Ümumiməlumat
|
Fənnin adı, kodu və kreditlərin sayı
|
MATH-442 Statistics (3 credits)
|
Departament
|
RIYAZIYYAT
|
Proqram (bakalavr, magistr)
|
BAKALAVR
|
Tədris semestri
|
YAZ-2014
|
Fənni tədris edən müəllim (lər)
|
SEYMUR FƏXRƏDDİN OĞLU RZAYEV
|
E-mail:
|
rzseymur@gmail.com
|
Telefon:
|
(+99412)424-88-23 (+99451)935-10-44
|
Mühazirə otağı/Cədvəl
|
IIgün saat 1640-1800 IVgün saat 1510-1630 otaq
|
|
Məsləhət saatı
|
Vgün saat 15-00—17-00
|
Prerekvizitlər
|
Riyazi analiz, (Diferensial və inteqral hesabı) Diferensial tənliklər. Həqiqi və kompleks dəyişənli funksiyalar. Sıralar .
|
Tədrisdili
|
Azərbaycan
|
Fənninnövü
(məcburi, seçmə)
|
Məcburi
|
Dərsliklərvəəlavəədəbiyyat
|
1.Ə.M.Məmmədov və K.M.Cəfərov.Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistikanın elementləri.Baki.Api.1984
2.V.E.Gmurman.Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika məsələlərinin həllinə dair rəhbərlik.Bakı.”Maarif”.1980
3.Гихман ИИ Скорохд A.B. Ядренко М Н Теория вероятностеи и математическая статистика.Киевю
4.Şahbazov Ə.Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika.Bakı.Maarif,1973
5.Nəsirov T.N.Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika.Bakı.BDU.1990
Əlavə ədəbiyyat
|
Kursunvebsaytı
|
1) techlibrary.ru
2) bookfi.org
3)twirpx.com
|
Tədris metodları
|
Mühazirə
|
|
Qrup müzakirəsi
|
|
Praktiki tapşırıqlar
|
|
Praktiki məsələnin təhlili
|
|
Digər *** ***** ********
|
***** ******
|
Qiymətləndirmə
|
Komponentləri
|
Tarix/son müddət
|
Faiz (%)
|
Aralıq imtahanı
|
|
30%
|
Praktiki məsələ
|
|
|
Fəallıq
|
|
10%
|
Tapşırıq və testlər
|
|
15%
|
Kursişi (Layihə)
|
|
|
Prezentasiya/Qrupmüzakirə
|
|
|
Final imtahanı
|
|
40%
|
Davamiyyət
|
|
5%
|
Yekun
|
|
100%
|
Kursun təsviri
|
Ehtimal nəzəriyyəsi nəzəri və tətbiqi cəhətdən əhəmiyyət kəsb edən elmdir. Hal-hazırda elm və texnikanın elə bir sahəsi yoxdur ki, orada ehtimal və riyazi statistika üsullarından istifadə edilməsin.Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika XX əsrin əvvəllərində tam formalaşaraq həm fundamental, həm də müxtəlif tətbiqi sahələrdə genış istifadə olunmağa başladı.Müasir dövrdə ehtimal nəzəriyyəsi və statistika orta məktəbdə də tədris olunur və bu baxımdan da nəinki riyaziyyatçı, habelə mühəndis, iqtisadçı, geoloq, həkim,fizik,kimyaqçı bioloq və s. kimi müxtəlif peşə sahibləri müraciət edir. Universitetlərin tədris proqramlarında ehtımal nəzəriyyəsi və riyazi statistika kursuna geniş yer verilməsi onun müstəsna əhəmiyyəti ilə izah oplunur.
|
Kursun məqsədləri
|
- Tələbəni akademikcəsinə dəstəkləmək, onların potensialları özlərinin başa düşməyin şanslarını yaxşılaşdırmaq.
- Tələbələr arasında kolletiv düçüncəni, elmə həvəsi, peşəkarlığa marağı gücləndirmək, dözümlülük (tolerantlıq) və hörmət (qarşılıqlı münasibət) şəraitini yaratmaqla, smestr ərzində mühazirə və məşğələlərdə iştiraklarını və qarşılıqlı təsiri həvəsləndirmək, təlim və tədrisin imkanlarını genişləndirmək.
