Yaşanan aleviLİK



Yüklə 1,05 Mb.
səhifə8/15
tarix02.11.2017
ölçüsü1,05 Mb.
#26685
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15

Dedenin Duası :
Bismi Şah Allah Allah

Akşamlar hayrola

Hayırlar fetih ola

Şerler defola

Münkirler mat ola, Münafıklar berbat ola

Gönüller mesrur ola

Gönlü yüce fukara mamur ola

Elhak Muhammed Ali yardımcımız ola

On iki imam,on dört masumu pak,on yedi kemerbest

Katarlarından didarlarından bizi ayırmaya,

Pirimiz üstadımız Hünkar Hacı Bektaş-ı Veli,

Üçlerin,Beşlerin,Yedilerin,Kırkların yanında yerimiz ola

Onların gözleri üzerimizde ola,

Erenler münkir münafık şerrinden bizleri koruya,

Dertlerimize derman,gönüllerimize iman

Hastalarımıza şifa,gökten hayırlı rahmetler

Ellerimizde yaratıcı,çalışan ve ola ki tuttuğunu

koparan güç ola,

Namerde değil merde bile muhtaç etmeye,

Bilimden yana,demokraside yana

İnsanlıktan yana bize akıl ihsan eyleye

Çocuklarımızı anlamaya,eşlerimizi dinlemeye

Elimizi,belimizi,dilimizi,insanlık uğruna

Çaba için görevlendire.

Yuh olsun yalancıya,iftiracıya,dedikoducuya

Yuh olsun Yezid’e,münkire,yuh olsun ırkçılığa,

Yuh olsun demokrasiye düşman olana,

Yuh olsun gericiliğe,

Bu dem Aliyül Mürteza demidir.

Bu yol Şah-ı Şehidi İmam Hüseyin yoludur

Bu bilim Hacı Bektaş-ı Veli bilimidir.

Bu aşk Yunus aşkıdır.

Bu başkaldırı Pir Sultan Abdal başkaldırısıdır.

Keremi evliya gerçek erenler demine hü diyelim.

Hû dost.

Bazı Cemlerde On iki hizmet için farklı bir dua biçimi ve uygulanışı vardır.

Hak’dan bize nida geldi,

Pirim sana haber olsun

Şahdan bize eli geldi,

Rehber sana ayan olsun


(Pir kalkar duasını alır)

Hak yoluna giden hacıdır,

Evliyalar güruhu Naci’dir

Cemin kilidi kapıcıdır.

Kapıcıya haber olsun

(Kapıcı duasını alır)

Hak kuluna kıldı nazar,

Gerçek olan İrfan düzer

Zağal gelir cemi bozar,

Gözcüye haber olsun

(Gözcü de duasını alır birbirlerinin yanına oturur)

Hak yoluna giden hasların hası,

Geyinir hakikat libası

Doldur getir engür taşı,

Sakacıya haber olsun

Sakacıya Dua ;

Bism-i Şah. Allah,Allah.. Hizmetleriniz kabul ola. Muratlarınız hasıl ola. Yüzleriniz ak ola. Kesenize Halil İbrahim bereketi vere. Üçler, Beşler, Yediler, Kırklar katarından, Fatıma güzarından,Ehl-i beyt sevgisinden ayırmaya.

Dağıtmış olduğunuz saka suyu İmam Hüseyin efendimizin cennet-i alada kevser başında verdiği sulardan ola.

Dil bizden,nefes Oniki İmam,Hünkar Hacı Bektaşi Veli,Şah Abdal Musa’dan ola.

İmam Hüseyin efendimiz üstümüzde hazır ve nazır ola gerçekler demine Hû.
Gel varalım reyhane,

Temanna edek erkana

Hizmet verildi kurbana,

Kurbancıya haber olsun

Kurbancı huzura gelir ve Tercemanı okur ;

“Bism-i Şah. Allah,Allah...Ferman-ı Celil, delil-i Cebrail, kurban-ı İsmail,tekbiri Halil, Allahuekber. Lailahe illallah. Allahuekber ve lillahil ilhamd la feta illa Ali la seyfe illa zülfikar, la havle ve la kuvvete illabillahil Aliyyülazim. Bismillahi Allahuekber. Bercemal.”

