ƏŞİRƏT DÖVRÜ
Birinci parça
ƏŞİRƏT DÖVRÜ QAFQAS VƏ AZƏRBAYCANDA
ƏDƏBİ HƏYATIN BAŞLANĞICI
Qafqas və Azərbaycana gələn köçəbə türklər ilk zamanlar əhəmiyyətsiz bir azlıq – əqəliyyət təşkil ediyorlardı. Zaman keçdikcə yeni-yeni gələn başqa oğuz qövmləri sayəsində İranın bütün şimal qismi ilə Qafqazda qüvvətli və mütləq bir əksəriyyət vücudə gətirdilər1. İrana gələn oğuzlar yalnız məmləkətimizin şimal parçasında və Qafqazda yerləşməklə qalmıyorlardı. Eyni zamanda İranın içərilərinə doğru da soxulub oralarda dutunuyorlardı. Hətta İranın içərilərinə doğru da soxulub oralarda dutunuyorlardı. Hətta İranın qərb sərhədini keçib də İraqa, Anadoluya, Şimali Suriyayə qədər nüfus ediyorlardı.
Bunlar əksəriyyət etibarilə Azərbaycan və Qafqas topraqlarında otlaqdan-otlağa, yaylaqdan-qışlağa qona-köçə əşiri həyatlarını davam etdirirkən nəhr, göl, dəniz sahillərində də iskan ediyorlardı, toprağa yerləşiyorlardı və həyatlarını müstəqər (durucı) bir çalışma sayəsində qazanmaq üsulunu yavaş-yavaş qəbul ediyorlardı. Bu sürətlə zaman ilərilədikcə oğuzlar köçəbəlikdən kənd (köy) həyatına doğru gediyorlardı. Daha doğrusu, əşiri cəmiyyət həyatını tərk edərək dərəbəglik dövrəsinə giriyorlardı.
Dostları ilə paylaş: |