- Fənnin əsas prinsiplərini anlamaq, tipik məsələləri həll etmək, belə ki, ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistikanın əsas məsələlərini - təsadüfi kəmiyyətlər və onların ədədi xarakteristikalarını, xarakterik və doğuran funksiyal haqqında böyük ədədlər qanunun əsaslarını, öyrənmək və bu istiqamətdə bacarıqları inkişaf etdirmək.
- Fənnə dair ədəbiyyat nümunələri ilə tanışlığına, dərindən oxunmasını təmin etmək.
Orta məktəb müəllimlərinin orta məktəbdə tədris olunan ehtimal nəzəriyyəsi haqqında biliklərin dərinləşdirilməsi və tətbiqlərində rolunu izah etmək,ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika tədrisinin ən vacib məsələlərini izah etməkdən ibarətdir.
|
Tədrisin (öyrənmənin)nəticələri
|
Fənnin əsas teoremlərini bılmək və isbat bacarıgı və aşağıdakıları bilməlidir.
Təsadüfi hadisələr .Kombinatorikanin əsas anlayişlari.Kombinezonlar,aranjemanlar,permutasionlar .
Asılı olmayan sınaqlar. Bernulli düsturu Asimptotik düsturlar
Xarakteristik və doğuran funksiyalar.Tam qiymətli təsadüfi kəmiyyətlər və onların doğuran funksiyasın.
Statistik paylanma.Emprik paylanma funksiyası
Seçmə orta və seçmə dispersiyanın hesablanmasında hasil üsulu.
Korrelyasiya nəzəriyyəsinin elementləri.
Reqressiya tənlikləri.
|
Qaydalar (Tədris siyasəti və davranış)
|
Dərslərdə iştirak etmək:
Tələbələrdən bütün otaqlara öz təhsilinin bir hissəsi kimi diqqət göstərməsi və üzürlü səbəbdən dərsdə iştirak edə bilmədikdə (xəstəlik, ailə üzvlərindən birini itirdikdə) onlardan dekanlığı məlumatlandırmaq tələb olunur.
Ümumiyyətlə, tələbənin 20% dərsdə iştirak etməməsi onun imtahandan kənarlaşdırılmasına gətirib çıxarır.
Gecikmə:
Əgər tələbə dərsə fənn müəllimindən sonra daxil olarsa, onda onun otağa daxil olması və tələbələri narahat etməsi qadağan olunur. Bununla belə həmin tələbə ikinci qoşa saatda iştirak edə bilər.
Dərsə hazırlaşma
Kursun stukturu onu fərdi öyrənməyə imkan verir və sinifdən kənar dərsə hazırlıq üçün olduqca mühümdür. Mühazirə materialı mətndə müzakirə olunan əsas məsələlər üzərində qurulacaq. Dərsdən əvvəl seçilmiş fəsillərin oxunuşu və onlarla tanışlıq mühazirənin başa düşülməsində sizə böyük köməyi dəyəcəkdir. Mühazirədən sonra siz apardığınız qeydləri öyrənməli və hər fəsilin axırında verilən uyğun məsələlər və yoxlama sualları üzərində çalışmalısınız.
Semestr ərzində bir neçə dəfə yoxlamalar olacaqdır. Bu yoxlamalar dərs periodu ərzində keçiriləcəkdir.
İmtahanda iştirak qaydası
Əgər siz yekun imtahanda üzürlü səbəbdən iştirak edə bilməmisinizsə, onda siz imtahanı növbəti müddətdə verməlisiniz. Əgər imtahanda iştirak etməmək üçün əlinizdə tutarlı əsas olmasa, onda imtahanın nəticəsi sıfır kimi qiymətləndiriləcəkdir.
İmtahan (keçmə / kəsilmə )
Tələbənin imtahanda uğur qazanması üçün onun göstəricisi ən aşağısı 60 % olmalıdır. Onun imtahanda müvəffəqiyyət qazanmadığı halda növbəti semestr və ya ildə onun kursu təkrar keçməsinə ehtiyac qalır.