Dede Kurbancıya Duasını verir ;

“Bism-i Şah. Allah,Allah...Hizmetleriniz kabul ola. Muratlarınız hasıl ola. Hak-Muhammed-Ali yardımcınız, şefaatçiniz ola. Fatıma güzarından ayırmaya. Dil bizden, nefes on iki İmam,Hacı Bektaşi Veli,Abdal Musa’dan ola. Kasab-ı cömert efendimiz üstümüzde hazır ve nazır ola. Gerçeğe Hû,Mümine Ya Ali.”


Hak kuluna kıldı rahmet,

Sana niyaz olalım Ahmet

Hizmet verildi Muhammed,

Tezekkare haber olsun

(El suyu gezdiren dua alır)

Hak kuluna nazar eyler,

Hakkın kelamını söyler

Mümin gelmiş müslüm diler,

Peyikciye haber olsun

(Haberci Duasını Alır)
Şida bülbül bağın ister,

Hakdan yolun sağın ister

Delil yanmaz yağın ister,

Delilciye haber olsun

(Çırağı yakan dua alır)
Ey kalbi dolu kişi,

Daim hakladır işi

Kimdir kalkanın başı,

Zakirciye haber olsun.

(Saz çalan dua alır)
Zakirin zikri sazdır,

Okur Kuranı beyazdır

Mümin müslüm Hakka niyazdır.

Niyazciye haber olsun

(Niyazci duasını alır)

Gel varalım reyhane.

Temenna edek erkana

Hizmet verildi Selmana,

Süpürgeciye haber olsun

(Süpürgeci dua alır)


Şah Hatayi zara geldi,

Cümle cihan vara geldi

Bu yol bize belgüzar kaldı,

İznikciye haber olsun

( Kapıcı dua alır)

Cemin bitiminde Dedenin verdiği “Büyük Gülbank” bölgeye ve Dedeye göre değişmektedir. Ali Haydar Celesun dedenin verdiği Gülbank dışında farklı bir gülbank ise:

Bism-i Şah,Allah,Allah

Akşamlar hayr’ola,hayırlar fetf’ola. Şerler defola. Mü’minler ber-murad ola. Münkirler mat ola. Münafıklar berbad ola.

Allah Allah!. Demler daim ol,cemler kaaim,ibadetler sahih ve salim ola. Gönüller şad ola,meydanlar abad ola,meclisler küşad ola.

Allah Allah!. Er Hakk Muhammed Ali cümlemize mü’in vezahir vedest-gir ola. Oniki imam ve ondört masum-u pakan Efendilerimizin hayır himmetleri üzerimizde hazır ve nazır ola. Hemişe iltifatı ulyaları ve rûhaniyyet-i aliyeleri yâr ve yâverimiz ola.

Çağırdığımız demde feryadeslerimiz ola.

Muhabbetleri daim ve kaim ola.

Nazarı şerifleri zahirlerimiz ma’mur,batınlarımızı pür nur eyleye. Hazreti Hakk Veli-i mutlak rütbe-i alaları der-i sahra-yı mahşer ba-şehidan-ı Kerlelâ cümlemizi

haşr-ü cem eyleye.

(B.Noyan.Bektaşilik-Alevilik nedir. s.318)

Cemler,semahlarda olduğu gibi bölgelere göre değişik şekilde uygulamaktadırlar.



Hasan Müldür dede cemi kısaca şöyle özetledi:

Dede,Cem yapılacak evde yada odada (Köylerde cem evi veya salon olmadığı için)önceden gelip oturur. Ceme gelenler gelirken lokma getirirler,lokma için dededen dua alırlar. Geçmişte dede aynı köye sık gelip gittiği için birçoklarını tanır bu yüzden dua verilmeyecek (düşkün) olanlara dua vermezdi. Ancak günümüzde herkes biribirini yeterince tanımadığı için genelde Lokma duası toplu olarak verilmektedir.

