Mühazirə 1 Mövzu: Cihaz texnologiyasının əsas anlayışları Ümumi məlumat

Mənimsənilmə dərəcəsi
Bütün digər şərtlər içərisində (daxilində) iki və daha çox konstruksiyadan eləsi texnoloji hesab olunur ki, onun tərkibindəki hissələrin sayı azdır. Lakin istehsalın işləməsi prosesində heç də hissələrin hamsını eyni səviyyəli (qiymətli) hesab etmək olmaz. Onlardan bəziləri artıq istehsalda, digər məmulatlar hazırlananda tətbiq olunmuşlar və yeni yaradılan məmulatda istehsal oluna bilər.
İstehsalda tətbiq olunma dərəcəsindən asılı olaraq hissələr aşağıdakı qruplara bölünür:

1. 
   Orjinallar
   
2. 
   Götürülmüşlər
   
3. 
   Standart hissələr (alına bilənlər)
   
4. 
   Bərkidici hissələr
   

Orijinal elə hissələrə deyilir ki, onlar baxılan məmulatın tərkibində (konstruksiyasında) birinci dəfə tətbiq olunurlar.
Götürülmüşlərə elə hissələr aiddir ki, onlar əvvəllər tətbiq olunmuş məmulatlarda orjinal olmuşlar və yeni yaradılan məmulatlarda istifadə olunurlar.
Digər hissələrin təyinatı (yəni standart, normalaşdırılmış, bərkidici) onların adlarından aydın olur (görünür).
Məmulatın istehsalatda mənimsənilmə dərəcəsi K_m əmsalı ilə müəyyən olunur:
və yaxud ,
burada N_O ,N_S , N_N ,N_G , N_B -orjinal, standart, normallaşmış,götürülmüş, bərkidici hissələrin sayı,N–isə hissələrin ümumi sayıdır (miqdarıdır).
Uyğun olaraq hissələrin xüsusi çəkisi aşağıdakı əmsallarla müəyyən edilir.

1. 
   Sandartlaşdırma əmsalı
   

2. 
   Normallaşdırma əmsalı
   

3. 
   Götürülmə əmsalı
   

Mənimsənilmə əmsalı

Qeyd etmək lazımdır ki, mənimsənilmə əmsalı artdıqca (o cümlədən K_S, K_N, K_G əmsalları) istehsalın texnoloji hazırlığına olan sərfiyyat azalır və onun texnoloji hazırlıq müddəti qısalır.Orjinal hissələrin sayı azaldıqda da əmsal artır.Orjinal hissələrin yalnız sayı deyil həm də onların adlarının sayı mühümdür və bunların hamısı təkrarlanma əmsalı k_T ilə xarakterizə olunur:
,
burada N_Oa - orjinal hissələrin adlarının sayıdır. Ən pis halda k_T =1 ola bilər.