MühaziRƏ №5 MÖvzu: davamli insan iNKİŞafinda gender problemi

MÜHAZİRƏ № 5

MÖVZU:

DAVAMLI İNSAN İNKİŞAFINDA GENDER PROBLEMİ

1. 
   GENDER HAQQINDA ANLAYIŞ. GENDER İNKİŞAF ƏMSALI.
   
2. 
   AZƏRBAYCANDA GENDER İNKİŞAFI.
   

1. 
   Davamlı insan inkişafında gender problemi, gender haqqında anlayış, gender inkişaf əmsalı.
   

Davamlı insan inkişafı konsepsiyasına görə irqindən, cinsindən, milliyətindən, dini mənsubiyyətindən və yaxud coğrafi mövqeyindən asılı olmayaraq insan inkişafı üçün mövcud olan və ya ola biləcək bütün məhdudiyyətlər aradan qaldırılmalıdır. Əlillər və müdafiəyə ehtiyacı olan qruplar üçün də mövcud ola biləcək və onların durumu ilə əlaqədar bütün məhdudiyətlər qaldırılmalıdır. Bu o deməkdir ki, cəmiyyətdə təmsil olunan bütün qruplar öz imkanlarının genişləndirilməsi və fərqli potensialının həyata keçirilməsi üçün eyni hüquqlara malikdir və bu hüquqlar təmin edilməlidir.

Cinslər arasında bioloji fərqlər məlumdur və dəyişməzdir. Lakin bu o demək deyil ki, kişi və qadın cəmiyyətdə tutduğu yer dəyişməzdir. Qadın hərəkatının tarixi bizim ölkədə bu sahədə əldə edilmiş nailiyyətlər qadınların cəmiyyətdə oynadığı rolun dinamik surətdə dəyişməsindən xəbər verir. Son əsrlərin texnoloji nailiyyətləri qadınların həm məişətdə, həm də istehsalatda oynadığı rolu dəyişdirmişdir. 20-ci əsrin sonunda “gender” anlayışı formalaşmışdır ki, bunu da “sosial cins” kimi xarakterizə etmək olar. Qadın və kişi arasında bərabərlik gender bərabərliyi kimi qəbul edilir (Şəkil 1.1).