Lokma sahipleri toplu durarak dua alacakları gibi Lokmacı hepsini temsilen dua için dedenin huzuruna gelir. Sağ ayak baş parmağı sol ayak baş parmağı üzerine gelecek şekilde durur lokma göbek hizasında tutulur.

Dede ;


Meydana geldi bir niyaz. Kimse ona demez az. Yarabbim,lokmalarımızı hakkın defterine yaz. Allah...Allah... Niyaz nur ola,şah zuhur ola,iki gönül bir ola, Lokmamız kabul ve makbul ola. Hakkın defterine yazılmış ola. Gerçeğe hû,mümine Ya Ali..

Gelen lokmalar lokmacıya teslim edilir. Cem başlamak üzereyken dede ev sahibinden kimlerin gelmediğini, niçin gelmediğini sorar. Ev sahibinden sorar, çünkü, gelmeyen can ev sahibine kırılmış yada küskün olabilir.

Ev sahibi durumu anlatır veya dedenin görevlendirdiği bir kişi ile giderek ceme gelmeyenleri ziyaret eder ve Ceme davet eder.

Dede son defa sorar;

İçinizde biri birine dargın-küskün varsa kalksın söylesin diye sorar.

Küskünler barışır,suçlu suçunu söyler,şayet sorun dedeyi aşıyorsa sonra görüşüleceğini söyler ve Gözcü tarafından suçlu Cem evinden çıkartılır. Suçlu insan daha sonra Mürşit,Pir,Musahip ve Yol Rehberi(dede soyundan olup dedenin olmadığı zaman cem yapabilendir.)bir araya gelerek durumu görüşür ve gerekirse bir sonraki Cemde görüşmeye karar verirler.

Pir ; Cemi yürüten ve o ceme katılanların bağlı olduğu ocak mensubu, dededir.
Mürşit ; Dedenin bağlı olduğu ocak mensubudur. Her dedenin veya ocağın bağlı olduğu bir Mürşidi vardır. Bundan şu çıkıyor;Bütün ocaklar biri birlerine bağlıdırlar onlarda Hacı Bektaşî Veliye bağlıdır.
On iki hizmetli meydana çağrılır(bu çağrı sazlı deyişlerle olacağı gibi şiir gibide olur)

okunan her dörtlükten sonra hizmet sahibi meydana gelip Dara durur.

Ol haktan hidayet oldu.

Pirim sana ayan olsun

Şah’dan bize name geldi

Rehber sana haber olsun.


Hak kuluna kıldı nazar

Gerçek olan irfan dizer

Kalleş gelir cemi bozar

Gözcü sana haber olsun


Şeyda bülbül bağın ister

Haktan yolun sağın ister

Delil yanmaz yağın ister

Delilciye haber olsun


Zakirlerin zikri sazdır

Okunan nefes,duazdır

Hakka kılınan niyazdır

Zakir sana haber olsun.

Her can Cemde kardeş bacı

Onlar ki Güruhu Naci

Salman cemde süpürgeci

Salmana da haber olsun.


Bu yola giden nacidir

Hak katına varıcıdır

Cemin kilidi kapıcıdır

Kapıcıya haber olsun.


Gel gidelim dost irfana

Tebah edelim erkana

Tekbir verelim kurbana

Kurbancıya haber olsun.


Ta ezelden dedik belli

Muhammed-Alinin yolu

Şah Hüseyne geldi dolu

Saka sana haber olsun.


Bu yola serini koyan

Fitildir kandilde yanan

Kırklar ilen semah dönen

Semahçıya haber olsun


Hak kuluna nazar eyler

Hakkın kelamını söyler

Canlar geldi nasip diler

Peykçiye haber olsun.

Şah Hatayım pire geldi

Dört kapıyı süre geldi

Hakikata dara geldi

İznikçiye haber olsun.

Dede On iki hizmetliye ortak dua okur. Herkes görevine döner.

