Mühazirələr. Mövzu Müasir şəraitdə mülki müdafiənin rolu və vəzifələri. Plan

Rabitə vasitələri 
AR ərazisində əhalinin təhlükə barədə xəbərdar edilməsi üçün şərti siqnal vasitəsi 
elektrik sirenalarıdır. Onlar şəhərlərin, yaşayış məntəqələrinin ərazisində elə 
yerləşdirilir ki, mümkün qədər hər tərəfə səsin yayılması təmin olunsun. Bu 
məqsədlə C-40 sirenalarından istifadə olunur; onlar səsi şəhərdə 300-400 metr 
radiusda yayır. Adətən, elektrosirena şəbəkəsi bir mərkəzdən idarə olunur. 
Evdən kənar insanları xəbərdar edin digər effektiv sistem küçə səsgüsləndiriciləri 
şəbəkəsidir. Onlar şəhər və yaşayış məntəqələrinin radiotranslyasiya şəbəkəsinin 
əsas komponenti olub əhalinin xəbərdar edilməsinin vacib elementidir. 
Təcrübədən məlumdur ki, əhalinin hamısının tam xəbərdar edilməsi mümkün 
deyil. Həmçinin, xəbərdarlıq vasitəlirinin təhlükə barədə verdiyi siqnalları əhalinin 
adekvat qəbul etməsi və verilmiş məlumata uyğun olaraq sonrakı davranış 
qaydalarına əməl etməsinə əmin olmaq mümkün deyil. Bundan ötrü əhalinin 
verilmiş xəbərdarlıq siqnallarını tanıması və onlara uyğun hərəkə etməsi üçün 
maarifləndirilməsi lazımdır. 
Əhalinin xəbərdar edilməsinin tam təmin olunması üçün siqnallar dəfələrlə təkrar 
olunmalıdır və bütün xəbərdarlıq vasitələrindən istifadə olunmalıdır. Bu zaman 
nəzərə almaq lazımdır ki, günün vaxtlarından asılı olaraq müxtəlif xəbərdarlıq 
vasitələrinin effektivliyi dəyişir. Gecə vaxtı elektrik siqnalları və küçə 
gücləndiriciləri, axşam vaxtı televiziya yayımı, gündüz elektrik siqnalları, küçə 
gücləndiriciləri və radio yayımı şəbəkəsi daha effektlidir. 
Əhalinin xəbərdar edilməsi və məlumatlandırılması üçün FH zamanı bütün yayım 
növlərindən (kabel, radio və televiziya yayayımı) istifadə olunur, yanaşı olaraq 
teleyayım səs siqnalları ilə müşayət olunur. Bu məqsədlə FHN xüsusi 
apparaturasından istifadə olunur. 
Xəbərdarlıq siqnalları və mətnlər əvvəlcədən yazılır və idarəetmə orqanlarında 
saxlanılır. Bəzən FH zamanı «canlı yayım» idarəetmə orqanlarından birbaşa 
aparılır.