MühaziRƏ 2: MÜASİr ehm- ləRİn təSNİfati

Mühazirə 8

Müasir mətn redaktorları. Word mətn redaktoru, onun menyuları: Файл, Правка, Вид
Plan:

1. 
   Mətn redaktorları. Word mətn redaktorunun yüklənməsi
   
2. 
   Standart alətlər və formatlaşdırma paneli
   
3. 
   Файл, Правка, Вид menyuları
   

1. 
   Mətn redaktorları mətnlərin yığılması, onların tedaktəsi, mətn sənədlərinə müxtəlif obyektlərin əlavə edilməsini həyta keçirir.” Word” proqramı vasitəsilə istənilən bir mətbuat vasitəsini yığmaq olar. WordPad proqramı Word mətn prosessorunun ən sadə variantıdır. Word proqram paketi Microsoft firması tərəfindən hazırlanmış və onun bir variantı mövcuddur: Word 97, Word 2000/2002/2003/XP.
   

Word proqramının icra edici faylı WinWord. exe-dir.

Word proqramının yüklənməsi:

• 
  İşçi stolda Office panelindən “W” düyməciyinin üzərində MOUSE-un sol düyməsini sıxmaqla;
  
• 
  Windows-un işçi stolundan;
  
• 
  Пуск menyusundan Пуск →Программа→ Microsoft Word
  
• 
  Windows sistemi ilə birlikdə, yəni Автозагрузчик vasitəsilə;
  
• 
  Word sənədlərindən.
  

Word pəncərəsi aşağıdakı elementlərdən ibarətdir:

• 
  Pəncərə başlığı sətri: Burada proqramın və redaktə edilən (cari) sənədin ( faylın) adı yazılır. Pəncərənin yuxarı sağ künçündə onun ölçülərini idarə edən düymələr yerləşir.
  
• 
  Baş menyu: Bu menyunun əmrlərini menyunun bəndlərinin adını MOUSE ilə seçib sıxmaqla, lazım olan əmri yerinə yetirmək mümükündür. Baş menyunun bəndlərinin tərkibi və ya bəndlərindəki əmrlərin tərkibi “Сервис” (Tools) menyusunun “Настройка ” (Custimize) əmri vasitəsilə dəyişdirilir.
  
• 
  Alətlər paneli: Əmrlər, onlara uyğun işarələrin maus ilə sıxılması ilə icra olunur. İstənilən alətlər panelini pəncərəyə gətirmək və oradan götürmək üçün “Вид” menyusunun “Панели инструментов” əmrindən istifadə olunur.
  
• 
  Aktiv sənəd pəncərəsi: Mətn prosessorunun ekran boyu maksimal açılmış sənəd pəncərəsidir.
  
• 
  mətn prosessoru və sənədin sistem menyusunun düymələri. Bu düymələr mətn prosessorunun və aktiv sənəd pəncərəsinin yerləşdirilməsini ölçülərini, həmçinin pəncərənin yığılıb, bağlanmasını idarə edir.
  
• 
  Tətbiqi proqram və sənədin işarə şəklində yığılması düyməsi
  
• 
  Tətbiqi proqram və sənəd pəncərəsinin ölçülərinin idarə olunması düymələri. Bu düymələr vasitəsilə pəncərəni ekran boyu maksimal açmaq və ya əvvəlki ölçüsünü bərpa etmək mümkündür.
  
• 
  Tətbiqi proqram və sənədin bağlanması düyməsi
  
• 
  Xətkeş: abzasların əl ilə formatlaşdırılmasının rahat yerinə yetirilməsinə imkan verir.
  
• 
  Üfüqi və şaquli fırlatma zolağı: Sənədin yerinin üfüqi və şaquli istiqamətdə sürətlə yerdəyişməsinə imkan verir.
  
• 
  Sənədə baxış rejimlərinin idarə edən düymələr: Bu düymələrə üyğun “Обычный” (Normal) “Електронный документ” “ Разметка страницы” “Структура” rejimlərinə keçid təmin olunur.
  
• 
  Vəziyyət sətri: sənəddəki kursorun cari vəziyyətini və bəzi rejimlərin aktivliyini izləməyə imkan verir. Vəziyyət sətrinin ekranda əks olunmasını idarə etmək üçün
  

“Сервис” (Tools) menyusunun “Параметры” bəndindən istifadə olunur. “Параметры” dialoq pəncərəsinin “Вид” vərəqi seçilərək “Строка состояния” bayrağı qeyd olunur və ya götürülür.

2. Standart alətlər paneli:

Bu panel menyu sətrinin altında yerləşib, onun üzərində mətn və yaxud hazırlanan mətn üzərində iş görmək üçün lazım olan əmrlərin düyməcikləri yerləşdirilmışdir. Şəkildə təsvir olunan düyməciklərin vəzifəsi aşağıdakı kimidir.

• 
  təzə mətn sənədi yaratmaq, yaddaşa verilmiş hər hansı bir sənədi açmaq,
  

hazır mətni yaddaşa vermək,

Word proqramının 2003-cü il variantında yaradılmış düyməcikdir. Bu düyməcik elə bil ki, bəzi sənədlərdə bizim hüquqlarımızı qoruyur ki, digərləri ondan istifadə etməsin,

düyməciyin (“E-Mail”) hesabına İnternet vasitəsilə yığılan məktubu göndərmək olur, çap etmə, qabaqcadan görünüş, səhifələrin avtomatik yoxlanması,

təzə “Word” tərkibinə daxil edilmiş əlavə köməkçi məlumatlar,

• 
  kəsib yaddaşa vermək, yaddaşa köçürmək, yaddaşdan lazım olan yerə qoymaq,
  

mətnin hər hansı bir formatlaşdırılmış hissəsinin formatını digər bir hissəyə mənimsədir, səhv əməliyyatı geri qaytarır, səhvən qaytarılmışı yerinə bərpa edir,

bu düymə ilə mətnin hər hansı bir hissəsi hansısa bir əmr düyməsinə çevrilir, Sərhədlər paneli, yəni bu düymə vasitəsilə yaradılmış cədvəli formatlaşdırmaq üçün təzə əmrlər paneli açırlar,

mətnə cədvəl daxil edilməsi, Ofis paketinə daxil edilmiş digər proqram “Excel”-də yaradılmış cədvəlin “Word” proqramına daxil edilməsi,

mətnin bir səhifədə bir neçə sütunda yazılması, şəkil çəkmək üçün alətlər panelinin gətirilməsi, sənəd üçün yaradılmış təqribi blok-sxemi göstərir,

mətndə olan boşluqları göstərir, mətni bu düymə vasitəsilə masştablandırılır ki, bu əməliyyat çap zamanı mətnin ölçüsünə təsir etmir, öyrədici məlumat düyməsi,

oxumaq üçün rejim düyməsində hazır mətnin oxunması, səhvlərin redaktə olunması üçün ideal şərait yaradılıb, artıq düyməciklər gizlədilir,

düyməcikləri idarə etmə paneli.