Aldadıcı / xoşagəlməz hərəkətlər
Yoxlama tapşırığı, Aralıq semestr imtahanı və Yekun imtahan ərzində aldadıcı və ya digər xoşagəlməz hərəkətlər tələbənin imtahandan kənarlaşdırılmasına gətirib çıxarır. Bu halda heç bir şeyə baxmayaraq avtomatik olaraq tələbə sıfır (0) alır.
Professionalizmə doğru
Dərs saatı ərzində tələbə akademik yaradıcı və professional mühitə aparan yolla hərəkət etməlidir. Yolverilməz diskussiyalar və qeyri etik hərəkətlər birbaşa qadağan olunur.
Kursun uğurlu alınması
Kursun uğurla başa çatmasından ötrü, tələbələr dərs saatı ərzində aktiv iştirak etməli və diskussiyalara cəlb olunmalıdır.
Öyrənmə və Öyrətmə üsulları
Kursun aktiv öyrənilməsi prosesinə üstünlük verilir. Mühazirələr, diskussiyalar, çalışmalar, tipik nümunələr.
|
Cədvəl (dəyişdiriləbilər)
|
Həftə
|
Tarix
(planlaşdırılmış)
|
Fənnin mövzuları
|
Dərslik/Tapşırıqlar
|
1
|
11.02.14
18.02.13
|
Təsadüfi hadisələr .Kombinatorikanin əsas anlayişlari.Kombinezonlar,aranjemanlar,permutasionlar .
|
[1]səh3-8 misal 1,2,3,
səh10-21 misal 8-15
|
2
|
20.02.14
25.02.14
|
Ehtimalın tərifləri.Şərti ehtimal,ehtimalın vurma düsturu,tam ehtimal düsturu.Bayes düsturu.
|
[1] səh24-63 misal 1-23
|
3
|
27.02.14
04.03.14
|
Asılı olmayan sınaqlar. Bernulli düsturu Asimptotik düsturlar.
|
[1] səh63-84 misal 1-15
|
4
|
06.03.14
11.03.14
|
Təsadüfi kəmiyyətlər.Təsadüfi kəmiyyətin ədədi xarakteristikaları.Təsadüfi kəmiyyətin momentləri.
|
[2] səh85-173 misal 33-56
|
5
|
13.03.14
18.03.14
|
Xarakteristik və doğuran funksiyalar.Tam qiymətli təsadüfi kəmiyyətlər və onların doğuran funksiyasın.
|
[2] səh174-192 misal 13-27
|
6
|
25.03.14
27.03.14
|
Böyük ədədlər qanunu.Gücləndirilmiş böyük ədədlər qanunu.
|
[3] səh193-214 misal 8-22
|
7
|
01.04.14
03.04.14
|
Riyazi statistikanın elementləri.Statistik paylanma.Emprik paylanma funksiyası.
|
[3] səh 215-221
|
8
|
08.04.14
10.04.14
|
Paylanma parametrlərinin statistik qiymətləndirilməsi.
|
[3] səh 221-228
|
9
|
15.04.14
17.04.14
|
Momentlər üsulu.
|
[2] səh 228-231
|
10
|
Aralıq imtahanı
|
|
|
11
|
22.04.14
24.04.14
|
Ən böyük həqiqətəoxşarlıq üsulu.
|
[5] səh 231-236
|
12
|
29.04.14
06.05.14
|
Seçmə orta və seçmə dispersiyanın hesablanmasında hasil üsulu.
|
[5] səh 236-239
|
13
|
08.05.14
13.05.14
|
Parametrlərin interval qiymətləndirilməsi.
|
[4] səh 239-243
|
14
|
15.05.14
20.05.14
|
Statistik hipotezlərin yoxlanmasi.
|
[4] səh 243-250
|
15
|
22.05.14
27.05.14
|
Korrelyasiya nəzəriyyəsinin elementləri.
|
[4] səh 250-256
|
16
|
29.05.14
|
Reqressiya tənlikləri.
|
[4] səh 256-266 misal 1-21
|
|
|
Final imtahan
|
|