Dede “Edep Erkan,Sükutu Lisan,Müminlere budur nişan” der ve herkes diz üstü oturur.

Zakir veya Dede üç deyiş okur.
Mihman olduk ceminize

Hû diyelim deminize

Hayran kaldık yolunuza

Bu meydanda bu divanda


Meydanda oturan canlar

Aynı soydan aynı kandan

Kalksın kötü çirkin yanlar

Bu meydanda bu divanda


Sazlarla coşup çağladık

Özümüz hakka bağladık

Hüseyin için ağladık

Bu meydanda bu meydanda


Pirimiz Bektaşi Veli

Abdal Musa Kızıldeli

Balım Sultanla çelebi

Bu meydanda bu meydanda


Selam rehber olan dosta

Niyazımız vardır posta

Ethem ile Mustafa yasta

Bu meydanda bu meydanda

deyiş biter bitmez ikincisi okunmaya devam edilir.

Medet ya Muhammed medet ya Ali

Ya Muhammed sana mürüvvete geldim

Karlı dağlar gibi girdim günaha

Ya Muhammed sana mürüvvete geldim

Ey erenler size mürüvvete geldim


Cennetin kapısı mermerdir taşı

İncidir duvarı hikmettir işi

Yüzyirmidört nebinin başı

Ya Muhammed sana mürüvvete geldim

Ey erenler size mürüvvete geldim
Muhammeddir nebilerin aynası

Selavat verelim gür olur sesi

Onsekizbin alemin hem Mustafa’sı

Ya Muhammed sana mürüvvete geldim

Ey erenler size mürüvvete geldim

Abdal Pir Sultanım ben Şama geldim

Şam elinize yana yana geldim

Figan ettim Ali Ali Ali Haydar Haydar Haydar

Hey dost hey dost hey dost kapına geldim

Ya Muhammed sana mürüvvete geldim

Ey erenler size Mürüvvete geldim.

Deyiş biter bitmez halk secdeye varır ve Dede;

Bismillahirrahmanirrahim.

Hak lâ ilahe illallah,hak birdir Muhammed resullullah, Ali’dir Veliyullah,Veli’dir Aliyullah, Mürşidi kamillullah, Fatıme hayrel nisa lâ feta illa Ali lâ seyfe illâ Zülfikar.

Nesruminellahi vel fethü gariba beşerel mümine.

Ya Allah Yâ Muhammed Ya Ali,

Vele havle vele kuvvete illa billahil Aliyül azim.

Secdeden doğrulan halk zakirlerden yada Dededen iki deyiş dinlerler;

