Mühazirə 30 saat, laboratoriya 30 saat

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi

Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası

Bakalavr hazırlığı üçün

(əyani şöbə)

“Əməliyyat sistemləri” fənninin
PROQRAMI

“T180000-İnformatika və hesablama texnikası” istiqaməti üzrə

Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Elmi-Metodik Şurasının “İnformatika və kompüter texnologiyası” bölməsinin “___”_____ tarixli iclasının qərarı ilə təsdiq edilmişdir (protokol № )
Tərtib edən: f.r.e.n., dosent Nazim Sədi oğlu Rüstəmov
Rəyçi: t.e.n., dosent Namiq Nəcəf oğlu Vəliyev

BAKI-2008

I. İzahat vərəqi

Mühazirə - 30 saat, laboratoriya – 30 saat

"Əməliyyat sistemləri" fənni "İnformatika və hesablama texnikası" istiqaməti üzrə bakalavr hazırlığında tədris edilən ixtisas fənnin rolunu oynayır. Fənnin əsas məqsədi tələbələrə müasir əməliyyat sistemlərinin təsnifatı, əsas vəzifəsi və bir-birindən fərqli xüsusiyyətlərinin öyrədilməsidir. Fəndə müasir əməliyyat sistemlərindən MS-DOS, Unix, Linux və Windows əməliyyat sistemlərinin xarakterisitika və imkanlarına baxılır. Ən çox istifadə olunan əməliyyat sistemlərindən biri olan Windows-un funksiyaları və iş prinsipi fəndə geniş şəkildə verilib. Bunun üçün çox geniş istifadə edilən Windows əməliyyat sisteminin bütün versiyaları və Vista götürülüb. Fəndə xüsusi xidmət proqramlarının öyrənilməsinə də yer ayrılıb.

II. Mövzular və onların məzmunu

Əməliyyat sistemlərinin təsnifatı.

1. 
   Diskin hissələrə bölünməsi və formatlaşdırılması. Sistemin yüklənmə prosesləri. Fayl sistemi haqqında. FAT və NTFS fayl sistemi. Qurğuların Plug and Play texnologiyası ilə quraşdırılması. Add/Remove Hardware Wizard ilə işin təskili. Disklərlə işin təşkili. Diskin strukturu. fdisk-lə sərt diskin məntiqi disklərə bölünməsi. Bölmə və tomların tipləri. Disk Management və onun iş prinsipi.
   
2. 
   Dos. MS-DOS əməliyyat sisteminin strukturu və funksi­ya­ları. Disk əməliyyat sisteminin əsas anlayışları. MS-DOS əməliyyat sisteminin əsas əmrləri. MS-DOS əməliyyat sisteminin strukturu və funksi­ya­ları.
   
3. 
   Windows əməliyyat sistemləri. Windows ƏS-nin xarakteristikası və arxitekturası. Windows-un istifadəçi qrafiki interfeysi. Windows ƏS-nin yeni funksiya və üstünlükləri. Windows XP, Windows 2003 Server ƏS-ri. Windows –nin domen və işçi qrupları. Windows –nin quraşdırılması və bu zaman istsfadə olunan aparatlar. Windows -nin şəbəkə üzrə quraşdırılması. Windows 2000-nin iki əsas administrativ utilitləri: MMJ (Misrosoft Management Jonsole) və Task Sheduler. Windows-in Kontrol Panel-dəki kompüterin proqram və aparat konfiqurasiyasına xidmət üçün tətbiqi proqramlar. Sistem reestri. Reestrə baxış və onun redakdəsi. Registry Editor-dan istifadə. Reestrdə axtarış, reestrə parametrin əlavə olunması və yadda saxlanılması. Regedt.exe proqramı. Windows –nin yüklənmə prosesi. Boot.ini faylı və onun strukturu. Windows 2000 yükləyiji diskinin yaradılması prosesi. Windowsun yüklənmə prosesi. Boot.ini faylı və onun strukturu. Windows yükləyici diskinin yaradılması prosesi. Şəbəkə protokollarının təyini və quraşdırılması. TCP/İP şəbəkə protokolunun quraşdırılması, nasazlıqların aradan qaldırılması və konfiqurasiyasının yoxlanılması. DNS (Domain Name System) xidmətindən istifadə. Baş domen. Yuxarı və ikinci səviyyəli domenlər. Domenlərin adlandırılması qaydası. DNS kliyentinin konfiqurasiyası.
   

4 . Linux əməliyyat sistemləri. LİNUX əməliyyat sisteminin xarakteristikası. Linux ƏS-nin əsas funksiyaları. Linux əməliyyat sistemi və onun digər ƏS-dən fərqli xüsusiyyətləri. Əsas əmr və utilitlər.

5. Unix əməliyyat sistemləri. UNIX əməliyyat sisteminin xarakteristikası. Unix ƏS-nin əsas funksiyaları. Unix əməliyyat sistemi və onun digər ƏS-dən fərqli xüsusiyyətləri. Əsas əmr və utilitlər.

