Mühazirə Fənn: Nəqliyyat hüququ Müəllim Sərvərov Bəxtiyar

Subyektiv mənada beynəlxalq nəqliyyat hüququ dedikdə subyektlərə

beynəlxalq nəqliyyat daşımaları sahəsində verilən hüquqi imkanlar

(səlahiyyətlər) başa düşülür. Bu baxımdan beynəlxalq nəqliyyat hüququ

subyektiv hüququn bir növü hesab edilir.

Elm mənasında beynəlxalq nəqliyyat hüququ dedikdə beynəlxalq

nəqliyyat -hüquqi hadisələr barədə nəzəriyyələrin, konsepsiyaların, fikirlərin,

baxışların, ideyaların və mühakimələrin məcmusu başa düşülür. Beynəlxalq

nəqliyyat –hüquqi hadisələr dedikdə isə beynəlxalq nəqliyyat münasibətləri,

beynəlxalq nəqliyyat normaları, beynəlxalq hüququn subyektləri və digər

hadisələr başa düşülür. Beynəlxalq nəqliyyat hüquq elmi bu kimi hadisələr

barədə anlayışlar, müddəalar və nəticələrə dair biliklər sistemidir. Beynəlxalq

nəqliyyat hüquq elminin predmetini beynəlxalq nəqliyyat münasibətlərini

tənzimləyən qanunvericilik və onun tətbiq olunma praktikası təşkil edir. Ona

beynəlxalq nəqliyyat hüquq doktrinası da deyilir.

Beynəlxalq nəqliyyat hüquq elmi beynəlxalq nəqliyyat hüququ anlayışı,

onun hüquq sistemində tutduğu yer, beynəlxalq nəqliyyat hüquq normalarının

sistem və məzmunu, subinstitutları və digər aspektlərlə bağlı məsələləri öyrənir.

Qanunvericilik mənasında beynəlxalq nəqliyyat hüququ dedikdə

beynəlxalq nəqliyyat münasibətlərini tənzimləyən normativ hüquqi aktların

sistemi başa düşülür. Bu aktlar iki cür olur:

-beynəlxalq hüquqi aktlar;

-milli normativ aktlar.

Beynəlxalq hüquqi aktlar dedikdə nəqliyyat və nəqliyyat daşımaları

sahəsində bağlanmış beynəlxalq müqavilələr başa düşülür. Onlar, praktiki

olaraq, beynəlxalq nəqliyyat sazişləri, nəqliyyat konvensiyaları və s. adlanır.

Milli normativ aktlar dedikdə ayrı-ayrı dövlətlərin daxili (milli) nəqliyyat

qanunvericiliyi başa düşülür. Belə aktlara müxtəlif nəqliyyat növləri üzrə qəbul

olunmuş nəqliyyat məcəllələri, nizamnamələri və digər qanunlar aiddir.