Kandilden içeri bir nigar iken

İşte ben o zaman Haydarı gördüm

Cihan derya iken gök tufan iken

İşte ben o zaman Ali’yi gördüm


Üç yüz yıl havada döndüğü zaman

Tutuşup kanadı yandığı zaman

Cebrail Kâbe’ye konduğu zaman

İşte ben o zaman Ali’yi gördüm

Hünkar Hacı Bektaşi Veliyi gördüm
Ol beri kudrette coşup çağladı

Nice Münkirlerin bağrın dağladı

Hurma çöpü ile devi bağladı

İşte ben o zaman Ali’yi gördüm


Nice münkirlerin kellesin vurdu

Müminin kalbinde bir mekan kurdu

Üç yaşında iken putları kırdı

İşte ben o zaman Aliyi gördüm

Yüzüm süre süre dergaha geldim

Erenler dergahı uludur deyû

Aradım noksanı özümde buldum

İşte ben o zaman Aliyi gördüm

Hünkar Hacı Bektaşi Veliyi gördüm
Pirim vardır deyi yöneldim geldim

Arayı arayı Pirimi buldum

Gönül kuşu Cevher abura saldım

İşte ben o zaman Aliyi gördüm

Hünkar Hacı Bektaşi Veliyi gördüm.
Gönül eylen eylen er meydanında

Her ne ister isen var meydanında

Alış veriş eyle kâr meydanında

İşte ben o zaman Aliyi gördüm


Viraniyem demden deme göçünce

Aşıklara nurdan Libas biçince

Kırklar meydanında meyir içince

İşte ben o zaman Aliyi gördüm

Hünkar Hacı Bektaşi Veliyi gördüm. Der ve ikinci deyiş,

TURNALAR BEYİTİ

Devredip gezersin darı fenayı

Bağdat diyarına vardın mı turnam

Medine şehrinde Fatıma anayı

Makamı ordadır gördün mü turnam


Bizde Veli dedik bizde uluya

İman olduk ikrar verdik Veliye

Necef deryasında İmam Aliye

Bu dergaha yüzler sürdün mü turnam


Medine şehrinde Selman’a varıp

Bağdat’ta Kâzım’ın kabrini görüp

Baş eğip hem eşiğine yüz sürüp

İkrara bend olup durdun mu turnam


Hür şehit de Kerbelada çürümez

Haktan izin yoktur kalkıp yürümez

İmam Hüseyin’in kanı kurumaz

Şehitler serdarın gördün mü turnam


Behlül evcik yapar idi zeminde

Makamını gördü üçmek evinde

Tılsımı da erenlerin ceminde

Kırkların darına durdun mu turnam

Veysel Karan gezer idi Yemende

Serin verdi on iki İmam yolunda

İmam Mehdi hangi vakti zaman da

Nasıl zuhur eder sordun mu turnam


Kul Hüseynim derki Hakka varalım

Varıp dergahına yüzler sürelim

Can baş feda edip şahı görelim

Sen de o sultanı gördün mü Turnam

Okunan iki deyişten sonra Dede Allah...Allah deyince halk ikinci kez secdeye varır ve dede şu duayı okur;

Allah...Allah...Allah...Allah

Yüzyirmidörtbin peygamberler, veliler, nebiler, mürselleri cümle batın, zahir erenleri hürmeti hakkı için.(Secdedeki halk Allah Allah der)

Ey yarabbim! Bize sarsılmaz bir iman,güzel bir ahlak,sabredici bir kalp,şükür edici bir ten,zikir edici bir dil ihsan eyle.(Halk Allah Allah )

Her türlü güçlüğe karşı dayanma gücü,yaşama sevinci, bol sabır ver.

Hanelerimize huzur,sağlık ve bereket ihsan eyle.

Çoluk çocuğumuza akıl,fikir ver.(Allah Allah)

Zalimin şerrinden koru.(Allah Allah)

Görünen,görünmeyen kazadan,beladan sakla.

Dertliye deva,hastaya şifa,yolcuya yoldaş,garibe sîla nasip eyle, borçluyu kurtar yarabbim.(Allah Allah)

Kemteriz,günahkarız,hatalıyız,kusurluyuz.

Beşer ve aciz kullarız, Sen kerem kânisin Yarabbim.

Birsin,nursun,pirsin,sırsın. Evvelde sensin,ahirde sensin, geçmiş ve gelecek günahlarımızı affeyle Yarabbi!(Halk hep bir ağızdan Allah Allah der)

Secdeden doğrulur doğrulmaz sazlar semah çalmaya başlar ve semazenler semah dönerler.

Ela gözlü nazlı Pirim

Gölün senin pervendedir

Ben severim sen kaçarsın

Ha gülüm gülüm nerendedir

Ha canım canım nerendedir.
Akar boz bulanık çaylar

Meyvesiz olur mu bağlar

Akıl ile olmaz sağlar

Hesap yolu sürendedir


Kaşların kurulu yaydır

Mahcemalin bedir aydır

Bahçeye girmek kolaydır

Hesap gülü derendedir.


Derviş bellidir tacından

Dert alıyor dert ucundan

Sefil baykuş verandadır

........................


Derviş Alim der övdüğüm

Aşkın hayâlın kurduğum

Suç benim değil sevdiğim

Sana meyil verendedir

semahlar dönüldükten sonra semah dönenler dara durur ve dededen dua isterler. Dede;

Allah...Allah...Allah...Allah.

