:
3
« . ট o﮵ .팀 Ϭoটm Ⓝﺘ P o⪷ P . Ⓝﺘ o⪷ P7m Ⓝo﮵ .ﺘ .�a P R .Ⓝ »
(ümmətimin alimlərinə qiyamət günü fəxr edərəm və onlar məndən
qabaqkı peyğəmbərlər kimidirlər) bu rəvayət də bizim sözümüzü sübut
edir.
«Müstədrəkdə»
4
Ğurərdən
5
bu məzmunda
bir
rəvayət nəql
edilmişdir « o .ﺘ
o晦P P o⪷ P7.ﺘ »
6
«Alimlər camaata hakimdirlər» və
« o ﺘ
o⪷晦 » ibarəti ilə də nəql edilmişdir. Amma nəzərə belə gəlir ki,
səhih deyil. Bu rəvayətin də əgər sənədi mötəbər olsaydı
7
dəlaləti aydın
idi. Başqa rəvayətlər də var ki, onları bir sənəd kimi qeyd etmək olar.
Bu rəvayətlərdən biri də «Töhəfül-üqül»
8
rəvayətidir. Bu rəvayət iki
hissədən ibarətdir. Birinci hissəsini Həzrət Seyyidüş-şühəda Həzrət
1
Mənzilət sözünün ümum mənası odur ki, fəqihlər hər baxımdan Bəni-İsrail
peyğəmbərinə oxşayırlar.
2
Bu kitab deyilənlərə görə şeyx Səduqundur, lakin tədqiqatlara görə Məhəmməd ibn
Əlinindir ki, 6-cı əsrdə yaşayırmış
3
«Camiül -əxbar» səh. 38.
4
«Müstədrəkul-vəsail» Mirzə Hüseyn Mühəmməd Təbərsi Nurinin əsəridir. O, bu
kitabda 23000 hədis toplamışdır. Müəllif təfsilatlı bir mündəricat, rical və dirayə elmi
sahəsində bir sonuc artırmışdır.
5
«Ğürərül-hikəm» Əbulfəth Əbdül Vahid ibn Muhəmməd Amidinin əsəridir (51 h.q).
Əsər Həzrət Əli (ə)-ın qısa sözlərini ehtiva edir.
6
«Ğürərül -hikəm» hədis 559; «Müstədrək» cild 17, səh. 316.
7
Rəvayət «Ğürərül -hikəm»dən nəql edilmişdir.
8
«Töhəfül-üqul» Əbu Məhəmməd Həsən ibn Əli ibn Hüseyn ibn Şöbə Hərrani
Hələbinin topladığı əsərdir. O, dördüncü əsrin alimlərindəndir.