6. Xüsusi xidmət proqramları. Verilənlərin arxivləşdirilməsi və bərpası, diskin təmizlənməsi və diskin defraqmentasiyası. Tapşırıqların təyini. Virusların xarakteristikası və antivirus proqramların klasifikasiyası. Antivirus proqramların iş prinsipi.
III. Laborotoriya məşğələlərinin təxmini mövzuları

1. 
   Diskin hissələrə bölünməsi və formatlaşdirilmasi.
   
2. 
   Qurğularin plug and play texnologiyasi ilə quraşdirilmasi. Add/remove hardware wizard ilə işin təskili.
   
3. 
   Disklərlə işin təşkili. Diskin strukturu. fdisk-lə sərt diskin məntiqi disklərə bölünməsi.
   
4. 
   MS-DOS əməliyyat sisteminin əsas əmrləri.
   
5. 
   MSDOS əməliyyat sisteminin əmrlərinin tədqiqi.
   
6. 
   Windows əməliyyat sistemlərinin quraşdırılması ardıcıllıqlarının tədqiqi.
   
7. 
   Windows ƏS-nin xarakteristikası və arxitekturası. Windows-un istifadəçi qrafiki interfeysi.
   
8. 
   TCP/İP şəbəkə protokolunun quraşdırılması, nasazlıqların aradan qaldırılması və konfiqurasiyasının yoxlanılması.
   
9. 
   DNS (Domain Name System) xidmətindən istifadə. Baş domen.
   
10. 
    Unix əməliyyat sistemlərinin quraşdırılması ardıcıllıqlarının tədqiqi.
    
11. 
    Linux əməliyyat sistemlərinin fayl sisteminin və əmrlərin tətqiqi.
    
12. 
    Dinamiki disklərlə iş.
    
13. 
    Reestrin tədqiqi.
    
14. 
    Antivirus proqramlarının tədqiqi.
    
15. 
    ƏS-dən fərqli xüsusiyyətləri. Əsas əmr və utilitlər.
    

IV. Fənnin tədrisinə ayrılan saatların mövzular üzrə paylanması

№	Mövzular	Cəmi	O cümlədən
			Mühazirə	Laborotoriya məşğələsi
1.	Diskin hissələrə bölünməsi və formatlaşdırılması. Sistemin yüklənmə prosesləri. Disklərlə işin təşkili. Diskin strukturu. fdisk-lə sərt diskin məntiqi disklərə bölünməsi.	8	4	4
2.	MS-DOS əməliyyat sisteminin əsas əmrləri. MS-DOS əməliyyat sisteminin strukturu və funksi­ya­ları.	8	4	4
3.	Windows əməliyyat sistemləri. Windows ƏS-nin xarakteristikası və arxitekturası. Windows-un istifadəçi qrafiki interfeysi.	16	8	8
4.	Linux əməliyyat sistemləri. LİNUX əməliyyat sisteminin xarakteristikası	8	4	4
5.	Unix əməliyyat sistemləri. UNIX əməliyyat sisteminin xarakteristikası.	8	4	4
6.	Xüsusi xidmət proqramları.	12	6	6
	Yekun	60	30	30

V. Ədəbiyyat

Əsas

1. 
   Kərimov S.Q., Həbibullayev S.B., İbrahimzadə T.İ. İnformatika. Bakı, 2002
   
2. 
   Həbibullayev S.B. Si dilində proqramladırma. (metodiki göstəriş) Bakı, 2001
   
3. 
   Həbibullayev S.B. Əməliyyat sistemləri. (metodiki göstəriş) Bakı, 2001
   
4. 
   Podbelğskiy V.V. Əzık Sİ++, Moskva, 1998
   
5. 
   Sraustrup B. Əzık proqrammirovaniə Sİ++:M.: Radio i svəzğ, 1991.
   
6. 
   H.M.Deitel, P.J.Deitel C++ How to program, 1994
   
7. 
   Maykl Dj.Ənq. Visual C++6.Polnoe rukovodstvo. Kiev, 2000
   
8. 
   Norton P. Personalğnıy kompğöter firmı IBM i opera­üi­on­naə sistema MS-DOS. Moskva, 1991
   

11. 
    Microsoft Windows 2000 Professional, Uçebnıy kurs MCSE, 2001
    
12. 
    A.Çekmarev, A.Vişnevskiy, O.Kokoreva Microsoft Windows Server 2003 S.-P. 2004
    

Əlavə

1. 
   Berliner G.M., Qlazırina İ.B., Qlazırina B.G. Windows 2000 Professional, Moskva 2000
   

2.Windows 2000 Professional, Uçebnıy kurs MCSE, 2001

3. Levin M. Operaüionnaə sistema Linux M., 2001.Roqov İ. Windows 98.-M.: Binom, 1998.-160 s.

4. Roqov İ. Windows 98.-M.: Binom, 1998.-160 s.