Semahlar saf ola,günahlar af ola.

Eğildiğiniz hayırlı gele,hayırlı kapılar açıla,muradınız hasıl ola,dileğiniz kabul ola.

Dildeki dileklerinizi gönüldeki muratlarınızı Şahı Merdan Ali vere,Gerçeğe hû,mümine ya Ali.

Dede yüksek sesle;



Herkes Postuna sakin olsun der ve semah dönenler yerlerine geçerler.

İki veya üç tane Duvazı İmam çalınıp okunur ve arkasından Devhid okunmaya başlanır. Buna Cem birlemede denir.

Ali’nin ismi dört kitapta olunur

La ilahe illallah yazılır

Sevdiceğim Cebrailken Şah Hızır

La ilahe illallah yazılır.

İllallah şahım illallah

Ali Mürşit güzel şah

Eyvallah şahım eyvallah

Hak la ilahe illallah

Hasan bahçesinin gülü açıldı

Şah Hüseyin parelendi saçıldı

Şehit olanlara hülle biçildi

La ilahe illallah yazılır

İmam Zeynel yaralandı akıyor kanı

İmam Bakır kazanında uyur nur donu

İmam Caferin elindedir erkanı

La İlahe illallah yazılır

Musa’yı Kazım Rıza’nın zikri dildedir

Muhammedin hutmu Cemali ondadır

Fatma ananın iki gözü yoldadır

La ilahe illallah yazılır


Şah Taki ile Naki derdi yazıla

Yüz sürelim Muhammedin tacına

Fatma ananın saç bağının ucunda

La ilahe illallah yazılır.

Hasan el askerinin saçı leyladır

Bundan mühimlerin sende meyli var

Mehdi’nin boynunda bühameyli var

La ilahe illallah yazılır.


Birleme bittikten sonra,

Dede;


Dualarımızın kabulü için,günahlarımızın affı için hep Cem birliği ile Allah...Allah der ve son defa secdeye varılır. Halk secdede iken dede;

Allah...Allah...Allah ...Allah.

Şefaat kânidir Hz. Muhammed Mustafa.

Carlara yetişen Ali El Murtaza. Hasan Hulki Rıza,Şahı Şehidi Deşd-i Kerbela.

On iki İmamdan hidayet,ondört masumu paktan şefaat.

Hayır kapısını açarsın,rahmetini yer yüzüne saçarsın, ümidim var Yarabbim günahımızdan geçersin.

Seksen Rum erenleri,doksan Horasan Pirleri,yüz gaip erenleri hürmeti hakkı için bağışla.

Her şeyin hayırlısından ver, hayırlı evlat, hayırlı devlet, hayırlı rızk,hayırlı dost,hayırlı komşu ihsan eyle

Dostlarımızı şad eyle, düşmanlarımızı mat eyle,

Ser şerrinden, şer nazarından,kul borcundan, cehennem narından, şeriat köprüsünden,kabir azabından halas eyle.

Bismi Şah Allah...Allah.Akşamlar hayrola,şerler def ola, müminler şad ola,meydanlar abâd ola.

Nur-i Nebi,kerem-i İmam-ı Ali,Hünkar Hacı Bektaşi Veli.Gerçek erenler demine,gerçeğe hû,mimine yaAli


Halk secdeden doğrulur ve dede devamla;
Eyvallah,Cemaate rahmet.

Secdeniz hak için olsun

Hak ile Muhammedden ayrılmayasınız.

der ve Lokmalara geçilir.

Lokmalar dağıtıldıktan sonra ilk lokmayı Dede tadar ve sonra halk yemeye başlar,aksi halde dededen önce lokma yiyen cezalandırılır.Lokma yemeden evvel Dede ;
Dedem oğlu diyor ki sıtk ile kalbi bütüne,sıra geldi Kahve ile tütüne,Kahvemiz yetti hakka,herkes tabağına...

Dağıtılan lokmalar yenir,sigaralar içilir ve cemin sonuna gelinmiş olur.....