---

VİLAYƏTİ-FƏQİH
83
Əlidən əmrbe-məruf və nəhyəz-munkər barədə nəql etmişdir. İkinci hissə
isə Həzrət Seyyidüş-şühədanın vilayəti fəqih barəsindəki nitqidir. Həzrət
bu rəvayətdə fəqihlərin zülmkar hökümətlər əleyhinə mübarizə aparıb
İslam höküməti təşkil edib əhkamı icra etməkdə vəzifələrini qeyd edir. Bu
nitqi Həzrət «Mina»-da söyləmiş və ondan əməvi dövləti əleyhinə öz
daxili cihadına işarə edir. Bu rəvayətdən iki mühüm mətləb əldə edilir:
Biri «Vilayəti-Fəqih» və o birisi budur ki, fəqihlər öz cihad, əmrbe-məruf
və nəhyəz-münkərlə zülmkar hakimləri rüsvay edib xalqı ayılmalıdırlar ki,
müsəlmanlar ayılıb zülmkar höküməti aradan qaldırıb İslam hökumətini
təşkil etsinlər. Rəvayət belədir:
.� :P �P a .Ϋﺘ o 㝞ﺘ
Ϭo 팀 �P . Ⓝ P o ﮵ . m P혠 Α o ⪷m P o ﺘ o aﺘ ﺘ P . ﺘ
m . Ⓝ ﺘ P 펠m a팀ﺘ 7P : o ট
1
팀쳌ﺘ P  .�ট . P o
㝞ﺘ
�﮵팀om ﺘ P PⓃo
. a
ﺘ�P팀o m . P 팀㝞 . .﮵ Ϋ P혠 o
o ⪷팀 .
2
�P 7.펠a ﺘ�P팀o m o Ⓝ .  : �ট ﺘ . ﮵Ϭﺘ .
o
⪷﮵Ⓝ .Ο Ϋ . . P 팀 .� . a Ⓝ o
ট펠.ﺘ 晦. P⪷.ﺘ P Ⓝ P . .﮵m a팀ﺘ ⪷ ﻈﺘ Ⓝ . a
.
3
� .Ⓝﺘ
o ﺘ ﺘ P� .R Ⓝ:P �P a P혠
P 팀. a o⪷Ⓝ .Ⓝ
. P . Ⓝ �Po
a ﺘ�P팀o
m
.� . a
P .7⪷.om P PⓃ㔠a 耀.7m P o ﮵ . ﺘ . P Po.7m P˵o Ⓝ .�P⪷ﺘ �P Ⓝ䀀P⪷.ﺘ : o ট
ﺘΫﺘ o
팀㔠m ⪷. 7 P . Ⓝ oa Ⓝ 晦. P⪷.ﺘ
. ﺘ
P .7⪷.om Ⓝ㝞om P혠 Ⓝ
4
. 晦. P⪷.ﺘ
P .7⪷.om .Ⓝ㝞ﺘ
Ϋ .o P .7
o
P ﮵Ⓝ o
Pm P耀Ϭﺘ 펠.ﺘ ΖⓃo . ﺘ .Ζ⪷﮵টP .Ζ a P
. 펠.ﺘ ⪷.টট o ﻈﺘ 펠oRPⓃ o ﻈ⪷.ﺘ
Ⓝ . 쳌ﺘ ﺘ o
P 晦. P⪷.ﺘ
. ﺘ
P mo
7ﺘ o P a . P .팀 P팀 .o
Ⓝ o 7.˶
o 7˶ﺘ�Ⓝ . Ⓝ ˵oট ﺘ 팀.Ⓝ
Ϭo Θ.ﺘ
o ﺘ P펠.팀 Ⓝ Rom
Ⓝ P .7Ⓝ ﮵
om
�Pm.팀Ⓝ .﮵R.om �P . Ⓝ .7.om P mo
. P晦 a
.﮵ . P晦 .oⓃ . Ⓝ . PmP 팀䀀Pa P ﮵7oﺘ P晦PⓃ .晦Pa P a ﺘ P P晦Pmo
a mo Ⓝ
P� P⪷.ﺘ .﮵ m a 䁆ﺘ Ⓝ �P .⪷ o m P . Ⓝ .Ζ7 P .Ⓝﺘ ﺘΫﺘ 㝞Ϭﺘ� .ﺘ Ⓝ �P7펠
P .
. P . Pm .
혠
m . o ﮵ .ﺘ Ⓝ . Pm
. Pa o ⪷m P �P⪷P 팀 o ⪷팀 Ϋ Pm .﮵ mo m㝞ﺘ Ⓝﺘ m
. P晦 oⓃﺘ .. P .7﮵oⓃ o펠7o.ﺘ
oⓃ㔠Ⓝ : ⓃP .㝞ﺘ m . P .펠펠.R . oⓃ P P .
ή.m .
﮵
o
Ⓝ 팀  o m . P . o Ⓝ oট.펠팀
P �P⪷P .팀m o Ⓝ Ⓝ .. P . 䁆Ⓝ . P晦⪷. m
.  mﺘ팀 . Ⓝ o 팀oⓃﺘ
P P
o ΠPⓃ P
혠
.� ⪷ . P .팀 .혠 ˵ﺘΫ Ⓝ o Ⓝ�P⪷P .a o
. Ⓝ . P .Θ m . P晦팀㝞 . o⪷ 팀 . Ⓝ ⪷. 팀 . P晦m
. 혠
� ⪷ P⪷.ﺘ o aﺘ . P晦.﮵ PΖ﮵ Ⓝ
. P�Ⓝ .晦P o
Ⓝ Rom . P .팀ﺘ �PⓃ .晦P Rom P .7Pa . Ⓝ o
m . P . oPⓃ . Ⓝ 혠 Ⓝﺘ m
P ⓃΫ
�P .펠 . P晦Ϭo
m ⓃΫ 耀.7  . P .팀
�P .펠 Ⓝ ˶�P . Ⓝ 혠 �P P . . ট
�P⪷ .
⪷. PⓃ Ϭﺘ ⪷.ﺘ Ⓝ P .Ⓝ ﺘ P .晦P .ﺘ .⪷P7.ﺘ
�P . Ⓝ ( ) 혠 P�
⪷ ﻈﺘ . 7팀o
P⪷.ﺘ o Ⓝ om
�P ﮵7P o ﮵Ⓝ ⪷ . Ⓝ
�P ⪷.7 . P晦 . Ⓝ Ⓝ
P ﻈ. . P .팀 . P� Ⓝo
Ο P . . P .팀
Ⓝo
ﺘ
. ﺘ Ⓝ m P혠 P Pm Ⓝ o⪷Ⓝ Ϋ Pm . �P Ⓝ㔠
1
«Maidə» surəsi, ayə 63.
2
«Maidə» surəsi, ayə 80-81.
3
«Maidə» surəsi, ayə 44.
4
«Tövbə» surəsi, ayə 71.

---