Mühazirə 9
EKOLOGIYA VƏ INSAN SAĞLAMLIĞI
Sağlamlığın tərifi çeşidli zamanlarda fərqli anlaşılmışdır. Günümüzdə aşağıdakı əsas sağlamlıq konsepsiyaları vardır:
-
Keçmişdən bu günə kimi ən yayılan tərif – sadəcə xəstəliklərin olmaması idi. Bu kimi sağlamlığın tərifi eramızın ilk çağlarında verilmiş, ortaçağlar və çağdaş həkimlər də bunu qəbul etmişdirlər;
-
Bioloji baxımdan yanaşılsa, sağlamlıq orqanismin həyatı tənzimləmə sistemlərinin dayanıqlığıdır (qomeostatik müvazinət). Buna görə də sağlamlıq anlayışının anlamı bir orqanizmin dar çərçivəsindən çeşidli orqanizm və hətta ekosistemlərə qədər genişlənir;
-
Beynalxalq Səhiyyə təşkilatının tərifinə görə, sağlamlıq – hər bir kəsin hərtərəfli yaxşı durumudur. Bu da normal fiziki, mənəvi və ictimai durumdur.
Sağlamlığın ən başlıca göstəricilərindən biri və insanın normal durumunun göstəricisi çəmiyyətdə işləmək üçün yararlı olmaqdır.
Bəzi insan patologiyalarını (normal durumdan çıxma) araşdıranda, onların yaranması birdən birə deyil, yorğunluğun, boşalmamış stresslərin yığımı sonu baş verməsi faktı ortalığa çıxır. Bu da təbabətdə “xəstəliköncəsi” adlanır. Xəstəliklərin təsnifatına gəlincə isə, onları bir necə başlıca bölüklərə bölmək olar:
Dostları ilə paylaş: |