*******

Dedenin duası ile tekrar secdeye varılır. Dua bittikten sonra halk doğrulur ve Dede veya Zakir Semah çalmaya başlar. Semazenler meydana gelir,yere niyaz olur ve dedenin huzurunda dizilirler. Darda durur gibi dururlar ve hep birlikte yere niyaz olurlar ve kalkıp biri birleriyle karşılıklı durup biribirlerinin omuzundan öperler ve semah dönmeye başlarlar.



Semah dönülürken,dede veya zakir deyişler okur.
Ezelden aşıkım ben Muhammed Mustafa’ya

Feda olsun hayatım bütün Al-i abâ’ya.

Acır bî-şübhe onlar bu rûh-u bî-neva’ya

Kabul etsin erenler kul oldum Murtaza’ya

Ne sabrım kaldı artık,ne ârâm-ü karârım

Hüseyn’in ateşiyle yanar kalb-i nizârım.

Tutar eflâki her şeb figaan-ü âh-ü zârım

Revandır seyl-i eşkim feza-yı Kerbela.


Gehi nisyan edersem ne var savm-u salatı?

Unuttum ehl-i beyt’in gamından kainatı.

Olur elbet müsadif nigah-ı iltifatı

Ali’nin rûz-u mahşer hazin bir aşina’ya.

....................

Semah bittikten sonra dede Semah dönenlere dua okur ve “Herkes postuna sakin olsun.” der ve Semahçılar meydanda otururlar. Bu oturuş genelde yan yana olur ama karşılıklıda dizilebilirler.


Düvazimam bittikten sonra Tevhid okunmaya başlar. Buna Cem birleme de denir.

Dede; “Dualarımızın kabulü için hep Cem birliği ile Allah...Allah”der ve herkes tekrar secdeye varırlar. Dede cemde son duasını okumaya başlar. Halk secdeye vardığında Gözcü ayakta durur ve halkı izler. Sazı çalan zakir ile sazı kucağında bağdaş kurmuş vaziyette oturduğu için eğilebildiği kadar sazın üzerine eğilir. Dua bittikten sonra doğrulurlar ve dede;

Kuş kondu ozana

Hakkı seven sağ ayağını uzata

Erenlerin sefasına

Öküz verenin hayrı kabul ola” der ve herkes rahat oturur. (Geçmişte Cem bitiminde dede rahat otur demeden halktan biri hemen oturuş düzenini bozduğu için ceza olarak Öküzünü kesme cezası verilmiş. O Can öküzünü keserek halka yedirmiştir, ibadet arasında yapılan bu işlem devam etmemesine rağmen onu emsal alarak hareket edilir. Bu yüzdende bu dörtlük okunur.)
Gözcü,Cem boyunca ayakta durarak halkı izlemiştir, yanlış veya kasıtlı hareket edenleri görmüştür. Dede Gözcüden sorar,

“Salonda,insanlar arasında bir olumsuzluk var mı”varsa Gözcü söyler veya gözcünün görmediği ama yanındakilerin gördükleri bir yanlışlık varsa söylenir ve suçlular dara durdurulur ve savunmaları alınır. Gerekirse ceza verilir.(Bu cezalar genelde Lokma cezası olur)


Cemlerde Dara durmak vardır. Dört çeşit Dar’a durulur.

1) Dar-ı Mansur,

2 ) Dar-ı Fazlı,

3) Dar-ı Nesimi,

4 ) Dar-ı Fatıma.

-Dar-ı Mansur ; Mansurun asılması sembolüdür. Pir huzurunda adeta dar ağacında asılı durur gibi durulur.

Eller yan tarafa bırakılmış,boyun hafif yan tarafa eğik halde durulur. Buna Dar-ı Mansur denilir.

- Dar-ı Fazlı ; Dede ( Pir ) Aşkola dediği vakit secdeye varılır. Secdenin anlamı Hz.Fazlının dikili hançerin üzerine yüzüstü bırakılıp hançerin ciğerine saplanması anlamındadır. Bu yolda Fazlı gibi hançer acısı ciğerimdedir. O anı her zaman yaşıyorum demektir.

- Dar-ı Nesimi ; Pir huzurunda diz çöküp oturması,buda Dar’ı Nesimiyi anmak ve Nesimi gibi postumu yüzdürmeye hazırım mesajını vermektir.

Dar-ı Fatıma ; Pir huzurunda dara durduğu vakit sağ ayak baş parmağı sol ayak başparmağın üzerine konur. Rivayetlere göre Hz.Peygamber

( Bazılarına göre Hz.Ali ) Hz.Hüseyinden su istemişler. Hz.Hüseyin bu isteği yerine getirmek için hızla yerinden kalkıp koşarken sol ayağının baş parmağı yere çarpmış ve kanamış.

Hz.Hüseyin suyu verirken görmesinler diye sol ayak başparmağını sağ ayağıyla saklamaya çalışmıştır. Buda saygının bir ifadesi olarak değerlendirilir.

Dede, Dara duran talibe hitaben “ Aşk ola” dediği vakit talip Fazlı Darına durur ve Dede yüksek sesle :

Ey talip,Cesedine can verdi,kalbine iman verdi. Söylemen için dil verdi. Tutman için el verdi. Ne gördün Ne işittin? Aldığın var ise ver. Ağlattığın var ise güldür. Döktüğün var ise doldur. Yıktığın var ise kaldır...der.

Talip,Dara durmuş vaziyette,yüksek sesle ;

Bismi Şah..Allah..Allah..Erenler,yüzüm yerde özüm darda. Erenler meydanında,Muhammed Ali divanında, pir huzurunda, canım kurban,tenim tercuman. Bu fakirden ağrınmış, incinmiş, gücenmiş can karındaşlarından var ise dile gelsin,bile gelsin. Hakkını talep eylesin. Allah eyvallah. Gerçekler, gerçek erenler demine Hû.

Bir başka sesleniş ise :

“Özüm darda,yüzüm yerde Pir huzurundayım!

Ben fakirden ağrınmış,incinmiş varsa dile gelsin bile gelsin!

El gövdenin kaşındığı yeri bilsin!

Hakkı olan hakkını istesin”

talibin bu isteğini dede biraz farklı bir şekilde halka duyurur:

“Canlar,bacılar,kardaşlar. Dardaki bu can (bu talip) Nesimi gibi yüzülmeye, Mansur gibi asılmaya hazırım diyor.

Mansur gibi ip boynunda,fazlı gibi hançer ciğerinde hazır beklemektedir.

Ağlattığını güldürmek, döktüğünü doldurmak istemektedir.

Görüp de göstermeyenin,bilip de söylemeyenin üstündedir yaptıkları

Razı mısınız dar çeken candan” der.

Talip,geçmişte yaptığı yanlışlar varsa anlatır ve bu konuda bağışlayıcı olmalarını ve af edilmesini ister. Talip bu yaptıklarını itiraf etmezse cemde hazır bulunan canların birçoğu tanıdıkları için bildikleri suçları orada açıklarlar ki buda daha kötü olur. o yüzden talip bütün suçlarını anlatır.


Cemlerde ceza verilen suçlular iki kategoride değerlendirilir

Biri Düşkünlük,

Birde hafif suçlar vardır ki bunlar

-Küfür,

-Borcunu ödemeyen



-Dayak atan,kavga eden,

-İftira eden, bunlar için verilen cezalar geçicidir.

Bazı suçlular birkaç ceme alınmazlar,bazılarına kurban kestirilir,bazıları ile belli bir süre kimsenin konuşması yasaklanır. Düşkünlere çok ağır cezalar verilebilir ama hiç bir şekilde ölüm cezası olmaz. Çünkü ölüm sadece vade yeterek olur. İnsanın insanı öldürmesi Alevilikte kesinlikle yoktur. Bu yasakların kalkması ile düşkünlüğü kalkmış olur.


Yüklə 1,05 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin